Tuskometr Money.pl. Premier złamał obietnice, więc obniżamy noty

Gdy 18 listopada 2011 roku Donald Tusk wygłaszał w Sejmie expose, zadeklarował m.in, że celem rządu jest wyjście procedury z nadmiernego deficytu już w 2012 roku. I tak dług publiczny w relacji do PKB miał wedle słów premiera na koniec 2012 roku spaść do poziomu 52 proc. Co więcej, Tusk zapowiedział wtedy, że budżet będzie konstruowany w taki sposób_ , _ aby jednocześnie pułap deficytu sektora finansów publicznych sprowadzić do poziomu około 3 procent.

Premier zakreślił także wówczas ambitne plany do końca kadencji. Jeśli chodzi o dług publiczny to rząd ma robić wszystko, by na koniec 2015 roku dług publiczny sprowadzić do 47 proc., a deficyt - do 1 proc. PKB.

Dziś wiemy już, że pierwsza część planu nie wypaliła, bo jak wynika z danych przekazanych przez Ministerstwo Finansów, na koniec 2012 roku relacja długu publicznego do PKB wyniosła 52,7 proc. wobec 53,5 proc. na koniec 2011 roku. To wprawdzie pierwszy od 2007 roku spadek, ale nie do poziomu obiecanego w expose. Rządzącej koalicji PO-PSL nie udało się także zdusić deficytu sektora finansów publicznych. Według danych GUS wyniósł w 2012 roku 3,9 procent, co także jest znacznie powyżej deklaracji złożonych przez premiera. Co gorsza, taki wynik skazuje Polskę na dalsze funkcjonowanie w unijnej procedurze nadmiernego deficytu.

_ _Tworząc Tuskometr założyliśmy, że nie każdą zrealizowaną obietnicę będziemy oceniać identycznie pod względem wagi procentowej. Zmniejszenie deficytu budżetowego i długu publicznego w relacji do PKB jest kluczowym czynnikiem dla całej gospodarki. Dlatego, ze względu na wagę i rolę tych wskaźników Money.pl przyznaje ujemne punkty (-5 proc.) gabinetowi premiera. Przez to wynik rządu pogarsza się w stosunku do odczytu sprzed miesiąca i wynosi 34,5 proc. Jeśli rząd zdoła zmniejszyć deficyt i dług publiczny do obiecanych poziomów, wówczas anulujemy ujemną notę, a w jej miejsce przyznamy dodatnie punkty.

Cele przedstawione w expose pogrupowaliśmy w pięciu kategoriach, które według *Money.pl *są najważniejszymi dla działania państwa (każda z nich warta jest 20 procent). Jak dotąd najwięcej Tusk i jego ministrowie zdziałali w sferze systemu emerytalnego i ubezpieczeń społecznych (14 proc.). Najmizerniej wyglądają dokonania rządu w dziedzinie prawa (1 proc.) - w tej kategorii pełną ścieżkę legislacyjną przeszła dopiero jedna z zapowiadanych nowelizacji, którą prezydent Bronisław Komorowski podpisał w kwietniu. Wynik rządu na tym polu może jednak niebawem ulec poprawie, bo Sejm przyjął niedawno jeden ze sztandarowych punktów z expose, czyli pierwszą ustawę deregulującą dostęp do zawodów.

Jeśli rząd przeprowadzi wszystkie reformy i zmiany - zrealizuje plan w 100 procentach. Badanie przeprowadzamy cyklicznie.

Punkty procentowe za realizację zapowiedzi z expose przyznajemy dopiero wówczas, gdy dana reforma została przyjęta przez parlament i podpisana przez prezydenta lub przeszła procedurę legislacyjną gwarantującą jej wdrożenie. Przedstawienie projektu albo zatwierdzenie go przez rząd i Sejm nie jest punktowane. Tak wyglądają osiągnięcia rządu po 17 miesiącach od expose:

| Zobacz, co zrobił rząd przez 17 miesięcy | | |
| --- | --- | --- |
| Reforma | Zapowiedzi z expose premiera | Wykonanie: 34,5 proc. |
| Podatki | | 12 proc. |
| Zmiany w uldze prorodzinnej

