Jerzy Turek to jeden z najbardziej lubianych polskich aktorów, odtwórca wielu niezapomnianych teatralnych i filmowych ról, m.in. trenera Wacława Jarząbka z _ Misia _ Stanisława Barei.
Jerzy Turek urodził się 17 stycznia 1934 r. w miejscowości Tchórzowa. W 1958 r. ukończył studia w warszawskiej PWST. W tym samym roku zadebiutował jako aktor teatralny rolą Teodora Rousseau w sztuce _ Lato w Nohant _ - wg Jarosława Iwaszkiewicza, w reżyserii Mariana Godlewskiego - wystawionej w Teatrze Ziemi Opolskiej w Opolu.
Pierwszą rolą filmową Jerzego Turka był powstaniec w _ Eroice _ Andrzeja Munka (1957). Rok później Turek wystąpił w jednej z głównych ról w _ Krzyżu Walecznych _ Kazimierza Kutza, zrealizowanym wg scenariusza Józefa Hena. W 1961 r. zagrał w wojennym _ Kwietniu _ Witolda Lesiewicza, a w 1963 r. w komedii Tadeusza Chmielewskiego _ Gdzie jest generał... _, partnerując Elżbiecie Czyżewskiej.
W latach 60. wystąpił m.in. w serialach _ Barbara i Jan _ (reż. Jerzy Ziarnik i Hieronim Przybył), _ Kapitan Sowa na tropie _ (reż. Stanisław Bareja) oraz _ Czterej pancerni i pies _ (reż. Konrad Nałęcki). W latach 70. zagrał m.in. kilka znakomitych ról komediowych, np. zaopatrzeniowca Zygmunta Bączyka w _ Nie lubię poniedziałku _ Tadeusza Chmielewskiego (1971) i milicjanta Frania w _ Nie ma mocnych _ Sylwestra Chęcińskiego (1974).
Słynną rolę Wacława Jarząbka, trenera II klasy w klubie sportowym Tęcza, wykreował w _ Misiu _ Barei w 1980 r. Wygłosił tam pamiętne przemówienie do szafy: _ Czasem, aż oczy bolą patrzeć, jak się przemęcza dla naszego klubu prezes Ochódzki Ryszard, naszego klubu Tęcza. Ciągle pracuje! Wszystkiego przypilnuje i jeszcze inni, niektórzy, wtykają mu szpilki. To nie ludzie - to wilki! To mówiłem ja - Jarząbek Wacław, trener drugiej klasy. Niech żyje nam prezes sto lat! (...) To jeszcze ja - Jarząbek Wacław, bo w zeszłym tygodniu nie mówiłem, bo byłem chory. Mam zwolnienie. Łubu dubu, łubu dubu, niech żyje nam prezes naszego klubu! Niech żyje nam! To śpiewałem ja - Jarząbek _.
Pytany o trenera Jarząbka, przyznał w jednym z wywiadów: - _ Kiedy dostałem tę rolę, pomyślałem: "głupi Stasiek, wymyślił jakiegoś idiotę śpiewającego do szafy". Ale prawdą jest, że w życiu takich ludzi spotyka się mnóstwo _.
Do najsłynniejszych filmowych ról Turka należą także: Tadeusz Kubiak - trzymany _ pod pantoflem _ mąż śpiewaczki Kolińskiej w serialu Barei _ Alternatywy 4 _ (1983), porywczy Zenon Solski w komediach Romana Załuskiego _ Kogel-mogel _ (1988) i _ Galimatias czyli Kogel-mogel II _ (1989) oraz listonosz Józef Garliński w serialu _ Złotopolscy _ (od 1997 r.).
Jerzy Turek wyżej ceni teatr niż film. - _ Film to lipa, tam nawet amator może zagrać, jak jest dobry reżyser. Zagrać 200 przedstawień na scenie tak samo - to jest profesjonalizm _ - ocenił.
Kariera teatralna Turka obejmuje m.in. występy na scenach Teatru Ziemi Opolskiej (1958-1959) i teatrów warszawskich - Syreny (1959-1961), Polskiego (1961-1969), Narodowego (1969-1974, 1982-1985), Rozmaitości (1974-1982), Kwadrat (od 1986 r.). Turek był też związany z warszawskim Kabaretem Owca, założonym w połowie lat 60. przez satyryka i aktora Jerzego Dobrowolskiego.
ZOBACZ TAKŻE:
