Uchwalają gnioty, a płacimy my. Eksperci załamują ręce

Największą aktywnością w zakresie zgłaszania projektów nowych przepisów wykazał
rząd, który zgłosił aż 543 projekty. Znacząca liczba przyjętych ustaw pochodziła również od Platformy Obywatelskiej - 102 projekty, Komisji _ Przyjazne Państwo _ 85 projektów oraz od Senatu - 74. Więcej od będącego w koalicji rządowej PSL - 15 projektów, zgłosiły PiS - 35 oraz Lewica - 19. Siłą rzeczy największy udział w uchwalaniu bubli miała więc rządząca koalicja. To głównie dzięki PO i PSL wchodziły one w życie.

_ - Fakt dużej aktywności PO w zakresie inicjatywy ustawodawczej niekoniecznie musi być postrzegany pozytywnie. Można pokusić się o ocenę, że rezygnacja ze ścieżki rządowej służy pominięciu ustaleń międzyresortowych oraz rzetelnej konsultacji proponowanych zapisów _ - mówi Money.pl, Agnieszka Durlik-Khourli z Krajowej Izby Gospodarczej - jedna z głównych autorek corocznych raportów poświęconych ocenie przyjętych ustaw.

Absurdalne konsekwencje pociągnęła za sobą nowelizacja Kodeksu pracy, uchwalona przez Sejm w grudniu 2008 roku. Skutkowała przede wszystkim wymogiem wyznaczenia przez pracodawcę (nawet zatrudniającego jednego pracownika) osoby, która będzie odpowiedzialna za udzielnie pierwszej pomocy, walkę z pożarami oraz ewakuację pracowników.

1 stycznia nad przedsiębiorcami zawisło widmo kar nawet do 30 tys. zł, za niezastosowanie się do nowych przepisów. Z kolei na odpowiednie przeszkolenie tylko jednego pracownika, trzeba było wydać blisko 1,3 tys. zł. Przyjmując, że do tego typu działania zmuszonych zostało około 1 mln przedsiębiorstw, dawało to sumę ponad 1 mld zł rocznie.

| Nowelizacja Kodeksu pracy | | | | | |
| --- | --- | --- | --- | --- | --- |
| źródło: Sejm | | | | | |
| Partia |

|

|

|

|

|
| Większość posłów * | *za | za | za | za | klub nie istniał |

- _ Poza wielkimi kosztami fatalny z punktu widzenia przedsiębiorców był także bardzo krótki czas na dostosowanie się do tych zmian. Forsowanie tych absurdalnych przepisów było spowodowane pośpiechem i złym zrozumieniem unijnych dyrektyw, które pod groźbą kar musieliśmy wdrożyć - _mówi Agnieszka Durlik-Khourli. Wprawdzie w 2009 roku przepisy w tej sprawie złagodzono, ale nie zmienia to faktu, że obowiązywały one przez ponad pół roku.

Przyjęta w kwietniu nowelizacja ustawy hazardowej została poparta niemal jednomyślnie przez posłów wszystkich ugrupowań, choć była skutkiem afery hazardowej, w którą zamieszani byli czołowi politycy PO.

| Nowelizacja ustawy o grach hazardowych | | | | | |
| --- | --- | --- | --- | --- | --- |
| źródło: Sejm | | | | | |
| Partia |

|

|

|

|

|
| Posłowie głosowali | za | za | za | za | za |

Eksperci hazardowego rynku są zgodni - nowe prawo wzmacnia proces przejmowania legalnego rynku zakładów bukmacherskich przez nielegalnych bukmacherów internetowych, którzy już dziś generują na rynku polskim obroty trzykrotnie wyższe od przychodów legalnego rynku. Ich zdaniem przyczyną tego są między innymi wyśrubowane podatki, ponad dwukrotnie wyższe od średniej w Europie.

Poker, black jack, ruletka i inne gry hazardowe w internecie pozostaną zakazane. Zmiana ustawy hazardowej pozwala co prawda na zakłady bukmacherskie w sieci, czyli - jak uznało Ministerstwo Finansów - miękki hazard. Jednak zdaniem przedstawicieli branży, to jednak nie zahamuje wypierania legalnych i płacących podatki firm przez internetową, hazardową szarą strefę. Jej wartość to co najmniej 4 mld złotych. Ze statystyk wynika, że co dwudziesty Polak jest systematycznym graczem, który oddaje się hazardowi częściej niż kilka razy w miesiącu.

