Afera w Czechach. Prezydent prosi o poparcie dla rządu ekspertów

Prezydent Republiki Czeskiej Milosz Zeman zwrócił się dziś przed południem do Izby Poselskiej o udzielenie poparcia tymczasowemu rządowi ekspertów premiera Jirzego Rusnoka. Głosowanie ma odbyć się jeszcze w środę.

Zeman przyznał, że Czechy znajdują się _ w centrum kryzysu politycznego _. Podkreślił jednak, że _ saldo dotychczasowych decyzji rządu Rusnoka jest pozytywne _. Zwrócił uwagę, że apolityczny rząd ekspertów cieszy się nie tylko jego zaufaniem, ale także poparciem społeczeństwa, związków zawodowych i pracodawców.

Prezydent wyjaśnił, że nie powierzył misji sformowania tymczasowego rządu centroprawicy, ponieważ śledztwo w sprawie korupcji wśród najbliższych współpracowników poprzedniego premiera Petra Neczasa nie zostało zakończone. _ Media bagatelizują jego przebieg. Nie chodzi jednak o oskarżenie trzech deputowanych, lecz powiązania polityków z mafią, a te nie zostały na razie wyjaśnione _ - oświadczył Zeman.

Przypomniał, że zgodnie z konstytucją przysługują mu tylko dwie próby powołania tymczasowego szefa rządu i ostrzegł, że w przypadku wyrażenia wotum nieufności rządowi Rusnoka z nową inicjatywą personalną wystąpi _ dopiero po kilku tygodniach, czekając na wynik śledztwa i dokładnie analizując nazwisko nowego kandydata _.

Prezydent zaznaczył, że gdyby powierzył misję utworzenia rządu Miroslavie Niemcovej jako kandydatce przewodzącej poprzedniej koalicji Obywatelskiej Partii Demokratycznej (ODS), to byłaby ona tylko premierem tytularnym, a rządem kierowałby w rzeczywistości Miroslav Kalousek ze współtworzącego tę koalicję ruchu TOP 09. Według Zemana Kalousek jako minister finansów pełnił tę samą rolę w poprzednim rządzie premiera i zarazem ówczesnego przewodniczącego ODS Neczasa.

Po wystąpieniu Zemana rozpoczęła się wielogodzinna, burzliwa debata parlamentarna. Politolodzy sugerują, że, mimo wcześniejszych kalkulacji, istnieje szansa na wyrażenie wotum zaufania rządowi Rusnoka. Może dojść zatem do niespodzianki, ponieważ jeszcze we wtorek wydawało się, że Rusnok nie uzyska wotum zaufania w Izbie Poselskiej.

Przeciw rządowi ekspertów wypowiedzieli się zdecydowanie deputowani wszystkich trzech ugrupowań dotychczasowej koalicji: ODS, TOP O9 i liberalnego ugrupowania Lidem. Dysponują one łącznie 99 mandatami w 200-osobowej Izbie Poselskiej i gdyby Zeman zaakceptował kandydaturę Niemcovej, mogłyby przy poparciu co najmniej dwóch deputowanych niezależnych zatwierdzić rząd pod jej kierownictwem.

Z drugiej strony rząd Rusnoka uzyska poparcie 54 deputowanych opozycyjnej dotąd Czeskiej Partii Socjaldemokratycznej (CSSD). Po wtorkowym burzliwym posiedzeniu kierownictwa tego ugrupowania jego przewodniczący Bohuslav Sobotka, który domagał się do tej pory rozpisania przedterminowych wyborów zmienił zdanie i oświadczył, _ że lepiej poprzeć Rusnoka aniżeli dopuścić do powrotu prawicy, która mogłaby rządzić do majowych wyborów _.

Rusnoka poparła również Komunistyczna Partia Czech i Moraw (KSCM), która ma Izbie Poselskiej 26 deputowanych. Może on również liczyć na 12 głosów ugrupowania Sprawy Publiczne (VV). By uzyskać wotum zaufania, Rusnok musiałby przeciągnąć na swoją stronę wszystkich dziewięciu posłów niezależnych.