fot. ArtisticCaptures/iStockphoto | Ulga prorodzinna zostanie odebrana rodzinom z jednym dzieckiem, których roczny dochód przekroczy 112 tys. zł - rząd na początku lipca podniósł wysokość progu dochodów, który według pierwotnego projektu wynosił 85 528 zł. W przypadku rodzin z jednym dzieckiem o dochodach poniżej 112 tys. zł - ulga pozostanie bez zmian. Rodzice z dwójką dzieci, będą mogli - tak samo jak do tej pory - odliczyć od podatku po 1112,04 zł rocznie na każde dziecko. Natomiast ulga na trzecie dziecko w rodzinie będzie podwyższona o 50 proc. do 1668,06 zł. Czwarte i każde kolejne dziecko da prawo do skorzystania z ulgi wyższej o 100 proc. - czyli 2224,08 zł. | 11 listopada 2012 r. prezydent podpisał nowelizację ustawy o PIT, która weszła w życie 1 stycznia 2013 r. |
| Likwidacja ulgi internetowej | Donald Tusk zapowiedział likwidację ulgi internetowej, z której w ubiegłym roku skorzystały niemal 4 mln osób. Beneficjenci ulgi odliczyli łącznie od przychodu 2,278 mld zł, płacąc dzięki temu podatki niższe o około 400 mln zł. Ostatecznie likwidacja ulgi nie jest całkowita - podatnik, który dotychczas z niej nie korzystał - będzie miał taka możliwość przez dwa lata. Ci, którzy w zeznaniu podatkowym za 2012 r. zrobią to po raz pierwszy, będą mieli prawo do odliczenia jeszcze za 2013 r. | 11 listopada 2012 r. prezydent podpisał nowelizację ustawy o PIT, która weszła w życie 1 stycznia 2013 r. |
| Ograniczenie przywileju podatkowego twórców | Według deklaracji premiera, część twórców straci przywilej polegający na 50-proc. kosztów uzyskania przychodów, co zwiększa kwotę, jaką otrzymują na rękę. Dotyczyć to będzie jednak tylko tych, których dochód przekroczy 85 528 zł. | 11 listopada 2012 r. prezydent podpisał nowelizację ustawy o PIT, która weszła w życie 1 stycznia 2013 r. |
| Opodatkowanie lokat antybelkowych | Uszczelnienie zasady pobierania podatku od zysków kapitałowych. Chodzi o tzw.lokaty antybelkowe, które ze względu na dotychczas obowiązującą metodę liczenia podstawy opodatkowania pozwalały uniknąć płacenia daniny fiskusowi. | Weszło w życie 31 marca 2012 r. Resort finansów szacuje, że przychody państwa z tego tytułu wynosić będą około 380 mln zł rocznie. |
| Likwidacja podatku rolnego | Premier zapowiedział likwidację podatku rolnego oraz wprowadzenie w jego miejsce podatku dochodowego dla rolników. Rząd zakłada objęcie podatkiem dochodów z działalności rolniczej. Proponowane rozwiązania to m.in.: modyfikacja podatku rolnego wynikająca z wprowadzenia podatku dochodowego; zniesienie ceny żyta jako podstawy do ustalania stawki podatku rolnego i wprowadzenie stawki kwotowej, waloryzowanej każdego roku wskaźnikiem inflacji; ograniczenie zwolnień i ulg w związku z objęciem dochodów z działalności rolniczej podatkiem dochodowym. | Trwają prace nad założeniami ustaw, które będą regulować wprowadzenie podatku rolnego. |
| Emerytury i ubezpieczenia społeczne | | 14 proc. |
| Zrównanie i podwyższenie wieku emerytalnego

