Dług powstał w 2000 roku po upadku trzech największych banków islandzkich. Własnością jednego z nich był internetowy Landsbankis, w którym 300 tysięcy Brytyjczyków i Holendrów ulokowało oszczędności. Rządy w Londynie i Hadze zwróciły im stracone pieniądze, a rząd islandzki, który upaństwowił banki zobowiązał się uregulować ten dług.
55 procent Islandczyków zapowiadało przed referendum, że powie "nie" planom rządu.
Uważają oni, że dług powinien spłacać prywatny sektor bankowy, a nie społeczeństwo. Ich zwycięstwo grozi wieloletnimi procesami sądowymi, obniżeniem finansowej wiarygodności kraju potrzebującego zagranicznych inwestycj i pożyczek. Oznaczałoby to równiez kłopoty z Międzynarodowym Funduszem Walutowym oraz z Unią Europejską, do której Islandia aspiruje.
Natomiast sukces godzących się na zwrot długu oznaczałoby nowy ciężar dla gospodarki kraju. Każdy Islandczyk przez 37 lat będzie z własnej kieszeni spłacał dług. Ruszą długotrwałe procesy cywilne wytaczane państwu.
Spowoduje to zapewne także zaburzenia w życiu politycznym kraju. Ucierpi duma narodowa wyspiarzy, którzy musieli się ugiąć pod międzynarodowymi naciskami.
