Co to jest split payment?
Mechanizm podzielonej płatności wprowadza sposób płatności za usługi i towary polegający na tym, że kwota netto trafia na rachunek rozliczeniowy dostawcy, natomiast kwota VAT na oddzielny rachunek.
Zadaniem banków i SKOK-ów jest przydzielenie każdemu przedsiębiorcy bezpłatnego rachunku VAT, a także automatyczne dzielenie płatności, gdy nabywca płaci za oferowaną usługę lub towar metodą split payment.
Przedsiębiorcy objęci mechanizmem podzielonej płatności są zobowiązani do każdorazowego zawarcia na fakturze adnotacji o split payment. Za jej nieumieszczenie przewidziane są sankcje w wysokości 30% należności VAT z faktury dotyczącej towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.
Split payment a płatność gotówką
Mechanizm ten może być realizowany jedynie w przypadku transakcji przelewem, nie obowiązuje jednak w przypadku płatności gotówką lub przy pomocy karty płatniczej. Jeżeli więc podatnik chce skorzystać z systemu MPP, jedyną możliwością będzie płatność przelewem bankowym.
Kogo dotyczy mechanizm podzielonej płatności?
Split payment dotyczy wyłącznie transakcji dokonywanych między firmą a firmą. Odnosi się więc do przedsiębiorców dużych, średnich, małych i mikroprzedsiębiorców. Wszyscy przedsiębiorcy mają obowiązek posiadania oddzielnego rachunku, na który klient lub kontrahent może przelać kwotę podatku VAT odliczoną od kwoty brutto. Płatność odbywa się więc między tzw. VAT-owcami i nie dotyczy:
- konsumentów, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej,
- przedsiębiorców otrzymujących faktury bez kwoty podatku VAT,
- podatników rozliczających się gotówką lub przy użyciu karty.
Dla kogo split payment jest obowiązkowy?
Płatności za zobowiązania z faktury dokonuje się zatem na dwa konta bankowe: wartość netto na rachunek bankowy dostawcy lub w inny sposób i VAT na specjalny rachunek dostawcy.
Od listopada 2019 roku split payment stał się obowiązkowy dla niektórych grup przedsiębiorców, które spełnią jednocześnie trzy poniższe warunki:
- kwota należności wynikająca z faktury przekracza 15 tys. zł brutto lub stanowi jej równowartość wyrażoną w obcej walucie,
- przynajmniej jedna pozycja na fakturze dotyczy sprzedaży lub nabycia towarów, lub usług “wrażliwych” wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług,
- sprzedawca i nabywca są podatnikami VAT.
Warto wspomnieć o tym, że MPP zastąpił odwrotne obciążenie towarami wrażliwymi w obrocie krajowym, które dotyczyło przede wszystkim branży jubilerskiej, budowlanej, elektronicznej czy metalurgicznej.
Jaki jest cel płatności split payment?
Celem wprowadzenia MPP jest ograniczenie możliwości dysponowania pieniędzmi z podatku VAT w taki sposób, by mogły posłużyć jedynie do zapłaty za fakturę lub rozliczenie się z fiskusem. Mechanizm podzielonej płatności ma prowadzić do zmniejszenia liczby dłużników podatkowych, a także ograniczyć wyłudzenia VAT. Ponadto ma on zapewnić stabilność w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej.
Jak można wykorzystać środki z rachunku VAT?
Zgodnie z art. 62b. ust. 2 ustawy Prawo bankowe podatnicy mają możliwość wykorzystania środków finansowych z konta VAT na określone cele. Obejmują one m.in.:
- zapłatę zobowiązania wobec ZUS-u i urzędu skarbowego,
- zapłatę podatku akcyzowego,
- zapłatę należności celnych,
- uregulowanie zobowiązania z tytułu podatku PIT lub CIT wraz z odsetkami za zwłokę,
- dokonania przelewu między rachunkami VAT tego samego posiadacza kont w tym samym banku,
- zwrot należności wobec nabywców wynikający z wystawionej faktury korygującej,
- podatek dochodowy od osób fizycznych i prawnych,
- zapłatę zaległości w VAT na podstawie zajęcia egzekucyjnego.
Jak przenieść pieniądze z konta VAT?
Jeżeli pieniądze na rachunku nie zostają wykorzystane do rozliczenia z urzędem skarbowym, ZUS lub do opłacenia pozostałych należności, podatnik może złożyć bezpłatny wniosek do naczelnika urzędu skarbowego o uwolnienie środków z rachunku VAT-owskiego. We wniosku musi zawrzeć:
- numer rachunku, z którego chce uwolnić środki,
- numer rachunku rozliczeniowego lub SKOK, na który środki mają zostać przelane,
- kwotę, jaka ma zostać uwolniona.
Fiskus na podjęcie decyzji ma 60 dni. Informacje o postanowieniu przekazywane są bankowi, który prowadzi rachunek VAT wskazany w złożonym wniosku.
Urząd skarbowy może jednak odmówić zgody na przeniesienie pieniędzy z konta w sytuacji, gdy:
- posiadasz zaległości w VAT lub zachodzi uzasadniona obawa, że zobowiązania z tego tytułu nie zostaną wykonane (np. nieuiszczanie w terminie zobowiązań podatkowych),
- prowadzone jest wobec Ciebie postępowanie podatkowe,
- zachodzi obawa wystąpienia zaległości podatkowych,
- zostaną określone dodatkowe zobowiązania w podatku VAT.
Split payment – zalety i wady
Korzystanie z mechanizmu podzielonej płatności jest przesłanką należytej staranności, która działa na korzyść podatnika i świadczy o jego uczciwości w przypadku dokonania zakupu od nieuczciwego podmiotu. Wśród korzyści wyróżnia się:
- obniżenie zobowiązania VAT, o ile podatnik opłaci podatek w całości z rachunku VAT przed terminem zapłaty.
- zwolnienie od solidarnej odpowiedzialności za zaległości podatkowe w VAT w przypadku handlu towarami wrażliwymi.
- otrzymanie szybszego zwrotu podatku VAT w terminie 25 dni.
- ochronę przed sankcją VAT w branżach narażonych na nadużycia i oszustwa podatkowe.
Co natomiast świadczy na niekorzyść mechanizmu podzielonej płatności?
- ograniczenie możliwość dowolnego dysponowania pieniędzmi na rachunku VAT – środki można wykorzystać jedynie do rozliczenia się z urzędem skarbowym lub przekazać je na inny rachunek VAT. Stąd też obawy o płynność finansową,
- podatnicy rozliczający się w obcych walutach nie mają możliwości skorzystania z mechanizmu.