Cięcie ulg na auta z kratką bolesne dla firmNowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług i ustawy o transporcie drogowym weszła w życie 1 stycznia tego roku. Zmieniającą zasady odliczania VAT dla aut z kratką i paliwa do takich aut. Zmiany głosami rządzącej Platformy i Ludowców wprowadzono w ekspresowym tempie. Eksperci krytykowali bardzo krótkie, zaledwie 14-to dniowe _ vacatio legis _.

Każdy, kto ma samochód zarejestrowany na firmę, traci spore pieniądze - z wyliczeń Money.pl wynika, że średnio nawet 1,7 tys. zł rocznie na samym podatku VAT od paliwa. Biorąc pod uwagę to, że po naszych drogach jeździe blisko 900 tys. służbowych samochodów, oznacza to że firmy muszą wydawać więcej aż o 1,5 mld zł. Ponadto każdy kupujący teraz auto musi zapłacić więcej nawet o 8 tys. zł.

| Noewlizacja ustawy o podatku od towarów i usług i ustawy o transporcie drogowym (auta z kratką) | | | | | |
| --- | --- | --- | --- | --- | --- |
| źródło: Sejm | | | | | |
| Partia |

|

|

|

|

|
| Większość posłów * | *za | przeciw | wstrzymało się * | *za | przeciw |

Rząd ograniczył możliwość odliczania VAT-u od paliwa i od aut z kratką w imię łatania dziury budżetowej. Koalicjanci kompletnie zignorowali postulaty środowiska przedsiębiorców, którzy wnioskowali o likwidację aut z kratką, ale rozszerzając możliwość odpisywania podatku od wszystkich aut osobowych kupowanych przez firmy i będących po prostu narzędziami pracy. Zwyciężyła logika doraźnych zysków. Przy czym zignorowano argumenty ekspertów, którzy trafnie prognozowali spadek sprzedaży nowych aut.

Zadano cios branży, która dopiero zaczęła się podnosić po kryzysie. Zamiast rozszerzyć ulgi i tak wspierać nasz przemysł motoryzacyjny i wymianę aut na nowsze i bardziej ekologiczne modele, rząd swoją decyzją przyczynił się do zwiększenia i tak ogromnego importu używanych pojazdów z zagranicy.

Czytaj dalej o trzech kolejnych bublach przeforsowanych w Sejmie

Położyli rękę na kasie emerytów

Za wprowadzenie tej ustawy również odpowiadają PO i PSL. Sięgnięcie po pieniądze odkładane do OFE przez Polaków, rząd tłumaczył dobrem m.in. przyszłych emerytów. Wiadomo jednak, że nie był to jedyny powód. Rząd szukał bowiem sposobu na to, żeby obniżyć rosnący coraz szybciej dług publiczny.

Money.pl policzył, że przeforsowany przez partie rządzące model jest niekorzystny. Zarówno dla samych ubezpieczonych, jak i dla ich bliskich spadkobierców, którzy odziedziczą odłożone składki.

| Ustawa o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych (OFE) | | | | | |
| --- | --- | --- | --- | --- | --- |
| źródło: Sejm | | | | | |
| Partia |

|

|

|

|

|
| Większość posłów * | *za | przeciw | wstrzymało się * | *za | przeciw |

Najważniejsza różnica polega na tym, że w OFE są prawdziwe pieniądze - lepiej lub gorzej inwestowane. W ZUS-ie nie ma ani grosza, natomiast każdy ma zapisane, ile teoretycznie uskładał na przyszłą emeryturę. Świadczenia będą wypłacane ze składek osób, które dziś są dziećmi, a w przyszłości będą płacić składki na ubezpieczenie społeczne. _ - Na niekorzyść przyszłych emerytów działa fakt iż ZUS nie ma instrumentów, ani wykwalifikowanych analityków finansowych, biegłych w inwestowaniu naszych składek - _ dodaje Agnieszka Durlik-Khourli.

Urzędowa cena leków. Pacjenci dopłacąUstawa refundacyjna wzbudziła ostre protesty w środowisku producentów leków, ale też ze strony UOKiK i organizacji biznesowych. Wprowadziła urzędowe ceny i marże leków finansowanych przez NFZ. Stałą cenę leku refundowanego Ministerstwo Zdrowia ma negocjować z producentem. Od jej wartości jest ustalana urzędowa marża - w wysokości 5 proc. (obecnie blisko 9 proc.). Oznacza to, że ceny leków refundowanych nie będą mogły być ani niższe, ani wyższe od ustalonych. Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2012 roku.

