Wyjątkowo tanie paliwa, spadające ceny kawy i produktów rolnych cieszą kupujących. Po drugiej stronie są jednak producenci i inwestorzy. Polacy za pośrednictwem funduszy mają ulokowane na rynku surowców prawie pół miliarda złotych i wciąż tracą. W ciągu kilku lat ceny niektórych spadły o 50 procent, a analitycy nie mają dobrych wieści. Wyjątkiem są ceny platyny i wieprzowiny. Wszystko wskazuje, że zdrożeje też cukier.
Okazji inwestycyjnych można szukać nie tylko na popularnych akcjach czy walutach. Ostrożniejsi gracze wybierają obligacje, a osoby poszukujące nowych wyzwań prędzej czy później lądują na rynku szeroko rozumianych surowców.
Patrząc na notowania metali, zbóż, surowców energetycznych czy tzw. soft commodities (kawa, kakao, soja itp.), widać na przestrzeni ostatnich lat wyraźną przecenę. Spadki w wielu przypadkach sięgają kilkudziesięciu procent w zależności od okresu jaki analizujemy.
Straty liczą przede wszystkim osoby, które mają ulokowane pieniądze funduszach surowcowych. Według danych Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami w tego typu instrumentach Polacy mają ulokowane około 490 mln zł.
Notowania funduszy surowcowych na przestrzeni ostatnich 5 lat Dodaj wykresy do Twojej strony internetowej
Przez mocne spadki notowań surowców, klienci przestali interesować się tego typu funduszami. To najmniej popularne rozwiązanie - udział segmentu w całym rynku funduszy w Polsce wynosi zaledwie 0,2 proc.
Historia pokazuje, że często najbardziej popularne inwestycje przynoszą straty, a niedostrzegane przez innych okazje, z czasem okazują się strzałem w dziesiątkę. Czyżbyśmy mieli do czynienia z "promocją" i w dłuższej perspektywie ceny surowców wrócą na wyższe poziomy? Eksperci pytani przez money.pl nie do końca podzielają ten pogląd. Radzą zachować wyjątkową ostrożność na rynku surowców, choć dostrzegają kilka ciekawych opcji inwestycyjnych.
Nie można przekreślać ropy naftowej
W ostatnich latach zdecydowanie najgorszą kategorią surowców pod względem inwestycyjnym były surowce energetyczne. Wbrew pozorom najgorzej nie wypada wcale ropa naftowa. W ciągu ostatniego roku najwięcej potaniał olej opałowy i napędowy - po około 45 proc.
Patrząc przez pryzmat ostatniej dekady, aż o 73 proc. zmniejszyła się cena gazu ziemnego. Obecnie 1000 metrów sześciennych na giełdzie kosztuje około 70 dolarów. Dla porównania w 2008 roku jego cena dochodziła do 500 dolarów.
| Notowania najpopularniejszych surowców energetycznych | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| surowiec (w dolarach) | cena | w 2016 roku | ostatnie 6 miesięcy | ostatni rok | ostatnie 2 lata | ostatnie 3 lata | ostatnie 5 lat | ostatnie 10 lat |
| *ropa naftowa *(za baryłkę=159 litrów) | 29 | -22% | -33% | -43% | -71% | -70% | -66% | -53% |
| *olej napędowy *(za tonę) | 309 | -7% | -36% | -46% | -66% | -70% | -64% | -41% |
| *gaz ziemny *(za mmBtu=28m3) | 1,97 | -16% | -33% | -28% | -59% | -39% | -50% | -73% |
| benzyna (za galon=3,78 litra) | 1,03 | -19% | -41% | -35% | -63% | -66% | -59% | -28% |
| *olej opałowy *(za galon=3,78 litra) | 1,05 | -7% | -34% | -45% | -65% | -67% | -62% | -36% |
| źródło: money.pl na podstawie danych New York Mercantile Exchange i London Metal Exchange |
Według Bartosza Zawadzkiego z Admiral Markets, ciekawym pomysłem inwestycyjnym w 2016 roku może być wbrew pozorom ropa naftowa. Choć jej cena spada systematycznie od kilkunastu miesięcy, to jest szansa, że w najbliższym czasie dojdzie do korekty spadków, która pozwoli zarobić.
- Większość informacji, które wpływały na spadki cen tego surowca, takie jak powrót na rynek Iranu, uwolnienie eksportu przez Stany Zjednoczone, utrzymująca się wysoka produkcja w krajach OPEC, znalazła już odbicie w cenach - uważa ekspert. - Ponadto problemy chińskiej gospodarki powoli schodzą na drugi plan, co powinno poprawiać klimat na rynkach.
Notowania ropy naftowej
Platyna błyszczy bardziej niż złoto
Nieco lepiej wygląda sytuacja na rynku metali, choć i tu niezwykle trudno było zarobić w ostatnich miesiącach i latach. Najpopularniejsze są: złoto, srebro i miedź, ale to w platynie tkwi duży potencjał.