fot. Creatista/Dreamstime | Kobiety i mężczyźni mają dłużej pracować - do 67. roku życia. Rząd planuje, by zmiany w systemie zaczęły wchodzić w życie stopniowo od przyszłego roku. W przypadku mężczyzn podnoszenie wieku emerytalnego miałyby się zakończyć w 2020 r., w przypadku kobiet - w 2040 r. Reforma systemu emerytalnego ma zapewnić bezpieczeństwo finansów publicznych (ograniczenie narastania długu publicznego) oraz zniwelować skutki zmian demograficznych w nadchodzących dziesięcioleciach. | 1 czerwca 2012 r. prezydent prezydent podpisał ustawę emerytalną. Nowe przepisy weszły wżycie 1 stycznia 2013 r. |
| Zmiany w emeryturach mundurowych | Wiek emerytalny dla policjantów, żołnierzy, funkcjonariuszy: BOR, CBA, ABW, wywiadu i kontrwywiadu, straży więziennej, a także strażaków i pograniczników ma być wydłużony do 55 lat, a minimalny staż służby - do 25 lat. Aby dostać emeryturę będzie trzeba mieć zarówno wiek jak i staż służby. Jej wysokość zależała będzie od zarobków z trzech kolejnych lat wybranych przez funkcjonariusza lub żołnierza (nie od wysokości ostatniej pensji jak obecnie). Podstawą wymiaru emerytury będzie średnie uposażenie z trzech kolejnych lat służby wraz z nagrodą roczną oraz dodatkami o charakterze stałym. Emerytury mundurowe nadal będą wypłacane z budżetu państwa w ramach odrębnego systemu. Zmiany będą dotyczyły tylko tych, którzy rozpoczną służbę po wejściu w życie ustawy. | Prezydent podpisał 6 czerwca 2012 r. ustawę wprowadzającą wyższy wiek emerytalny dla służb mundurowych. Nowe przepisy obowiązują od 1 stycznia 2013 r. |
| Księża i sędziowie w powszechnym systemie emerytalnym | W expose premier zapowiedział też, że duchowni zostaną objęci powszechnym systemem ubezpieczeń społecznych. - _ Jak będzie to konieczne zastanowimy się nad likwidacją Funduszu Kościelnego _ - zadeklarował premier. Rząd planował także w połowie 2012 roku zmienić zasady przechodzenia w stan spoczynku sędziów i prokuratorów, ale na razie doszło to do skutku. | 21 lutego doszło do wstępnego porozumienia między ministrem Bonim, a przedstawicielami Kościoła Katolickiego w sprawie odpisu podatkowego na wspólnoty wyznaniowe, który zastąpi m.in. Fundusz Kościelny. Według ustaleń każdy podatnik będzie mógł odpisać 0,5 proc. na wspólnoty wyznaniowe. |
| Zmiany w emeryturach górniczych | Reforma ma dotyczyć zasad nabywania uprawnień do emerytur - przywileje będą przysługiwać wyłącznie górnikom pracującym bezpośrednio przy wydobyciu. | Trwają przygotowania reformy zasad nabywania praw do górniczych emerytur. |
| Podwyższenie składki rentowej | Podniesienie składki rentowej po stronie pracodawców o 2 punkty procentowe. Zmniejszy to deficyt Funduszu Ubezpieczeń Społecznych o 13 miliardów złotych rocznie i ograniczy narastanie długu publicznego. | Zmiana stawki rentowej weszła w życie 1 lutego 2012 r. |
| Składka zdrowotna dla rolników | Rolnicy, których gospodarstwa przekraczają 6 ha będą musieli płacić składki zdrowotne. To reakcja rządu na wyrok Trybunału Konstytucyjnego. | Ustawa o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników weszła w życie 1 lutego 2012 r. W grudniu została podpisana nowelizacja przedłużająca jej obowiązywanie na 2013 r. Za rolników mających mniej niż 6 ha - składkę pokrywa budżet państwa. Ci, którzy mają gospodarstwa od 6 do 15 ha - płacą składkę 18 zł, a powyżej 15 ha - 36 zł. |
| Waloryzacja kwotowa emerytur i rent | Nowe zasady waloryzacji mają pomóc najuboższym emerytom i rencistom i zmniejszyć różnice w wysokości tych świadczeń. | Waloryzacja rent i emerytur weszła w życie 1 marca 2012 r. Trybunału Konstytucyjny orzekł, że jest ona zgodna z konstytucją. |
| Prawo | | 1 proc. |
| Deregulacja zawodów fot. Ene/Dreamstime | W expose premier zapowiedział uwolnienie od wszelkich regulacji co najmniej połowę zawodów, które są objęte licencjami i limitami, a tych w Polsce jest obecnie 380. Ogółem zderegulowanych ma być około 200 zawodów, a otwarcie dostępu do wielu z nich ma wpłynąć ożywczo na rynek pracy. Zdaniem rządu wymusi bowiem konkurencję, a co za tym idzie lepsze ceny, oraz doprowadzi do zwiększenia liczby miejsc pracy. Szczególnie będzie to dotyczyło młodych ludzi, którzy mają problem ze zdobyciem zatrudnienia w zawodzie. | Projekt ustaw regulujących wykonywanie 50 zawodów wpłynął do Sejmu w październiku 2012 r. 19 kwietnia Sejm ustawę łagodzącą dostęp do 50 zawodów. Pod koniec marca zakończyły się natomiast uzgodnienia projektu drugiej ustawy deregulacyjnej, która zniesie ograniczenia do 80 zawodów technicznych i 9 finansowych (m.in. architekt, nurek, szyper, biegły rewident, agent celny). Z zapowiedzi ministra sprawiedliwości wynika, że wkrótce rząd zajmie się trzecią transzą
deregulacji dotyczącą 103 zawodów. |
| Krótsze rozprawy w sądach | Premier zapowiedział, że zmiany w przepisach (m.in.. Kodeksie postępowania karnego i Kodeksie postępowania skarbowego) mają przyspieszyć procesy sądowe o jedną trzecią. Sądy będą mogły orzekać jednoosobowo (także drugiej instancji). Możliwe będzie wydanie wyroku bez rozprawy, jeżeli taki wniosek zgłosi oskarżony. Wnioskowanie o skazanie bez rozprawy rozszerzono na wszystkie występki. Dobrowolne poddanie się karze będzie obejmować wszystkie przestępstwa, również najcięższe. | Projekt nowelizacji Kodeksu postępowania karnego i Kodeksu karnego jest po pierwszym czytaniu w Sejmie. Celem jest skrócenie niektórych procedur sądowych oraz rezygnację z prowadzenia kosztownych dla Skarbu Państwa przesłuchań świadków i powoływania biegłych. Trwa przygotowanie projektu zmian w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia oraz Kodeksie karnym skarbowym. Prezydent podpisał 10 kwietnia nowelizację Kpk ograniczającą możliwość składania zażaleń na umorzenie postępowań tylko do osób,
których prawa zostały naruszone wskutek przestępstwa. |
| Deregulacja zawodu radcy prawnego i adwokata | Projekt ma umożliwić szybsze uzyskiwanie uprawnień do wykonywania zawodu radcy prawnego i adwokata i skrócić terminy postępowań. Ma dojść również do zrównania uprawnienia adwokatów i radców. | Projekt ustaw regulujących wykonywanie 50 zawodów - w tym adwokata, radcy prawnego, notariusza i komornika został uchwalony przez Sejm 19 kwietnia. |
| Administracja | | 6 proc. |
| Ułatwienia dla przedsiębiorców

