Po tym, jak USA uhonorowały z polityczną przychylnością gospodarcze otwarcie swego byłego przeciwnika wojennego, także Unia Europejska szuka teraz porozumienia gospodarczego z komunistycznym rządem kraju.
Prezydent Komisji José Manuel Barroso dzisiaj w Hanoi rozpocznie negocjacje dotyczące zawarcia porozumienia o partnerstwie pomiędzy UE i Wietnamem. Zastrzeżenia dotyczące rządzonego twardą ręką i narzuconego _ W przeciągu 15 lat liczba najuboższych, którzy mają na utrzymanie 1 dolara dziennie, spadła z 51 do 8 procent. _monopolu władzy partii komunistycznej, aresztowań krytyków reżimu i dyskryminacja mniejszości etnicznych, zeszły w obliczu perspektyw ekonomicznych na drugi plan.
W rzeczywistości nowa gwiazda gospodarcza Azji odnotowuje znaczne sukcesy. Od lat wskaźnik wzrostu utrzymuje się przy siedmiu do ośmiu procent. I inaczej jak w wielu krajach sąsiednich, przeważająca większość 85 milionów Wietnamczyków profituje z boomu.
Odpowiedzialna za to jest rozpoczęta w roku 1986 polityka gospodarcza i reformy rynkowe, które sprawiły, że Wietnam stał się jednym z najbardziej otwartych gospodarek narodowych Azji: eksport to dzisiaj dwie trzecie wydajności gospodarki.
Nike największym pracodawcą w Wietnamie
Dla zachodnich odbiorców produkowane są w Wietnamie przede wszystkim tekstylia i obuwie, często przez częściowo sprywatyzowanych wietnamskich poddostawców. Amerykański producent artykułów sportowych Nike jest obecnie największym pracodawcą w Wietnamie, firma zatrudnia 200 tys. pracowników.
W Wietnamie produkują również firmy niemieckie jak Adidas, C&A i Seidensticker. W przypadku obuwia producenci europejscy czują się na tyle zagrożeni przez wietnamską konkurencję, że przed rokiem UE nałożyła cła ochronne na obuwie importowane z Wietnamu.
Na dobrej drodze do gospodarki rynkowej
Wietnam, którego przyjęcie do Światowej Organizacji Handlu (WTO) wspierała również Bruksela, domaga się uznania swojej gospodarki przez UE za gospodarkę rynkową.
Utrudniłoby to nakładanie ceł karnych. UE jest zdania, że jest na to jeszcze zbyt wcześnie. Wpływ państwa na gospodarkę jest nadal zbyt duży, prawo upadłościowe niewystarczające, a ochrona o własności intelektualnej zbyt mała, mówi Willy Vandenberghe, kierujący przedstawicielstwem UE w Hanoi. Luong Hoang Thai, specjalista ds. handlu w ministerstwie przemysłu, zarzuca Unii, że w zbyt małym stopniu uznaje ona wietnamskie reformy.
I faktycznie, kraj robi duże postępy. W międzyczasie zagraniczne banki mogą zakładać w Wietnamie 100-procentowe spółki córki. Z drugiej strony zagraniczni importerzy muszą wciąż akceptować, że ich produkty mogą być oferowane wyłącznie przez wietnamskich dystrybutorów. Jest to wyraźne naruszenie przez Wietnam obietnic złożonych przed WTO. Jak informuje Bruksela, Barroso poruszy otwarcie tą kwestię podczas swojej wizyty.
Mniej krytycznie UE chce wypowiadać się w tematach drażliwych, jak prawa człowieka i deficyty demokracji. Jak powiedział rzecznik Komisji, nie będą tu stawiane żadne warunki wstępne w związku z porozumieniem o partnerstwie.
Ostatecznie wynegocjowana umowa powinna zawierać zgodnie z wolą UE obietnice akceptacji wolności słowa, bezpieczeństwa prawnego i praw człowieka. I w ten sposób ukierunkowani gospodarczo wietnamscy komuniści mają być zachęceni obietnicą: Jeżeli zawarte jest już porozumienie o partnerstwie, to traktat o wolnym handlu z UE jest coraz bliżej.