Winiecki: Płaca minimalna, czyli "bitwa nad bzdurą"

Tymczasem kolejne rządy (niedawno amerykańscy _ postępowcy _ Obamy, a teraz i nasz rząd) podnoszą płacę minimalną w imię _ sprawiedliwości _, po których to zabiegach będzie jeszcze mniej sprawiedliwości.

Z dwóch powodów. Nie tak dawno przypominałem badania firmy konsultingowej McKinsey, która porównywała m.in. płacę minimalną w USA i we Francji, gdzie była ona o 80 procent wyższa. Efekt wprowadzenia płacy francuskiej minimalnej w USA – jak oceniono – _ odciąłby _ od rynku pracy 26 procent Amerykanów, których płace mieściły się w widełkach między amerykańską a francuską płacą minimalną.[

Wzrośnie płaca minimalna - o 69 złotych ]( http://praca.money.pl/wiadomosci/artykul/wzrosnie;placa;minimalna;-;o;69;zlotych,63,0,650047.html )

Czyli jeden powód szkodliwości płacy minimalnej już poznaliśmy. Pozbawia ona możliwości zarobkowania ludzi o niskich kwalifikacjach, których wkład pracy nie uzasadnia nowej, wyższej płacy ustanowionej przez państwo.

Każda podwyżka płacy minimalnej podnosi, więc, dochody komuś, kogo praca przynosi firmie wartość większą niż wartość jego płacy. Ale też powoduje zwolnienie z pracy tych, których wartość płacy w firmie jest wyższa od ich wkładu pracy. Myślę, że szukając powodów bardzo wysokiego jak na Stany bezrobocia administracja prezydenta Obamy powinna zbadać ilu Amerykanów _ odcięła _ od rynku pracy podwyżka płacy minimalnej.

Drugi powód szkodliwości płacy minimalnej bierze się z jej roli w gospodarce. Tworzy ona podstawę hierarchii płac w przedsiębiorstwach. Swoistą podłogę wielopiętrowego gmachu. Skoro podniesie się wyżej ową podłogę, to inni – oceniający swoją płacę jako znajdującą się na drugim piętrze w owym gmachu czują się materialnie zdegradowani. Ich płaca znajduje się bowiem bliżej płacy minimalnej.

Rośnie więc, presja na przedsiębiorców, aby podnieśli płace wszystkim, przywracając proporcje owego wielopiętrowego gmachu płac w przedsiębiorstwie. Jeśli się to uda, pojawia się znana przyczynowo-skutkowa sekwencja zdarzeń. Wyższe płace powodują wzrost kosztów, wzrost kosztów przekłada się na wzrost cen, wzrost cen powoduje spadek popytu i w efekcie sprzedaży. Właściciel firmy zmniejsza skalę produkcji, zwalniając tych pracowników, których wydajność – w warunkach nowych, wyższych płac – nie uzasadnia zatrzymania ich w firmie.

Wydawałoby się, że są to mechanizmy znane i trudno uzasadnić ich zlekceważenie. Ale bloody do-gooders, jak ich nazywają ("cholerni amatorzy dobrych uczynków") nie ustają w swoich staraniach _ pomocy najbiedniejszym _.

A to, że akurat najbiedniejszym, bo najniżej kwalifikowanym, czy z innych powodów mało wydajnym, zazwyczaj szkodzą, nie ma dla amatorów dobrych uczynków większego znaczenia. Patron wszystkich nieudaczników, Jan Jakub Rousseau, przecież podkreślał w swoich – jakże postępowych – pismach, że najważniejsze są intencje i ludzi nie powinno się porównywać, a zwłaszcza nie powinno się porównywać efektów ich pracy.

Autor jest członkiem Rady Polityki Pieniężnej