Kraje UE nie poprawiły ściągalności VAT, tzw. luka w VAT wyniosła w 2013 roku 168 mld euro, co stanowi 15,2 proc. możliwych do uzyskania dochodów z tego podatku - wynika z najnowszego raportu Komisji Europejskiej. W Polsce ta luka sięgnęła 26,7 proc. Najgorzej w zestawieniu wypadły Słowacja, Rumunia, Litwa oraz Łotwa.
"Z danych z 2013 roku wynika, że całkowita różnica między oczekiwaną o faktycznie osiągniętą wartością dochodów z VAT (tzw. "luka w VAT") nie zmniejszyła się w stosunku do 2012 roku. Podczas gdy w 15 państwach członkowskich, m.in. na Łotwie, Malcie i Słowacji zauważono poprawę, w 11 państwach członkowskich takich jak Estonia i Polska nastąpiło pogorszenie" - napisano w piątkowym komunikacie KE.
Według Komisji łączna kwota strat w podatku VAT we wszystkich krajach UE może wynosić nawet 168 mld euro, co odpowiada utracie 15,2 proc. przychodów. Wynika to z oszustw i uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania, bankructw, niewypłacalności oraz błędów rachunkowych.
Z raportu wynika, że w Polsce luka w VAT w 2013 roku wyniosła 26,7 proc. Gorzej było w Grecji (34 proc.), Włoszech (33,6 proc.), na Łotwie (29,9 proc.), Litwie (37,7 proc.), Rumunii (41,1 proc.) i Słowacji (34,9 proc.). Do danych nie było możliwe włączenie szacunków dla Chorwacji i na Cyprze, ze względu na niekompletne statystyki krajowe w tych państwach. W takich krajach jak Finlandia, Holandia i Szwecja luka w VAT przekroczyła nieznacznie 4 proc.
- To ważne badanie podkreśla po raz kolejny potrzebę dalszych reform w systemach poboru podatku VAT w całej UE. Wzywam państwa członkowskie do podjęcia kroków niezbędnych do walki z uchylaniem się od opodatkowania i oszustwami podatkowymi na wszystkich poziomach. Pozostaje to palącym problemem, który zajmuje jedno z czołowych miejsc programie prac obecnej Komisji - powiedział cytowany w komunikacie komisarz ds. gospodarczych i finansowych, podatków i ceł Pierre Moscovici.
KE wskazała, ze badanie luki w VAT jest finansowane przez Komisję w ramach prac na rzecz reformy systemu VAT w Europie oraz ukrócenia oszustw podatkowych i uchylania się od płacenia podatków. Komisja określiła już kluczowe działania i podjęła szereg działań wspierających państwa członkowskie w tym zakresie.
Według Komisji konieczne są surowsze stanowisko wobec uchylania się od płacenia podatków oraz silniejsze egzekwowanie prawa na szczeblu krajowym. KE wskazała, że reforma VAT z grudnia 2011 roku dała ważne narzędzia zapewniające lepszą ochronę przed oszustwami podatkowymi a państwa uzyskały możliwość szybkiego i skutecznego reagowania na nagłe i zakrojone na szeroką skalę przypadki oszustw związanych z VAT. Zwrócono uwagę, że KE wspiera także sieć Eurofisc, w celu wzmocnienia zdolności państw członkowskich w zakresie zwalczania transgranicznych sieci oszustów poprzez wymianę informacji operacyjnych.
System podatkowy może być prostszy
Zaznaczono, że Komisja pracuje nad uproszczeniem systemów podatkowych, co ułatwi podatnikom przestrzeganie prawa. Wskazano na przykład na środki ułatwiające e-fakturowanie oraz specjalne przepisy dla małych firm, które weszły w życie w 2013 roku.
Od 1 stycznia 2015 roku punkty kompleksowej obsługi transgranicznej pozwalają firmom świadczącym e-usługi, usługi nadawcze i telekomunikacyjne na składanie jednej deklaracji VAT ze wszystkich działań na terenie całej UE.
"Po trzecie, państwa członkowskie muszą zreformować swoje systemy podatkowe i zmodernizować administrację w celu zmniejszenia luki VAT-owskiej. Komisja określiła możliwe środki, służące do osiągnięciach tych celów oraz na prośbę państw członkowskich wspiera je koordynując działania pomocy technicznej" - poinformowano.
Zgodnie z opublikowanymi w listopadzie ubiegłego roku danymi PwC w 2014 roku wartość luki w VAT miałaby wynieść w ubiegłym roku około 42 mld zł, czyli 2,5 proc. PKB. Byłby to spadek po raz pierwszy od siedmiu lat - o 4,8 mld zł. Według PwC w 2013 roku ubytek ten wyniósł 46,8 mld zł, co stanowiło 2,9 proc. PKB. Zdaniem specjalistów z PwC lukę w VAT można by ograniczyć o ok. 31,5 mld zł, czyli kwotę odpowiadającą w przybliżeniu rocznemu budżetowi MON. Dodają, że całkowita likwidacja luki podatkowej w VAT nie jest jednak możliwa.
