Użyte w tytule wystawy sformułowanie to pogardliwe określenie ludzi podziemia upowszechniane przez propagandę władzy komunistycznej po wojnie. Celem otwartej właśnie ekspozycji jest ukazanie losów Polski podziemnej i przyczyn walki z systemem komunistycznym - mówi współautorka Agnieszka Jaczyńska z Biura Edukacji Publicznej IPN z Lublina.
Zwiedzający mogą poznać przede wszystkim sytuację podziemia zbrojnego, i zrozumieć na przykład dlaczego partyzanci pozostawali w lesie. "Był to wybór racjonalny, ponieważ próby ujawnienia się były często tożsame z wydaniem na siebie wyroku śmierci" - wyjaśnia Agnieszka Jaczyńska.
Na banerach prezentowane są fotografie partyzantów, bunkrów w lesie, a także dramatyczne w wymowie, wykonane przez funkcjonariuszy UB zdjęcia z zatrzymania i egzekucji działaczy podziemia, są także dokumenty z epoki, między innymi obwieszczenia ówczesnych władz.
Co ciekawe, twórcy na podstawie własnych badań dotarli do dokumentów i zdjęć powojennych organizacji walczących z propagandą komunistyczną, tworzonych przez młodzież gimnazjalną. To niemal nieznany wątek historii polskiego podziemia - powiedziała IAR Agnieszka Jaczyńska.
Ekspozycję można oglądać w siedzibie IPN w Warszawie przy ulicy Marszałkowskiej 21. Przy okazji wystawy odbyła się promocja albumu pod tytułem "Zaplute karły reakcji..." Polskie podziemie niepodległościowe 1944-1956.