W ubiegłym roku zadebiutowała największa liczba spółek w historii GPW. Jednak lista oczekujących firm jest jeszcze bardzo długa. Jeżeli chcesz zarobić na IPO, czytaj więc najpierw prospekty emisyjne, pisze dla Money.pl, Stanisław Kluza, przewodniczący KNF.
Sprzedając akcje w ofercie publicznej przedsiębiorca pozyskuje od inwestorów środki na rozwój. Ofercie towarzyszy publikacja prospektu emisyjnego. Zatwierdzany przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) prospekt zawiera szczegółowe informacje o spółce i pomaga inwestorom w podjęciu decyzji o zakupie akcji.
Inwestor dokonujący zapisu na akcje oświadcza, że zapoznał się z treścią prospektu. Biorąc udział w ofercie publicznej oceniamy potencjalne zyski z akcji, ale powinniśmy wziąć pod uwagę opisane w prospekcie uwarunkowania i czynniki ryzyka. Oczywiście skuteczniej robią to profesjonalni analitycy, ale nawet osoby dopiero rozpoczynające inwestowanie nie muszą opierać swojej opinii tylko na rekomendacjach i raportach publikowanych przez instytucje finansowe. Czytajmy prospekty, bo to się po prostu opłaca.
Lekturę prospektu można zacząć od podsumowania zawierającego streszczenie najważniejszych informacji. Na szczególną uwagę zasługują czynniki ryzyka.
Spółka musi wskazać wszelkie istotne obecne i ewentualne zdarzenia, które mogą mieć wpływ na jej działalność lub wyniki finansowe. W rozdziale ,,Opis działalności" znajdziemy wyjaśnienia i dane liczbowe o produktach, usługach, rynkach zbytu, a także uzależnieniu działalności firmy od umów czy partnerów biznesowych. Warto spojrzeć na opis tendencji na rynku, na którym działa spółka i skonfrontować to z własnym doświadczeniem i intuicją.
Kluczową informacją są przyszłe wyniki finansowe spółki, bo od nich będzie zależała giełdowa cena akcji. Jeśli emitent podaje w prospekcie prognozę zysków, to musi uzupełnić ją opisem czynników mających wpływ na jej wykonanie z wyszczególnieniem tych, na które spółka ma wpływ. Prognozie towarzyszy też raport biegłego rewidenta, który stwierdza, że prognozy zostały sporządzone prawidłowo na podstawie podanych założeń i zgodnie ze stosowanymi przez spółkę standardami rachunkowości.
Warto zwrócić uwagę na informacje o wiedzy i doświadczeniu zawodowym osób z zarządu i rady nadzorczej spółki, bo od nich zależy przyszłość emitenta oraz realizacja planów rozwoju i prognoz finansowych. Czujny inwestor patrzy na powiązania między tymi osobami oraz udział we władzach innych spółek, np. takich, które wpadły w tarapaty. Ujawnieniu w prospekcie podlega też wynagrodzenie członków organów emitenta. Konieczna jest analiza informacji o znacznych akcjonariuszach.
Jeśli mamy do czynienia z akcjonariuszem lub grupą akcjonariuszy posiadającą decydujący pakiet głosów na walnym zgromadzeniu, to wpływ na spółkę inwestorów, którzy kupią akcje w ofercie będzie ograniczony. Rozdział ,,Cele emisji" to lektura obowiązkowa. Są tam opisane przesłanki decyzji spółki o emisji oraz cel wykorzystania środków (wartość wydatków z określeniem priorytetów). Po nabyciu akcji inwestor powinien na bieżąco śledzić komunikaty spółki, aby weryfikować, czy cele są realizowane.
_ Prospekt zawiera oświadczenia osób odpowiedzialnych za sporządzenie jego poszczególnych części. Gwarancję prawidłowości sprawozdań finansowych zapewniają oświadczenia biegłych rewidentów. Ważne jest zwrócenie uwagi na informację, czy w ostatnim okresie nastąpiła zmiana biegłego rewidenta, a jeśli tak, to co było przyczyną i czy może mieć to negatywne konsekwencje dla spółki. _W prospekcie znajdują się też informacje na temat historii spółki, struktury grupy kapitałowej, majątku, posiadanych kapitałów, polityki dywidendy (niektóre spółki corocznie wypłacają akcjonariuszom określoną część zysku netto), istotnych umów, warunków oferty i zasad dystrybucji akcji. Warto również rzucić okiem na sprawozdania finansowe i statut spółki. W prospekcie nie znajdziemy odpowiedzi na wszystkie pytania, bo są tam zawarte tylko informacje wymagane przez prawo.
Warto się też zastanowić, czy osoby i instytucje odpowiedzialne za informacje w prospekcie są wiarygodne i kompetentne oraz czy nie nadużyły w przeszłości zaufania rynku. Jeśli okaże się, że prospekt był sporządzony nierzetelnie bądź zawiera informacje niezgodne z prawdą, inwestor ma jasno wskazane kto ponosi za to odpowiedzialność i do kogo należy kierować roszczenia. Inwestorzy mogą wtedy wystąpić na drogę sądową.