W Fukushimie "sytuacja poważna, ale stabilna"

**aktualizacja 19:32

W tej chwili nie zanosi się na pogorszenie sytuacji, ale wciąż istnieje taka możliwość - zastrzegł Graham Andrew na konferencji prasowej w Wiedniu, zorganizowanej po wylocie do Tokio szefa MAEA Yukii Amano.

Sam dyrektor generalny tej oenzetowskiej agencji, rodowity Japończyk, powiedział dziennikarzom w hali odlotów: "Nie mamy jeszcze ustalonego planu (wizyty), nie mamy wszystkich informacji".

Zauważył, że wizyta w Japonii będzie miała symboliczny wymiar z tego względu, że jego kraj przeżywa najgorszy kryzys nuklearny od czasu katastrofy w Hiroszimie i Nagasaki przed 66 laty.

- "Japonia nie jest osamotniona, wspólnota międzynarodowa stoi u boku Japonii. Otrzymaliśmy wiele propozycji pomocy dla Japonii i chcielibyśmy przekazać tę wiadomość" - podkreślił Amano.

W Japonii śmigłowce wojskowe zrzuciły w czwartek tony wody morskiej na przegrzewający się reaktor nr 3 w Fukushimie, następnie sześć wojskowych armatek polewało go wodą pod wysokim ciśnieniem.

Ekipy próbowały ochłodzić przegrzany zbiornik ze zużytymi rdzeniami paliwowymi, z którego mogą wydobywać się materiały radioaktywne. Reaktor nr 3 jest jedynym reaktorem, którego paliwo zawiera pluton.

Japońskie władze zdecydowały się wstrzymać akcję polewania wodą reaktorów numer 3 i 4 w uszkodzonej elektrowni jądrowej Fukushima 240 kilometrów od Tokio. Operację zawieszono ze względu na zbyt wysoki poziom promieniowania w bezpośredniej bliskości reaktorów.

fot: PAP/EPA/GEOEYE [ ( http://static1.money.pl/i/glass.gif align=absmiddle ) ] zobacz całą galerię(http://galerie.money.pl/zdjecia;satelitarne;zniszczonej;po;trzesieniu;ziemi;japonii,galeria,5114,0.html)

Czas lotu śmigłowca nad skażonym obszarem ograniczono ze względów bezpieczeństwa do 30 minut. W akcji uczestniczyło też około 70. osób, które polewały przegrzane reaktory z ziemi, używając strażackich urządzeń gaśniczych.

Japoński minister obrony Toshimi Kitazawa powiedział na konferencji prasowej, że według szacunkowych danych _ akcja przyczyniła się do częściowego ochłodzenia reaktorów _. Dodał, że rozwój sytuacji uniemożliwia zbadanie sytuacji wewnątrz budynków elektrowni. Zdaniem specjalistów największe niebezpieczeństwo stwarzają obecnie pojemniki ze zyżytymi prętami paliwowymi, które muszą być bez przerwy chłodzone. Obsługa elektrowni przyznała, że nie jest w stanie ustalić, czy są one nadal pokryte wodą.

Szef Amerykańskiej Komisji Nadzoru Jądrowego, monitorującej sytuację w Japonii, Gregory Jaczko, powiedział na konferencji prasowej, że wysoka temperatura w zbiorniku ze zużytym paliwem z 4 reaktora mogła doprowadzić do całkowitej utraty wody. Utrata chłodzenia i wodnej osłony zużytych prętów paliwowych może doprowadzić do ich stopienia. W wysokiej temperaturze doszłoby też do rozległych uszkodzeń osłony. Stwarza to niebezpieczeństwo poważnego skażenia wokół reaktora. Ekipy specjalistów starają się przywrócić dostawę prądu do zakładu. Umożliwiłoby to wykorzystanie systemów chłodzenia elektrowni do opanowania sytuacji.

W sześciu reaktorach elektrowni Fukushima zastosowano rozwiązania starego typu, nie przewidujące awaryjnych systemów chłodzenia.

Zachodzi obawa, że z reaktora nr 3 mogła się wydostać para radioaktywna. Według właściciela siłowni, firmy TEPCO, reaktor nr 3 wykazuje najwyższy poziom promieniowania. W mieszczącym go budynku nastąpił w poniedziałek wybuch.

fot: PAP/EPA_ fot: PAP/EPA _[ ( http://static1.money.pl/i/glass.gif align=absmiddle ) ] zobacz całą galerię(http://galerie.money.pl/japonia;zniszczone;miasta;po;trzesieniu;ziemi,galeria,5096,0.html)Chłodzenie reaktorów nr 3 i 4 to zdaniem rzecznika rządu Yukio Edano priorytet, m.in. ponieważ dachy w tych budynkach są częściowo zniszczone i nie mogą ograniczać wycieków radioaktywnych. Nie rozpoczęto jeszcze schładzania reaktorów nr 5 i 6. Nie ma też na razie planów powiększenia 30-kilometrowej strefy ewakuacyjnej wokół elektrowni Fukushima I - dodał.

