Głównym celem ustawy jest zmniejszenie negatywnych skutków podwyższenia od 1 maja 2004 roku stawki VAT na materiały budowlane do 22 proc. z obecnych 7 proc.
Przepisy będą obowiązywały do końca 2007 roku, czyli do czasu wygaśnięcia okresów przejściowych na stosowanie preferencyjnych stawek VAT w budownictwie.
Zgodnie z projektem nowe przepisy nie będą dotyczyły osób, które korzystały lub korzystają z odliczeń podatkowych wydatków poniesionych na tzw. potrzeby mieszkaniowe. Zasada ta będzie obowiązywała także w przypadku tzw. ulgi odsetkowej, która zastąpiła ulgę budowlaną.
Tzw. kompensatę będzie można stosować tylko przy prowadzeniu jednej inwestycji. Będzie ona przysługiwała wyłącznie inwestorom indywidualnym. Jej wysokość będzie określał urząd skarbowy na podstawie faktur przedstawionych przez inwestora. O kwotę kompensaty będzie pomniejszana wartość zobowiązań podatkowych - ale tylko tych, które powstały po 1 stycznia tego roku.
Prawo do kompensaty inwestor uzyska dopiero po przedstawieniu dokumentu zezwalającego na użytkowanie budynku - co musi nastąpić nie później niż w 3 lata po rozpoczęciu budowy. Oznacza to, że z odliczania wyższego VAT od materiałów nie będzie można korzystać w trakcie budowy, ani wówczas, gdy inwestycja będzie trwała zbyt długo.
Zasada ta dotyczy tych inwestycji, do rozpoczęcia których potrzebne było pozwolenie na budowę.
W przypadku innych typów inwestycji kompensata będzie przysługiwać tylko w odniesieniu do wydatków poniesionych w ciągu 3 lat licząc od wydania pierwszej złotówki na materiały budowlane. Ta regulacja obejmie przede wszystkim remonty i modernizacje budynków i mieszkań.
Prawo do kompensaty inwestor będzie miał przez 5 lat po uzyskaniu zgody urzędu skarbowego na jej rozliczanie. Rocznie nie będzie można odliczyć więcej, niż jedna piąta kwoty ustalonej przez US.
Ministerstwo Finansów ocenia, że w tym roku wejście ustawy w życie będzie kosztowało około 300 mln zł. W kolejnych latach koszt ma być coraz większy do około 1,6 mld zł rocznie. Dotyczyć to ma przede wszystkim roku 2006, gdy wygasną prawa do obecnie stosowanej ulgi remontowej.