- Kurs platyny znajduje się w okolicach silnego wsparcia. Dodatkowo w bieżącym roku prognozowany jest wzrost popytu na samochody w Stanach Zjednoczonych i tym samym na katalizatory produkowane między innymi z platyny - zauważa Bartosz Zawadzki.
Dorota Sierakowska, analityk DM BOŚ uważa, że podobnie jak w przypadku ropy, notowania złota mogą w tym roku uklepać dno i w długim terminie, powyżej 12 miesięcy, jest szansa na wzrost kursu. Szczególnie, jeśli sytuacja w globalnej gospodarce będzie się pogarszać.
Wzrostowi cen metali szlachetnych sprzyja wysoka inflacja oraz osłabienie dolara w stosunku do walut zagranicznych. Na to jednak w bliskiej perspektywie czasu nie ma szans.
| Notowania najpopularniejszych metali | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| metal (w dolarach) | cena | w 2016 roku | ostatnie 6 miesięcy | ostatni rok | ostatnie 2 lata | ostatnie 3 lata | ostatnie 5 lat | ostatnie 10 lat |
| *złoto *(za uncję) | 1238 | 17% | 10% | 1% | -4% | -25% | -9% | 128% |
| *miedź *(za tonę) | 4487 | -5% | -13% | -22% | -37% | -46% | -56% | -9% |
| srebro (za uncję) | 15 | 14% | 1% | -7% | -22% | -49% | -49% | 73% |
| *pallad *(za uncję) | 523 | -7% | -16% | -32% | -28% | -32% | -37% | 90% |
| *platyna *(za uncję) | 958 | 7% | -4% | -20% | -32% | -44% | -48% | -5% |
| źródło: money.pl na podstawie danych New York Mercantile Exchange i London Metal Exchange |
Źle wygląda sytuacja miedzi. Przede wszystkim dlatego, że jej głównym odbiorcą są Chiny, które borykają się z hamującą gospodarką. - Realny spadek popytu z Państwa Środka będzie negatywnie wpływał na ceny tego metalu szlachetnego - prognozuje Bartosz Zawadzki.
Wieprzowina w cenie
Paliwa i metale to najpopularniejsze surowce inwestycyjne. W ich cieniu jest ogromny rynek, na którym można znaleźć perełki, dające zarobić. W ciągu ostatniego półrocza kilkanaście procent w górę poszła na przykład cena wieprzowiny.
Skąd ten mocny ruch? Zdaniem Doroty Sierakowskiej może to mieć związek ze słabszymi notowaniami zbóż. - Widać zależność między notowaniami na rynku mięsa i cenami zbóż. Kukurydzy, soi czy pszenicy używa się do produkcji pasz dla zwierząt. Wzrost ich cen paradoksalnie przyczynia się do spadku notowań mięsa, które hodowcy starają się wypuścić na rynek w większej ilości, tak aby ograniczyć własne koszty i nie dokładać do interesu - tłumaczy ekspertka rynku surowcowego z DM BOŚ. Teraz mamy do czynienia z odwrotną sytuacją.
Niestety, to mało popularny rodzaj inwestycji w naszym kraju. Niewiele platform oferuje dostęp do notowań wieprzowiny, nawet do najpopularniejszych na świecie kontraktów terminowych notowanych w Stanach Zjednoczonych.
| Notowania najpopularniejszych towarów | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| towary (w dolarach) | cena | w 2016 roku | ostatnie 6 miesięcy | ostatni rok | ostatnie 2 lata | ostatnie 3 lata | ostatnie 5 lat | ostatnie 10 lat |
| *bawełna *(w centach za pół kilograma) | 58 | -7% | -9% | -6% | -33% | -28% | -68% | 7% |
| *kakao *(za tonę) | 2831 | -12% | -6% | -3% | -4% | 30% | -17% | 90% |
| *kawa *(w centach za pół kilograma) | 115 | -8% | -12% | -29% | -18% | -17% | -55% | 6% |
| cukier (w centach za pół kilograma) | 13 | -14% | 24% | -12% | -17% | -27% | -57% | -26% |
| *żywiec wołowy *(w centach za pół kilograma) | 129 | -5% | -12% | -15% | -8% | -1% | 13% | 45% |
| *sok pomarańczowy *(w centach za pół kilograma) | 130 | -7% | -1% | -4% | -11% | 2% | -23% | -1% |
| *wieprzowina *(w centach za pół kilograma) | 70 | 18% | 11% | 8% | -26% | -18% | -24% | 20% |
| źródło: money.pl na podstawie danych New York Mercantile Exchange i London Metal Exchange |
W ostatnim półroczu w górę poszła cena cukru. Wcześniej tendencja była jednoznacznie spadkowa. - Rynek cukru wygląda całkiem nieźle z fundamentalnego punktu widzenia. Po 5 latach nadwyżek, w sezonie 2015/2016 ma pojawić się w końcu deficyt na tym rynku, a popyt przewyższy podaż. To był ważny argument dla inwestorów grających ostatnio na wzrost wartości tego towaru - zauważa Dorota Sierakowska.
