Lewandowski: Będzie koniec kombatanctwa. Albo koniec stoczni

Janusz Lewandowski, europoseł PO, były minister przekształceń własnościowych: Najbardziej istotna była tu odpowiedzialność prywatnych inwestorów za plan restrukturyzacji Stoczni Gdańsk. KE ma większe zaufania do prywatnego inwestora, który angażuje swoje pieniądze niż do planów rządu, który zwykle w sytuacjach krytycznych stwarza tzw. _ miękkie finansowanie _ dla spółek Skarbu Państwa.

Nie ukrywam, że takiej decyzji Komisji oczekiwaliśmy.Ona jest formalizacją pewnej zapowiedzi politycznej. Ale to jest dopiero początek - bardzo trudnej zresztą - drogi od kolebki _ Solidarności _ do rentownego zakładu. Trudnej przede wszystkim ze względu na upolitycznienie tego zakładu i siłę _ Solidarności _ oraz na konieczność przejścia jej w mniejszym składzie, bo restrukturyzacja oznacza również redukcję załogi.

Akurat w tej stoczni nawet małe problemy stają się dużymi problemami politycznymi. Tak będzie też w przypadku planów restrukturyzacji, który nie jest czymś nowym dla stoczniowców, ale przynajmniej _ Solidarność _ będzie głośno protestowała.

Jednak sympatia opinii publicznej - na przykład w Trójmieście - odwraca się od wojowniczych związków zawodowych i oczekuje, że ten zakład: po pierwsze - uwolni tereny pod rozbudowę tzw. Młodego Miasta Gdańsk, a po drugie - zamieni się w końcu w enklawę dobrego gospodarowania, a nie przyczółek polityczno-związkowy.

To była wspólna porażka. Wydaje mi się, że teraz sondaże pokazują już oczekiwania. A teraz jest oczekiwanie, by rozdział kombatancki stoczni został zamknięty. A otwarty został gospodarczy, który musi być bolesny, bo taka jest spuścizna poprzednich lat. Na to na razie nie ma rady.

Ten plan z trudem się składa. Decyzja KE miała w sobie element politycznej zgody, a nie tylko rachunku ekonomicznego. Wydaje mi się, że wzgląd na szczególny charakter tego zakładu pomógł uzyskać zielone światło dla planów restrukturyzacji.

Nikt nie ma złudzeń, że będą łatwe do zrealizowania. Zwłaszcza przy takich nawykach związków, by nawet z niedużych robić duże problemy. A to na co się muszą zdecydować, czyli duża redukcja zatrudnienia jest akurat autentycznym, a nie wydumanym problemem z punktu widzenia związków.

Nam cały czas zależało na tym, by decyzje zapadły możliwie szybko. By inwestor ukraiński wniósł te pieniądze do stoczni. Bo zdajemy sobie sprawę z tego, że dynamika sytuacji na Ukrainie nie jest pomyślna. Że tam mogą się zdarzyć różne rzeczy.

Mamy szczególna sytuację. Nie zamawia się statków. Znalezienie inwestora to połowa problemu. Druga połowa to znalezienie profilu produkcyjnego. On będzie trochę inny w Szczecinie i Gdyni, gdzie wiąże się z transportem gazu. W przypadku Gdańska jest to jawna dywersyfikacja.

Pojawiają się doniesienia, że tak jak w przypadku banków tworzy się tzw. zły bank, który kumuluje toksyczne aktywa, tak armatorzy światowi, widząc bessę chcą tworzyć taki zły bank statków, które miałyby być wycofane z żeglugi. To świadczy o dramatyzmie sytuacji w branży. W tej chwili nie ma rynku zamówień. Swoistym bezpiecznikiem dla stoczni musi więc być dywersyfikacja.

Od początku podejrzewaliśmy, że to jest pakiet. Ale on też w jakiś sposób asekuruje przed szukaniem zamówień na wolnym rynku. W przypadku Gdyni i Szczecina mieliśmy do czynienia z dwoma wyborami. Albo inwestor krajowy z obietnicą, która by się nie spodobała KE, że polscy armatorzy będą zamawiali statki i będą sztucznie przymuszeni, by stworzyć portfel zamówień dla takiego inwestora, Albo inwestor, który ma interesy przewozowe. Tak jak tutaj w przypadku gazu skroplonego.

Przed wszystkimi stoczniami jest bardzo długa droga do rentowności. Bo akurat kwestie ich przyszłości decydują się w czasie najgłębszej od wielu lat dekoniunktury,

To niepokojący sygnał. Ale Bruksela traktuje go jako problem krajowy. To jest niepokojące, bo jedyne kraje podejrzewane w tej chwili o płynność finansową, to są - oprócz Chin - kraje arabskie. Oczywiście czekamy na uiszczenie tej niewygórowanej - jak na tego typu majątek - wpłaty.

To jest wątpliwość, która powinna być skierowana do związków zawodowych. Uchwyciliśmy światełko w tunelu, ale to już m.in. od jakości zarządzania wewnętrznego, będzie zależał los tych stoczni.