fot. endopack/iStockphoto | Rozwiązania, o których mówił premier w expose, mają zmniejszyć obciążenia administracyjne i obowiązki informacyjne przy prowadzeniu działalności gospodarczej oraz zmniejszyć koszty jej wykonywania ponoszone przez przedsiębiorców. Zmiany w prawie mają też dotyczyć m.in. bardziej elastycznego czasu pracy i wydłużenia okresu rozliczeniowego do 12 miesięcy - co ma pomóc pracodawcom. Rząd postanowił też ulżyć małym firmom wprowadzając ułatwienia związane z kasowym rozliczaniem VAT. Kolejny pomysł to Portfelowa Linia Gwarancyjna, która będzie polegała na udzielaniu firmom z sektora MSP poręczeń BGK na kredyty obrotowe. Gwarancje będą wynosiły do 60 proc. kredytu. Rząd zakłada, że w pierwszym roku programu dzięki wsparciu BGK, firmy małe firmy będą mogły zaciągnąć kredyty na kwotę nawet 8,3 mld zł. | Ustawa o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce, która
zatwierdza m.in. zmianę rozliczania VAT tzw. metodą kasową już obowiązuje. Ustawa wprowadzającą szybsze nadawanie NIP firmie (czas skrócony z 14 do 3 dni) oraz znosząca obowiązek informowania inspekcji pracy i inspekcji sanitarnej o rozpoczęciu działalności została podpisana przez prezydenta 18 grudnia 2012 r. W Sejmie odbyło się już pierwsze czytanie projektu zmian w Kodeksie pracy i ustawie o związkach zawodowych, który przygotował resort pracy. Teraz projektem ma zając się nadzwyczajna komisja. 27 lutego weszła w życie nowelizacja ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa, która wprowadza Portfelową Linię Gwarancyjną. |
| Szybsze pozwolenie na budowę | Donald Tusk deklarował też zmiany w Prawie budowlanym, które mają zaowocować skróceniem czasu wydawania pozwolenia na budowę do 60 dni w przypadku małych inwestycji i 100 dni - w przypadku dużych. W dokumencie będą uwzględnione rozwiązania, które usprawnią przebieg procesu budowlanego. | Projekt w uzgodnieniach międzyresortowych. |
| E-administracja | Premier zapowiedział usprawnienie pracy administracji przez wykorzystanie najnowocześniejszych technik informatycznych. Każda instytucja publiczna ma mieć obowiązkowo m.in. elektroniczną skrzynkę podawczą. Jak zapowiedział Michał Boni, minister cyfryzacji - celem jest przełamanie monopolu dokumentacji papierowej w administracji. Pomóc w tym ma także projekt ustawy o otwarciu zasobów publicznych. | Na początku stycznia uruchomiony został system eWUŚ, usprawniający weryfikację ubezpieczenia zdrowotnego pacjentów podczas rejestracji u lekarza. Trwa przygotowanie pakietu projektów ustaw dotyczących e-administracji. Ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne jest po wstępnych uzgodnieniach. |
| Finanse publiczne | | 1,5 proc. |
| Obniżenie długu publicznego i nadmiernego deficytu