Mimo kilku potencjalnie ciekawych okazji o hossie na rynku surowców w 2016 roku nikt nie mówi. Oczywiście eksperci zakładają, że nie wydarzy się w najbliższym czasie nic przełomowego. Saxo Bank co roku stara się wskazać na kilka czarnych scenariuszy i w raporcie na ten rok ostrzega przed konsekwencjami zmian klimatycznych, które miałyby gigantyczny wpływ na ceny żywności. Więcej na ten temat pisaliśmy TUTAJ.
"Utrata setek tysięcy miejsc pracy, przede wszystkim w rolnictwie, do tego gwałtowny wzrost cen żywności na rynkach" - takie skutki w czarnym scenariuszu mogą w 2016 roku przynieść w światowej gospodarce zmiany pogodowe, znane pod nazwą El Nino. Ocieplenie wód Pacyfiku w jednych regionach świata niesie suszę, a w innych - potężne ulewy i powodzie.
"Gorsza produkcja rolnicza wpłynie na ograniczenie podaży w momencie, gdy popyt nadal rośnie w związku ze światową ekspansją gospodarczą. W efekcie nastąpi wzrost o 40 procent indeksu Bloomberg Agriculture Spot, co zwiększy presję inflacyjną" - ostrzega Saxo Bank w corocznym raporcie.
"Płacić jak za zboże", czyli coraz mniej
Zboża są jednym z najpopularniejszych towarów na giełdzie kontraktów terminowych. Ostatnie 5 lat stało pod znakiem systematycznego spadku ich cen. W tym czasie notowania pszenicy czy kukurydzy poleciały w dół prawie 50 proc. Niewiele lepiej wyglądała sytuacja soi czy ryżu.
| Notowania najpopularniejszych zbóż | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| towary (w dolarach) | cena | w 2016 roku | ostatnie 6 miesięcy | ostatni rok | ostatnie 2 lata | ostatnie 3 lata | ostatnie 5 lat | ostatnie 10 lat |
| *kukurydza *(za 1000 buszli=25,4 tony) | 359 | 0,3% | 0,1% | -6% | -18% | -48% | -48% | 64% |
| *soja *(za 1000 buszli=27,22 tony) | 872 | 1% | -5% | -11% | -34% | -39% | -38% | 44% |
| *śruta sojowa *(za tonę) | 262 | -1% | -19% | -21% | -41% | -36% | -30% | 44% |
| *pszenica *(za 1000 buszli=27,22 tony) | 457 | -3% | -7% | -12% | -22% | -38% | -48% | 31% |
| *pszenica jara *(za 1000 buszli=27,22 tony) | 487 | -2% | -5% | -16% | -26% | -41% | -52% | 21% |
| *olej sojowy *(w centach za pół kilograma) | 31 | 4% | 9% | -1% | -18% | -38% | -45% | 43% |
| *ryż niełuskany *(w centach za 50 kilogramów) | 11 | -7% | -8% | 4% | -31% | -31% | -32% | 30% |
| źródło: money.pl na podstawie danych New York Mercantile Exchange i London Metal Exchange |
- Do optymizmu na rynku zbóż nie skłaniają wyliczenia przedstawione przez Międzynarodową Radę Zbożową. Instytucja ta podała, że na koniec sezonu 2015/2016 zapasy zbóż na świecie prawdopodobnie wyniosą 455 mln ton, osiągając tym samym najwyższy poziom od 29 lat - zauważa Dorota Sierakowska. Dla porównania, zapasy na koniec sezonu 2014/2015 wyniosły 447 mln ton.
- Podniesienie prognoz wynikało przede wszystkim ze zwiększonych oczekiwań dla rynku pszenicy - tłumaczy ekspertka DM BOŚ. - Szacunki produkcji tego zboża w sezonie 2015/2016 zostały podniesione o 5 mln ton ze względu na podniesienie prognoz dotyczących zbiorów w Chinach i Kanadzie. Ceny pszenicy wciąż znajdują się pod presją podaży i na razie niewiele wskazuje na to, by tendencja miała się odwrócić.
Jak pokazują tabele z notowaniami najważniejszych surowców, na przestrzeni ostatnich lat zdecydowanie dominuje kolor czerwony, symbolizujący spadki wartości. Jak w takiej sytuacji zdecydować się na inwestycję? Paradoksalnie właśnie to może zachęcać do ryzyka.
"Kupuj, gdy leje się krew" - powiedział kiedyś jeden z największych bankierów w Anglii Nathan Rothschild, założyciel wielkiej bankowej dynastii. W przededniu bitwy pod Waterloo miał on zainwestować w przecenione papiery wartościowe. Okazało się, że zbił na nich majątek, gdy sytuacji wróciła do normy. Historia pokazuje, że zawsze po okresach kryzysowych następuje czas hossy. Dlaczego tak samo nie miałoby być w przypadku rynku surowców?
| źródło: money.pl na podstawie danych New York Mercantile Exchange i London Metal Exchange |
| --- |