Najwyższa Izba Kontroli (NIK) skontrolowała 24 urzędy świadczące łącznie ponad 1700 usług elektronicznych. Ich wykorzystanie było znikome, stwierdził urząd.
"Pomimo dużych sum, wydanych na platformy usług elektronicznych w urzędach, ich wykorzystanie jest znikome. Składa się na to wiele przyczyn. Przede wszystkim tylko nieco ponad 1% dorosłych Polaków posiada profil zaufany, umożliwiający korzystanie z e-usług. Wciąż także wielu Polaków nie ma zaufania do drogi elektronicznej i woli osobiście udać się do urzędu. Dlatego NIK podkreśla, że usługi elektroniczne powinny być bezpieczne, intuicyjne i dostępne dla obywateli w dogodnym dla nich czasie, czyli świadczone nieprzerwanie 24 godziny na dobę. Istotne jest także, by udostępniane e-usługi dotyczyły spraw najczęściej załatwianych w urzędach i tym samym odpowiadały na potrzeby obywateli" - czytamy w komunikacie.
W ocenie NIK, konieczne jest zwiększenie liczby obywateli korzystających z e-usług, w szczególności poprzez rozpowszechnienie bezpłatnego profilu zaufanego ePUAP, który umożliwia załatwianie spraw przez internet. W tym celu minister cyfryzacji powinien aktywnie promować profil zaufany ePUAP na szczeblu krajowym oraz zwiększyć liczbę punktów jego potwierdzania. W ocenie NIK, wskazane jest też, by minister cyfryzacji kontynuował prace nad wprowadzeniem w przyszłości bezpłatnego i prostego rozwiązania technicznego umożliwiającego potwierdzanie tożsamości w elektronicznych kontaktach z administracją. Jedną z możliwości jest wykorzystanie podpisu elektronicznego w dowodzie osobistym. Z informacji uzyskanych przez NIK od ministra administracji i cyfryzacji wynika, że w dniu 17 czerwca 2015 r. Komitet Rady Ministrów ds. Cyfryzacji pozytywnie rozpatrzył wniosek ministra spraw wewnętrznych o rozszerzenie dowodu osobistego o warstwę elektroniczną.
"Zdaniem NIK, konieczne jest zapewnienie środków z budżetu państwa na utrzymanie i dalszą rozbudowę infrastruktury technicznej systemu ePUAP2, tak aby system zapewniał oczekiwaną przez obywateli stałą dostępność e-usług. Konieczny jest także przegląd obowiązujących przepisów tak, aby ograniczyć obowiązek składania przez obywateli i przedsiębiorców dokumentów papierowych w urzędach i tym samym ułatwić świadczenie e-usług. Minister cyfryzacji powinien rozwijać koncepcję centralnego świadczenia e-usług, udostępniając kolejne szablony e-usług z wykorzystaniem platformy ePUAP2, co ułatwi rozszerzenie zakresu e-usług udostępnianych przez urzędy. Ważne jest przy tym, aby w pierwszej kolejności udostępniać formularze tych e-usług, które dotyczą spraw najczęściej załatwianych przez obywateli w urzędach" - czytamy dalej.
Zaznaczono również, że biorąc pod uwagę znaczne koszty przygotowania i udostępnienia e-usług na platformie ePUAP, jak i platformach regionalnych i miejscowych, a także niewielkie wykorzystanie e-usług, konieczne jest upowszechnienie - w wymiarze ogólnopolskim, regionalnym i lokalnym - informacji o sprawach urzędowych możliwych do załatwienia przez internet. Istotne jest też przystępne wyjaśnienie zasad postępowania przy załatwianiu spraw drogą elektroniczną (m.in. należy zadbać o czytelność instrukcji korzystania z e-usług). Zdaniem NIK, aby zwiększyć popularność korzystania z e-usług oferowanych w urzędach, minister cyfryzacji oraz organy jednostek samorządu terytorialnego powinny zapewnić zakrojone na szeroką skalę działania informacyjno-promocyjne w tym zakresie.
"Mając na uwadze znikome dotychczas wykorzystanie e-usług oraz niewielkie wykorzystanie możliwości platform regionalnych i miejscowych, należy rozważyć, czy warto obecnie tworzyć dalsze platformy e-usług finansowane z budżetu państwa i ze środków unijnych. Należy przy tym zwrócić uwagę, że objęte kontrolą platformy regionalne i miejscowe oferowały m.in. e-usługi, które równolegle były udostępniane na ogólnopolskiej platformie ePUAP" - podsumowano w komunikacie.