Teraz apteki stosują często promocje na leki finansowane przez NFZ, niektóre z nich można kupić nawet za kilka groszy lub złotówkę. Co prawda teraz średnia marża sięga blisko 9 procent, jednak najczęściej z powodu rabatów jest dużo niższa. Po zmianach rabaty nie będą wchodził w grę.

| Ustawa o refundacji leków | | | | | |
| --- | --- | --- | --- | --- | --- |
| źródło: Sejm | | | | | |
| Partia |

|

|

|

|

|
| Posłowie głosowali | za | przeciw | przeciw | za | przeciw |

Eksperci są zgodni co do tego, że jeśli ustawa refundacyjna wejdzie w życie, dopłaty pacjentów do leków wzrosną o 18 procent, oznacza to, że zostawią o ponad 3,2 mld zł więcej w aptekach niż przed zmianami.

W protestach firm farmaceutycznych nie chodzi jedynie o pieniądze. Zastrzeżenie dotyczące zgodności ustawy refundacyjnej z konstytucją w zakresie swobody działalności gospodarczej wyrażali prawnicy, m.in. profesorowie: Zbigniew Ćwiąkalski i Michał Kulesza. Według UOKiK wprowadzenie sztywnych cen i marż przeczy zasadom wolnego rynku, a hurtownie i apteki pozbawia możliwości konkurowania. Business Centre Club zwracał się do prezydenta z prośbą o skierowanie ustawy refundacyjnej do Trybunału Konstytucyjnego. Bronisław Komorowski nie posłuchał.

Informacja jawna, ale według uznania urzędnika

Nowelizacja ustawy o dostępie do informacji publicznej została uchwalona w pierwszej połowie września. Według przyjętej przez Sejm poprawki Senatu możliwe będzie ograniczenie prawa do informacji ze względu na _ ochronę ważnego interesu gospodarczego państwa _.

W ten sposób dostęp do informacji publicznej podlegałby ograniczeniu, gdyby udostępnienie informacji miało osłabić _ zdolność negocjacyjną Skarbu Państwa w procesie gospodarowania jego mieniem albo zdolność negocjacyjną RP w procesie zawierania umowy międzynarodowej _ lub _ utrudniłoby w sposób istotny ochronę interesów majątkowych RP w postępowaniu przed sądem, trybunałem lub innym organem orzekającym _. Oznacza to, że urzędnik będzie mógł arbitralnie stwierdzić, czy udzielić nam informacji czy nie.

| Nowelizacja ustawy o dostępie do informacji publicznej * | | | | | |
| --- | --- | --- | --- | --- | --- |
| źródło: Sejm | | | | | |
| *Partia |

|

|

|

|

|
| Większość posłów * | *za | wstrzymało się | za | za | za |

W nowelizacji wykreślono z ustawy artykuł umożliwiający w niektórych przypadkach odwołanie się od odmowy udostępnienia informacji do sądu powszechnego (taki tryb przysługiwał w sytuacji odmowy ze względu na _ ochronę danych osobowych, prawo do prywatności oraz tajemnicę inną niż informacja niejawna, tajemnica skarbowa lub tajemnica statystyczna _). Pozostała jedynie możliwość poskarżenia się do sądu administracyjnego.

Dodatkowym kuriozum jest fakt, iż kontrowersyjna poprawka, zgłoszona w ostatniej chwili przez senatora Marka Rockiego z PO, nie była wymagana przez Brukselę. Poza tym uchwalono ją sprzecznie z zasadami ustanawiania prawa.

_ - W Senacie dodano poprawkę, którą wcześniej odrzucili posłowie i w kuriozalny sposób przepchnięto ją w sejmowej komisji. Najbardziej oburzające jest jednak to, że zdecydowana większość posłów głosowała później na tak - _mówi Agnieszka Durlik-Khourli.

Przeciwko ustawie głośno protestowały organizacje pozarządowe, wśród nich Helsińska Fundacja Praw Człowieka. Apelowały one do prezydenta o zawetowanie tych zmian lub skierowanie ich do Trybunału Konstytucyjnego. O weto apelowała też opozycja. Prezydent ostatecznie jednak ustawę podpisał jednocześnie kierując ją do Trybunału Konstytucyjnego.

Pewnym pocieszeniem może być to, że Sejm mijającej kadencji nie odbiegał zbytnio od poprzednich. _ - Posłowie mają na sumieniu rażące buble, ale ich liczba była nawet niższa niż było to na początku lat 90-tych albo w okresie poprzedzającym wejście Polski do Unii Europejskiej. To wtedy możemy mówić o gwałtownie rosnącej legislacyjnej inflacji, a co za tym idzie też psuciu prawa - _ mówi Agnieszka Durlik-Khourli. Jak podkreśla jednym z głównych grzechów stanowiących prawo pozostaje - _ pośpiech w procedowaniu oraz przyjmowanie bardzo wielu poprawek do poprawek _.