Wprowadzenie nowelizacji norm dotyczących działalności laboratoriów przyczyni się do zwiększenia ich kompetencji oraz zwiększenia świadomości społeczeństwa i na rynku gospodarczym oraz znaczenia badań laboratoryjnych jako nośnika informacji o produktach lub wsparcia decyzji gospodarczych i administracyjnych, uważa dyrektor Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Uniwersytetu Warszawskiego prof. dr. hab. Ewa Bulska.
"Akredytacja laboratoriów jest czymś niezmiernie ważnym dla wszystkich - gospodarki, klientów, czy pacjentów, np. laboratoriów klinicznych. W tej chwili szykuje się duża zmiana, zostanie wprowadzona nowelizacja dotychczasowych norm, która reguluje działalność laboratoriów. Czego się spodziewamy? Przede wszystkim wzrostu świadomości laboratoriów o wadze wyniku, które przekazują klientom, jak również klientów (może nim być osoba prywatna, instytucja, ministerstwo, stowarzyszenie czy federacja) co wynik badania oznacza, na ile potwierdza jakieś zagrożenie, na ile ocenia dany produkt z analizą ryzyka" - powiedziała w rozmowie z ISBnews.tv prof. Bulska podczas debaty eksperckiej zorganizowanej przez Polskie Centrum Akredytacji, Centrum Adama Smith'a i ISBnews nt. znowelizowanych wymagań normy ISO/IEC 17025 i ogólnych kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących.
"Oczekuję więc zwiększenia kompetencji laboratoriów i zwiększenia świadomości społeczeństwa i na rynku gospodarczym znaczenia badań cech danych produktów, leków, środowiska, maszyn, tworzyw, żywności itd." - dodał a prof. UW.
Wskazała, że laboratoria muszą stanąć przed wyzwaniem sprostania nowej normie.
"Tu są dwa kierunki. Jeden jest spełniony do tej pory - to są wymagania techniczne. Polskie, akredytowane laboratoria są naprawdę na wysokim poziomie jeżeli chodzi o wyposażenie, procedury pomiarowe i dobrych, wykształconych specjalistów. Wraz z nową normą chcemy wejść na kolejny poziom usług laboratoryjnych (badawczych i wzorcujących) taki aby te laboratoria służyły również wiedzą ekspercką. W efekcie będą nie tylko przekazywać wynik, który ma być wiarygodny i rzetelny, miarodajny, posiadający wszystkie cechy żeby druga strona mogła zawierzyć, wyciągnąć wnioski, mieć podstawę do tworzenia regulacji prawnych lub żeby służył przed sądem do podjęcia decyzji. Nowela prowadzi do wspomagania klienta przez laboratorium - ma wskazywać pewne kierunki rozwoju, ma wskazywać pewną interpretację wyniku i jego ryzyko" - zaznaczyła dyrektor wydziału UW.
Oceniła, że technicznie, instrumentalnie i metodycznie laboratoria są przygotowane do zmian związanych z nową normą.
"Natomiast musimy wspólnie z Polskim Centrum Akredytacji, które jest nośnikiem nowej normy i będzie oceniać laboratoria, jak najlepiej przygotować je na wdrożenie wymagań z nią związanych. Z kolei my w uczelniach takich UW musimy przygotowywać studentów - przyszłych pracowników laboratoriów i ministerstw czy stowarzyszeń w tym zakresie" - zapowiedziała prof. Bulska.
Na polskim rynku działa ponad 1,4 tys. laboratoriów badawczych i wzorcujących. Przygotowania laboratoriów do wprowadzenia nowelizacji normy akredytacyjnej mają zacząć się od września bieżącego roku i potrwać przez kolejne trzy lata. Eksperci biorący udział w debacie podkreślali, że kluczową zmianą w nowelizacji jest konieczność posiadania kompetencji oceny ryzyka wyniku badania laboratoryjnego. Nowela wprowadzi również min. konieczność procesowego funkcjonowania laboratoriów i umożliwi korzystania z leasingu jako formy finansowania aktywów jak sprzęt, czy przestrzenie laboratoryjne.
Tadeusz Matras, przedstawiciel Polskiego Centrum Akredytacji (PCA) - jednostki akredytującej i nadzorującej laboratoria w Polsce, podkreślał, że nadchodząca we wrześniu nowelizacja normy akredytacyjnej dla laboratoriów badawczych i wzorcujących ISO/IEC 17025 wprowadzi m.in. konieczność szacowania poziomu ryzyka przy przedstawianiu stwierdzeń zgodności wyników z wymaganiami lub normatywami. W jego ocenie, wzmocni to konkurencję na rynku laboratoriów w Polsce, ale też przyczyni się do zwiększenia rzetelności i przydatności do zamierzonego zastosowania wydawanych wyników przez laboratoria badawcze i wzorcujące dla firm, instytucji państwowych oraz społeczeństwa.
(ISBnews)
