Podatek za pracę za granicą - jak rozliczyć dochody zagraniczne?

Osoba, która uznawana jest za polskiego rezydenta podatkowego, wyjeżdżająca za granicę w celu podjęcia pracy, powinna pamiętać o obowiązku rozliczenia uzyskanych dochodów nie tylko w kraju, w którym zarabia, ale również w Polsce.

Za polskiego rezydenta uznaje się osobę, która w Polsce posiada miejsce zamieszkania, czyli centrum interesów osobistych bądź gospodarczych, lub przebywa na jej terytorium dłużej niż 183 dni w roku rozliczeniowym. Rezydent może otrzymywać wynagrodzenie zza granicy. Ma obowiązek przedstawić sprawozdanie podatkowe polskiemu fiskusowi ze wszystkich uzyskanych przychodów, tak w kraju, jak i za granicą.

Obowiązkowi rozliczenia zarobków uzyskanych w pracy za granicą podlegają osoby zatrudnione na trzech różnych zasadach. Po pierwsze w Polsce rozliczyć muszą się osoby, które pracują za granicą drogą oddelegowania przez polskiego pracodawcę. Ich zarobki pochodzą wtedy z kraju i jedynie tu podlegają prawu podatkowemu. Wyjątkiem jest sytuacja, w której pracownik przebywa za granicą dłużej niż ustawowe 183 dni. Wtedy istnieje możliwość, że o rozliczenie upomni się również fiskus kraju docelowego, a podatnik będzie musiał złożyć podwójne sprawozdanie.

Drugi przypadek to praca w Polsce z ramienia zagranicznego pracodawcy. Z racji tego, że podatnik jest polskim rezydentem, także w tej sytuacji rozliczenie następuje tylko z polskim fiskusem. Warto jednak pamiętać, że w takim układzie to pracownik musi zadbać o wpłacenie zaliczki na rzecz podatku dochodowego od osób fizycznych, a następnie się z niej rozliczyć.

Ostatni przykład to praca zarobkowa za granicą dla zagranicznego pracodawcy. Gdy wynagrodzenie wypłacane jest w innym państwie, a polski pracownik przebywa dłużej niż 183 dni w kraju, będzie musiał rozliczyć się zarówno za granicą, jak i w Polsce. Jeśli natomiast łączny pobyt w ojczyźnie jest krótszy niż wspomniane 183 dni, do rozliczenia może dojść jedynie z fiskusem za granicą.

Polski pracownik podejmujący legalne zatrudnienie za granicą u zagranicznego pracodawcy ma potrącaną zaliczkę na poczet podatku dochodowego od otrzymywanego wynagrodzenia. Będzie zatem zobowiązany do złożenia sprawozdania podatkowego w kraju, w którym pracuje.

W różnych krajach obowiązują odmienne terminy zdawania sprawozdań, dlatego warto sprawdzić, do kiedy należy je złożyć. W Niemczech czy Irlandii będzie to 31 maja, w Wielkiej Brytanii natomiast 30 października, ponieważ rok rozliczeniowy trwa tam nie od stycznia do stycznia, ale od kwietnia do kwietnia. Poza tym osoba chcąca rozliczyć się za pracę za granicą powinna ustalić, do której klasy podatkowej się kwalifikuje i jaka stawka podatku jej dotyczy. Warto zaznajomić się również z przepisami dotyczącymi kwoty wolnej od podatku oraz ulg podatkowych. Zdarza się bowiem, że podatnik może skorzystać z ulgi z racji wydatków związanych z leczeniem, kosztów kształcenia lub odsetek od kredytu.

Polski podatnik uzyskujący dochód za granicą zobowiązany jest do ujęcia zarobionych kwot w deklaracji składanej w polskim urzędzie skarbowym. Zanim jednak to zrobi, musi przeliczyć je na złotówki. Przeliczenie następuje według średniego kursu Narodowego Banku Polskiego z dnia poprzedzającego bezpośrednio dzień, w którym wynagrodzenie zostało wypłacone lub pozostawione do dyspozycji w kasie pracodawcy. Zarobków zagranicznych nie można łączyć z ewentualnymi zarobkami uzyskanymi w Polsce.

Wypełniając polską deklarację za wynagrodzenie z pracy za granicą należy:

• wpisać kwotę wynagrodzenia do rubryk PIT/ZG, w części C.1, w kolumnie B.;
• wpisać kwotę w części H w PIT-36, w pozycji „Dochody osiągnięte za granicą, o które zwiększona jest podstawa obliczenia podatku do ustalenia stopy procentowej (przeliczone na złote)”;
• wypełnić pozycję „Odliczony podatek” w PIT-36. Kwota podatku powinna zostać obliczona z uwzględnieniem metody zwolnienia z progresją. Dalsza procedura wypełniania deklaracji następuje jak w przypadku rozliczania z dochodu uzyskanego w Polsce.

Warto pamiętać, że osobom przebywającym za granicą w celu podjęcia pracy czasowej, przysługuje dieta dzienna (około 50 euro), z której 30 proc. zwolnione jest z podatku. Należy ją odliczyć jeszcze przed przeliczeniem dochodu na złotówki. Zwolnienie od opodatkowania dotyczy jedynie osób pełniących obowiązki zawodowe, pozostając w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy. Nie dotyczy natomiast tych, którzy podejmują pracę za granicą na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło.

Przy rozliczaniu się z zarobków z pracy za granicą należy sprawdzić, jaka umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania obowiązuje między Polską a państwem, w którym dana osoba uzyskała dochód. Umowy mają na celu uniknięcie przez podatnika płacenia podwójnego podatku. Jeśli jest możliwość zastosowania metody zwolnienia z progresją, a osoba pracująca za granicą jest zobowiązana do opłacenia podatku w innym państwie, strona Polska zrezygnuje z nałożenia na zagraniczny dochód opodatkowania.

Wniosek o zwrot nadpłaty podatku za wynagrodzenie uzyskane za granicą złożyć można, zarówno pozostając w kraju, gdzie podejmuje się pracę, jak i po powrocie do Polski. Wymagane jest jednak złożenie go w formie wymaganej przez dany obcy kraj.

Sytuacja nadpłaty wynika z faktu, że pracodawca co miesiąc płaci za pracownika składki, nie uwzględniając ulg podatkowych oraz kwoty wolnej od podatku. W konsekwencji w rozliczeniu rocznym zbiera się kwota, która należy się jako zwrot pracownikowi.