Przedstawiciel Stowarzyszenia, które działa na rzecz rozszerzenia dostępu do zawodów prawniczych ocenia, ze nawet gdyby Trybunał Konstytucyjny podzielił stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich - niewiele to zmieni w sytuacji ludzi starających się na przykład o prawo bycia adwokatem. Wojciech Gajos podkreślał, że nadal korporacje zawodowe przeprowadzałyby egzaminy zawodowe i decydowały o tym, kto zostanie wpisany na listę adwokatów. Sprawowałyby też pieczę nad wykonywaniem zawodu oraz prowadziły postępowania dycyplinarne.
Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył do Trybunału Konstytucyjnego przepisy nakazujące przynależność do samorządów zawodowych prawniczych, lekarskich, czy związanych z budownictwem. Wniosek RPO dotyczy 20 zawodów zaufania publicznego. Według Rzecznika przymus przynależnosci do samorządów zawodowych jest wynaturzeniem prawa do zrzeszania się i w praktyce ogranicza możliwość wykonywania zawodu osobom wykształconym w tych dziedzinach. Według rzecznika przedstawiciele zawodów zaufania publicznego powinni mieć możliwość wyboru czy chcą wykonywać swoją profesję w sposób wolny, czy przynależeć do jednego z wielu konkurencyjnych samorządów.
