Francuski koncern Electricite de France (EDF) zainwestuje 18 mld funtów w Wielkiej Brytanii - firma zdecydowała właśnie o budowie elektrowni atomowej na południu kraju. Inwestycja zapewni prąd dla 5 mln gospodarstw, a przy budowie pracować będzie nawet 20 tys. osób. To pierwszy taki projekt na Wyspach od 20 lat. EDF decyzję o rozpoczęciu prac odkładał od kilku lat.
W czwartek rada nadzorcza Electricite de France (firmy kontrolowanej w większości przez francuski rząd) zdecydowała się na zainwestowanie 18 mld funtów w budowę elektrowni atomowej Hinkley Point C w hrabstwie Somerset w południowo-zachodniej Anglii. Koncern zakłada, że dwa nowe reaktory "istotnie wzmocnią obecność EDF w Wielkiej Brytanii". Spółka już w tej chwili ma 15 działających reaktorów jądrowych i jest największym dostawcą energii w kraju.
Francuski rząd liczy, że budowa pozwoli krajowej branży energetycznej odrodzić się. EDF boryka się od dłuższego czasu ze sporym zadłużeniem. Firma ma do zwrotu aż 37 mld euro, a w ostatnim czasie musiała być dokapitalizowana.
Jak donosi Bloomberg, na czwartkowym posiedzeniu rady nadzorczej, dziesięciu członków decydowało o kontynuowaniu prac przy inwestycji, z kolei 7 było przeciwnych. Wartą 17 mld funtów (czyli 21 mld euro) budowę będą finansowali w większości Francuzi, ale jedną trzecią dorzuci China General Nuclear Power Corporation.
Brytyjski rząd pozwolenie na budowę wydał już trzy lata temu, jednak firma od tego czasu borykała się z licznymi problemami. Inwestycji były i są wciąż przeciwne związki zawodowe. Związkowcy argumentowali na wielu spotkaniach, że taki wydatek zagraża istnieniu firmy, bo to zbyt ryzykowne przedsięwzięcie.
Skąd obawy? W Flamanville we Francji, gdzie EDF buduje podobne reaktory, koszt inwestycji urósł trzykrotnie - do 10 mld euro, a budowa jest już sześć lat opóźniona w stosunku do planów.
Co ważne, firma zdecydowała o projekcie pomimo gorszego klimatu na inwestycje atomowe w Wielkiej Brytanii. Jak donosi Bloomberg - Theresa May, premier Wielkiej Brytanii na ostatnim rządowym spotkaniu poświęconym energii atomowej po prostu milczała. Z kolei po ogłoszeniu decyzji EDF, brytyjski rząd zdecydował, że wstrzyma się z ocenianiem tych planów do jesieni.
May ma na temat inwestycji EDF zdecydowanie bardziej krytyczne zdanie niż jej poprzednik - David Cameron, który konsekwentnie odrzucał krytykę całego projektu. Inwestycja w Anglii będzie jedną z najdroższych w historii atomu, a wielu ekspertów wątpi, czy rzeczywiście pobudzi w jakikolwiek sposób gospodarkę Wielkiej Brytanii. Skąd obawy rządu? To właśnie nowy gabinet musiałby podpisać umowę na dostawy energii i subsydiować je przez najbliższe 35 lat.
W sprawie jest również polski wątek. Francuski koncern przez długi czas łączony był również z planami budowy elektrowni atomowej w Polsce. Pięć lat temu firma zainteresowana była z ewentualnym kupnem Enea. Pod koniec grudnia 2010 roku EDF dostał nawet wyłączność na prowadzenie rozmów ze Skarbem Państwa.
Ostatecznie jednak do transakcji nie doszło - sprzeciw zgłaszał między innymi Waldemar Pawlak, ówczesny wicepremier i szef Ministerstwa Gospodarki. Pawlak argumentował, że sprzedanie poznańskiej Enei koncernowi, który jest kontrolowany przez inne państwo, "trudno nazwać jest prywatyzacją". Część rządowych ekspertów bała się, że Francuzi stworzyliby w Polsce zbyt istotnego gracza na rynku.
To jednak nie zraziło firmy do polskiego rynku. W 2015 roku koncern dostał zapytanie od PGE o oferowaną technologię. EDF mógłby zostać partnerem Polskiej Grupy Energetycznej przy tworzeniu pierwszej polskiej elektrowni atomowej.
W tej chwili wciąż trwają pracę nad projektem budowy elektrowni w Polsce. W kwietniu minister energii Krzysztof Tchórzewski potwierdził, że w przeciągu kilku najbliższych lat rozpoczną się prace nad reaktorami w naszym kraju.