Niewpuszczanie Romów do restauracji to dyskryminacja ze względu na rasę, czyli postępowanie niezgodne z prawem; osoby potraktowane w ten sposób mają prawo domagać się odszkodowania - uważa pełnomocniczka rządu ds. równego traktowania Elżbieta Radziszewska.
Odniosła sie w ten sposób do informacji "Gazety Wyborczej" o tym, że część popularnych restauracji i dyskotek w centrum Poznania nie wpuszcza Romów, nawet elegancko ubranych. Jeśli zdarzy się, że wejdą do środka, wkracza ochrona, prosząc o wyjście. Romów nie chcą wozić też poznańscy taksówkarze. Sprawą zajęło się MSWiA, gdzie działa Zespół Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii. Rzecznik Praw Obywatelskich wszczął postępowanie wyjaśniające, a poznański radny złożył doniesienie do prokuratury.
Radziszewska powiedziała w czwartek PAP, że o sprawie dowiedziała się od pełnomocnika wojewody wielkopolskiego ds. mniejszości Patryka Pawełczaka, który zwrócił się do niej z prośbą o interwencję.
Pełnomocniczka napisała do Marka Millera ze Stowarzyszenia Wielkopolskich Romów, deklarując swoją pomoc. Poinformowała także, że jest to przejaw dyskryminacji w dostępie do usług, postępowanie takie jest zakazane zarówno w Polsce, jak i całej Unii Europejskiej, a w myśl ustawy antydyskryminacyjnej, która obowiązuje od początku tego roku, ofiara nierównego traktowania może domagać się odszkodowania.
Radziszewska poinformowała o tym także właścicielkę jednego z lokali, które dyskryminują Romów, przypominając, że może spodziewać się sankcji prawnych. Napisała także do Komendanta Głównego Policji z prośbą o sprawdzenie, co policja zrobiła w tej sprawie, gdyż - jak dowiedziała się od Pawełczaka - wyproszeni z lokalu Romowie zgłosili ten fakt poznańskiej policji.
"W myśl ustawy ofiary dyskryminacji mogą domagać się odszkodowania, a zobowiązany do pomocy im jest Rzecznik Praw Obywatelskich" - przypomniała Radziszewska. Zwróciła uwagę, że jest to przypadek stosowania sankcji zbiorowych. "Tylko dlatego, że ktoś źle się zachował, nie można odmawiać określonych praw całej społeczności. Czy gdyby źle zachował się straszy człowiek, zakazano by wstępu wszystkim osobom starszym?" - mówiła.
"Mam sygnały, że sprawa dotyczy nie tylko Poznania. Dlatego dobrze by było, żeby właściciele lokali wiedzieli, że to niezgodne z prawem i co im za to grozi" - dodała.
Podkreśliła, że zwłaszcza w takim dniu, jak Dzień Pamięci o Ofiarach Holocaustu powinniśmy przypominać, do czego może doprowadzić rasizm i stosowanie odpowiedzialności zbiorowej. "Romowie również doświadczyli holocaustu, dlatego szczególnie w tym dniu przykro słyszeć o przejawach dyskryminowania ludności romskiej" - mówiła Radziszewska.
MSWiA planuje zorganizowanie spotkania właścicieli restauracji z przedstawicielami stowarzyszenia Romów. Rzecznik praw obywatelskich prof. Irena Lipowicz zdecydowała o wszczęciu z urzędu postępowania w tej sprawie. "Poprosimy o wszystkie dokumenty i informacje z Poznania, które pozwolą nam wyjaśnić sytuację, zastanowić się nad konsekwencjami prawnymi, jakie te zdarzenia mogą nieść ze sobą" - powiedziała. RPO sprawdzi również jak zareagowały odpowiednie instytucje w Poznaniu na doniesienia w tej sprawie.
Poznański radny Norbert Napieraj złożył w czwartek w prokuraturze wniosek o zbadanie sprawy niewpuszczania do lokali gastronomicznych w Poznaniu osób narodowości romskiej. Jego zdaniem mogło dojść do popełnienia przestępstwa. Według niego, wypraszanie Romów może nosić znamiona znieważenia publicznego, a zaistniała sytuacja - jak powiedział - może stwarzać zupełnie nieprawdziwy obraz Poznania.
Według Agnieszki Mikulskiej z Fundacji Helsińskiej jest to jawne naruszenie tzw. ustawy równościowej, która zakazuje dyskryminacji w dostępie do usług. Według niej osoby, które zostały tak potraktowane, powinny zwrócić się do sądu z żądaniem odszkodowania za dyskryminację. (PAP)
akw/ bos/ ura/