Zachodzi obawa, że z reaktora nr 3 mogła się wydostać para radioaktywna. Widziano, jak jej kłęby unoszą się nad reaktorem. Według operatora Fukushimy I, TEPCO, reaktor nr 3 wykazuje najwyższy poziom promieniowania. Jest także jedynym, którego paliwo zawiera pluton. W mieszczącym reaktor budynku nastąpił w poniedziałek wybuch.

Japoński rząd zapowiada, że w nocy w niektórych regionach kraju mogą być przerwy w dostawach elektryczności. Władze apelują do firm i zwykłych obywateli o oszczędzanie prądu. Przerwy w dostawach prądu mogą dotknąć około 10 milionów gospodarstw domowych na północy Japonii. Ministerstwo Infrastruktury i Transportu zdecydowało też o zmniejszeniu liczby pociągów, kursujących w stolicy kraju i regionie. Zapotrzebowanie na elektryczność gwałtownie wzrosło w związku z niskimi temperaturami i dużym zużyciem energii przez ekipy ratunkowe.

Najpilniejszym zadaniem po awarii w elektrowni Fukushima I jest wychłodzenie reaktorów - powiedzieli polscy eksperci. Ich zdaniem, jeśli nie nastąpi nic niespodziewanego, sytuacja w elektrowni może się uspokoić za kilka tygodni. _ W uszkodzonych reaktorach najważniejsze jest teraz usunięcie ciepła, dlatego trzeba je ochładzać _ - powiedział ekspert Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej dr Krzysztof Rzymkowski.

Jak wyjaśnił, podczas trzęsienia ziemi zerwały się wszystkie połączenia prądowe, ale gdy uda się doprowadzić prąd, to uruchomione zostaną wszystkie systemy awaryjne. Możliwe będzie też zapewnienie stałego zasilania dla pomp chłodzących reaktory. Japońskie władze poinformowały, że prace nad ustawieniem awaryjnej linii doprowadzającej prąd do elektrowni Fukushima I, powinny się zakończyć już dziś.

_ - To powoli będzie prowadziło do uspokojenia sytuacji. Same reaktory w zasadzie od dwóch dni mają stan stabilny. Uspokojenie całej sytuacji może potrwać 2-3 tygodnie, bo jest tam przecież kilka reaktorów _ - wyjaśnił dr Rzymkowski.

Dodał, że nadpalenie reaktora _ w jakimś sensie jest groźne, ale może spowodować najwyżej wydostanie się na zewnątrz aktywnej pary _.

Prof. Jacek Jagielski z Instytutu Problemów Jądrowych (IPJ) w Świerku przypomniał, że na razie pręty są jeszcze w zbiorniku reaktora. _ Mogą się przetopić aż do osłony bezpieczeństwa. Jeśli i ją przetopią - co jest mało prawdopodobne - pozostaje jeszcze betonowy bunkier. Najprawdopodobniej jednak rdzeń pozostanie wewnątrz osłony bezpieczeństwa. W najgorszym wypadku trzeba będzie zbudować wokół reaktora szczelny sarkofag i zostawić tak na kilkaset lat _ - powiedział.

Dr Rzymkowski uważa, że na razie nie powinno się straszyć stopieniem się rdzenia reaktora. _ Trudno ocenić, jak długo taki proces topnienia mógłby potrwać. Wszystko zależy od tego, jak duża temperatura powstanie, ale materiału jądrowego jest tam bardzo dużo. Prorokowanie jest ogromnie trudne. Myślę jednak, że najgorszy scenariusz nie nastąpi _ - powiedział.

Zdaniem prof. Jagielskiego, trudna do oceny wielkość zagrożonej strefy bardzo zależy od zmieniających się warunków, zwłaszcza wiatru, który może wywiać promieniotwórcze izotopy nad ocean. _ To, co wyniosło się w górę, jest w jakimś stopniu promieniotwórcze, ale nie niesie specjalnego zagrożenia, przede wszystkim dlatego, że bardzo silnie się rozprasza _ - ocenił.

Według niego, nie wiadomo też, czy i jaki obszar zostanie trwale skażony.

Ekspert z IPJ zaznaczył, że ludność z okolic uszkodzonej elektrowni jądrowej została ewakuowana już wcześniej prewencyjnie - zanim w ogóle stwierdzono zagrożenie. _ Rząd japoński przyjął takie procedury postępowania nie tylko, by uniknąć zagrożenia dla ludności, ale by ułatwić pracę służbom technicznym. Japończycy są bardzo wyczuleni na zagrożenie atomowe _ - wyjaśnił.

W opinii Jagielskiego, mamy teraz do czynienia z przesadnymi reakcjami, bo skażeniem nie jest zagrożona nawet większa część Japonii, nie mówiąc już o Chinach czy rosyjskim Dalekim Wschodzie. _ Zwłaszcza w Europie, nawet przy najgorszym scenariuszu, nie ma sensu przyjmowanie tabletek z jodkiem potasu czy płynu Lugola - w zbyt dużej dawce mogą być szkodliwe _ - podkreślił profesor.