UE: Zaostrzyć sankcje wobec Białorusi

Rekomendacje zostały przygotowane dla unijnych dyplomatów w Brukseli i ministrów spraw zagranicznych, którzy mają zdecydować, jakie środki podejmie Unia w odpowiedzi na prześladowania opozycji po wyborach prezydenckich w grudniu.

Zdaniem ambasadorów, jeśli pojawi się taka kwestia, to UE i jej państwa członkowskie powinny rozważyć sprzeciw wobec pomocy Międzynarodowego Funduszu Walutowego dla Białorusi, a także wstrzymanie pomocy makrofinansowej dla tego kraju.

Inna, bardzo daleko idąca rekomendacja, to _ przegląd wszystkich wizyt na wysokim szczeblu _ i _ wzięcie również pod uwagę możliwości powrotu do polityki sprzed października 2008 roku _. To oznaczałoby praktycznie zerwanie dialogu na wysokim szczeblu.

Najbardziej prawdopodobnym i konkretnym proponowanym środkiem jest _ natychmiastowe _ wznowieniem unijnych sankcji wobec przedstawicieli reżimu w Mińsku, w tym prezydenta Alaksandra Łukaszenki. Ambasadorzy w Mińsku proponują też objęcie tymi sankcjami nowych osób, _ które są odpowiedzialne za sfałszowanie wyborów prezydenckich i rozprawienie się z opozycją _ po wyborach 19 grudnia.

_ - Sankcje podróżne powinny pozostać w mocy do czasu, aż wszyscy więźniowie polityczni i wszyscy więzieni z przyczyn politycznych nie zostaną zwolnieni _ - rekomendują ambasadorzy. Zalecają, by _ kraje partnerskie UE zostały zaproszone _ do zastosowania tych samych sankcji wobec Białorusi.

Stosując sankcje wobec przedstawicieli władz, Unia powinna jednocześnie _ kontynuować dyskusję na temat liberalizacji reżimu wizowego dla zwykłych obywateli Białorusi _ - zalecają ambasady. Uważają, że _ powinny być zachęcane do wydawania większej liczby bezpłatnych wiz dla studentów, pracowników kultury, dziennikarzy itp. _

Inna rekomendacja to przegląd udziału Białorusi w programach Partnerstwa Wschodniego (z wyjątkiem programu Forum Społeczeństwa Obywatelskiego), a także w innych unijnych programach, _ których Białoruś jest beneficjentem _. Na razie jednak dyplomaci w Brukseli, w tym polscy, nie chcą sięgać po taki środek, jak wykluczenie Mińska z Partnerstwa Wschodniego.

Unia Europejska rozpoczęła już prace nad nową, poszerzoną listą osób, które będą objęte sankcjami wizowymi. Szefowie dyplomacji krajów UE spotkają się po raz pierwszy w tym roku 31 stycznia w Brukseli. Ale niewykluczone, że decyzja zapadnie wcześniej, jeśli uda się uzyskać jednomyślną zgodę krajów członkowskich - powiedział dyplomata zastrzegający sobie anonimowość.

Polska wraz z Holandią, Szwecją i Niemcami chce jak najszybszego przywrócenia sankcji, skoro na Białorusi po wyborach 19 grudnia znowu są więźniowie polityczni. Finlandia, a także Litwa i Łotwa apelują, by nie podejmować pospiesznych decyzji i zachować kontakty z reżimem, a dzięki temu możliwości oddziaływania na Mińsk w celu demokratyzacji kraju.

Z technicznego punktu widzenia przywrócenie sankcji jest proste, gotowa jest bowiem podstawa prawna. Unia nałożyła sankcje wizowe na Łukaszenkę i 40 innych urzędników po podobnych, choć mniej surowych represjach, które nastąpiły po wyborach w 2006 roku. W 2008 roku UE zawiesiła te sankcje wobec 36 osób i wznowiła dialog polityczny z Mińskiem, gdy reżim zwolnił ważnych więźniów politycznych.