fot. Amaxim/Dreamstime | Do końca 2012 roku premier chciał wyprowadzić Polskę z nadmiernego deficytu, tak by osiągnął on pułap 3 proc PKB. Dług publiczny w tym roku rząd chce sprowadzić do poziomu 52 proc. PKB, a w 2015 r. - do 47 proc. Do końca kadencji deficyt sektora finansów publicznych ma spaść jeszcze bardziej i wynieść 1 proc. PKB. | Ministerstwo finansów przedstawiło poziomy deficytu finansów publicznych i długu publicznego w 2012 r. w relacji do PKB. Według podanych informacji deficyt sektora finansów publicznych za 2012 r. wyniósł 3,9 proc., a dług publiczny - 52,7 proc. PKB. Ten wynik oznacza złamanie deklaracji złożonych w expose, za co odejmujemy 5 proc. Prezydent podpisał także pod koniec grudnia 2012 r. nowelizację ustawy o finansach publicznych, która ma ograniczyć wpływ wahań kursów walut na ewentualne uruchomienie procedur ostrożnościowych. |
| Zmiany w becikowym | Rząd wprowadził kryterium dochodowe, które będzie warunkować wypłatę becikowego. Będzie przysługiwało tylko rodzinom, których dochód nie przekracza 85 tysięcy złotych rocznie w przypadku rodziny trzyosobowej. | Nowe regulacje już obowiązują. |
| Podwyżki dla mundurowych | Premier obiecał w expose po 300 zł brutto podwyżki od 1 lipca dla wszystkich policjantów i żołnierzy. Zapowiedź ta wywołała falę protestów innych służb mundurowych, które uznały to za niesprawiedliwe. Podwyżka dla policjantów pochłonie w tym roku 202 mln zł. | Rozporządzenia umożliwiające wypłatę podwyżek policjantom rząd przyjął 3 kwietnia 2012 r. Rozporządzenie zatwierdzające podwyżkę dla żołnierzy szefowie MON i MSW podpisali w drugiej połowie czerwca 2012 r. |
| Podatki od kopalin i surowców | Zgodnie z zapowiedzią premiera, nowe przepisy mają zapewnić państwu udział w zyskach wynikających z eksploatacji niektórych surowców naturalnych należących do państwa takich m.in.: jak miedź, srebro, węglowodory (w tym gaz łupkowy). Według resortu finansów podatek od wydobycia miedzi i srebra przyniesie budżetowi mniej więcej po 2,2 mld zł rocznie. Opodatkowane będą wszystkie typ złóż węglowodorów i każdy podmiot wydobywający. Przewidziano wprowadzenie podatku od wartości wydobytego surowca: 5 proc. dla gazu i 10 proc. dla ropy naftowej. Zaplanowano również specjalny podatek węglowodorowy - 25 proc. od nadwyżki przychodów nad wydatkami. | Ustawa o podatku od wydobycia niektórych kopalin, która weszła w życie 18 kwietnia 2012 r. Ministerstwo środowiska skierowało w lutym do uzgodnień projekt nowelizacji ustaw Prawo geologiczne i górnicze (dotyczącą wydobycia węglowodorów - przydzielania koncesji itp.). Kwestie opodatkowania zostały natomiast ujęte w projekcie ustawy o
specjalnym podatku od węglowodorów przygotowanym przez Ministerstwo Finansów, który jest w uzgodnieniach międzyresortowych. |

Komentarz Money.pl

Zajrzyj na fanpage autora i zobacz jego inne publikacje