Prawa człowieka? My potrzebujemy pieniędzy

*Dariusz Rosati, ekonomista, były minister spraw zagranicznych: *Oczywiście, że nie. Natomiast to jest pomysł na zgromadzenie większych środków finansowych w ramach Europejskiego Funduszu Stabilizacji Finansowej, poprzez sprzedaż obligacji tego funduszu różnym krajom - w tym Chinom.

To jest fundusz który ma rating AAA, jest bezpieczną lokatą, wspieraną przez państwa strefy euro, w związku z tym, to na pewno jest atrakcyjna lokata.

W tym wieku pieniądze w ogóle nie mają narodowości. Kapitał swobodnie przemieszcza się z jednych rynków na drugie.

Musimy się zdecydować. Bo oczywiście możemy wyłącznie kierować się przesłankami moralnymi, ale wtedy musielibyśmy również ograniczyć kontakty, nawet ze Stanami Zjednoczonymi. Polityka zagraniczna to jest sztuka równowagi pomiędzy wartościami a interesami. Przykład niektórych krajów pokazuje, że taką równowagę można utrzymywać.

Po pierwsze, musimy jasno prezentować pogląd na temat praw człowieka i demokracji. Z drugiej z kolei strony, nie wiem czy właściwą metodą jest próba ograniczania kontaktów kulturowych, gospodarczych czy sportowych, przypominam kazus Olimpiady w Pekinie. To jest nieskuteczne, bo nie da się wymusić jakiejkolwiek zmiany. Jestem więc zwolennikiem równowagi o której mówiłem przed chwilą.

Nie, proszę zwrócić uwagę, Chiny finansują dług Stanów Zjednoczonych, ale nie zauważyłem, żeby USA były z tego powodu mniej stanowcze w stosunku do Chin.

W tym przypadku nie powinno tak być, ale nie można też konfliktu wykluczyć, bo Chiny mogą zacząć stawiać warunki, żeby uzyskać ustępstwa w różnych dziedzinach.

Oni mają ogromne rezerwy, które powinni dywersyfikować, mają mnóstwo papierów skarbowych USA, które przynoszą zyski, oprocentowanie wynosi 2 procent. Ponadto wartość dolara spada. Chińczycy są więc zainteresowani tym, żeby zdywersyfikować swoje rezerwy, tak żeby mieć też inne papiery wartościowe w swoim portfelu, które mogą przynieść wyższy dochód i zyski kapitałowe.

Jest wiele krajów, które mają nadwyżki finansowe w bilansach płatniczych. Nie wiem jak Indie, ale na pewno kraje Zatoki Perskiej, to są kraje bardzo bogate. Na pewno Norwegia i Szwajcaria. Także potencjalnych chętnych nie zabraknie.

Tyle ile jest deficytu, tyle jest nadwyżek, to jest lustrzane odbicie, w związku z tym te pieniądze gdzieś są. Jeżeli one mogą być wykorzystane do tego, żeby dokapitalizować Europejski Fundusz Stabilizacji Finansowej, to dobrze.

Z jednej strony, ustalenia oceniam bardzo dobrze. Jest to w końcu pierwsze porozumienie uwzględniające realia. Uznano, że Grecja nie jest wypłacalnym krajem i trzeba obniżyć to zadłużenie nie o 20, tylko o 50 procent, konkretnie 100 miliardów. Ale z drugiej strony ta kwota, moim zdaniem, może być niewystarczająca.

Nie mamy też szczegółów co do EFSF-u, nie wiemy do końca, w jakim stopniu będzie to instytucja ubezpieczająca, w jakim będzie to tylko fundusz, który będzie skupował ten dług. A co najważniejsze, w ogóle nie wiemy, czy banki się zgodzą na ten deal. Tak zwana _ dobrowolność _ przystąpienia do tego porozumienia oznacza, że banki nie dostaną odszkodowania za traconą wartość aktywów.

To jeszcze są takie obszary ryzyka i niepewności. Natomiast pozytywne jest to, że Europa uznała, że Grecja jest bankrutem, bo to oczyszcza atmosferę. Po drugie uznała, że do ratowania pozostałych krajów brakuje co najmniej biliona euro.

Słabością jest jednak to, że to opiera się na EFSF, a nie na Banku Centralnym. Bo EBC jest jedyną instytucją, która może zaprowadzić spokój w Europie.

Oczywiście, że tak. Uważam, że zaangażowanie Banku Centralnego jest nieuniknione. To jest zresztą jakaś luka w przepisach europejskich, że EBC nie ma w swoim statusie możliwości występowania jako pożyczkodawca ostatniej szansy, co jest standardem we wszystkich krajach.