Na uroczystości na Westerplatte przybędą miedzy innymi: kanclerz Niemiec Angela Merkel i premier Ukrainy Julia Tymoszenko oraz Rosji Władimir Putin, który ma przylecieć dziś późnym popołudniem. Prezydent Gdańska Paweł Abramowicz zapewnia, że prawie wszystko jest dopięte na ostatni guzik.
Szczegóły uroczystości na Westerplatte prezydent i premier uzgadniali podczas spotkania, do którego doszło kilkanaście dni temu. Jutro - 1 września, o godzinie 4.45 - dźwięk syren portowych na Westerplatte rozpocznie uroczystości rocznicowe wybuchu II wojny światowej. Za początek wojny uważa się ostrzelanie przez niemiecki pancernik Schleswig-Holstein polskiej składnicy wojskowej na Westerplatte.
Ceremonia przed Pomnikiem Obrońców Westerplatte z udziałem gości z zagranicy rozpocznie się 1 września o 15.30 i potrwa około 2 godzin. Przed Pomnikiem Obrońców Westerplatte przemówienia wygłoszą: prezydent Lech Kaczyński i premier Donald Tusk. Według wcześniejszych ustaleń, prezydent ma mówić o historii, a szef rządu - o przyszłości. Zaplanowano także wystąpienia kanclerz Niemiec Angeli Merkel i premiera Rosji Władimira Putina, którego przemówienie budzi najwięcej emocji.
Kilka dni temu, rosyjska telewizja wyemitowała film, zarzucający Polsce sprzymierzenie się z faszystowskimi Niemcami. Z kolei Służba Wywiadu Rosyjskiego opublikowała informację, że szef polskiego MSZ Józef Beck był agentem niemieckiego wywiadu.
W tym kontekście słowa premiera Putina są wyjątkowo oczekiwane między innymi przez prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. Szef IPN-u Janusz Kurtyka uważa, że strona polska nie powinna unikać rozmów z Rosją o historii.
Janusz Kurtyka podkreśla, że informacje o sprzymierzeniu się Polski z Niemcami są fałszywe i nie mają potwierdzenia w dokumentach. Przypomina, że w 1939 roku Rosja zagrabiła archiwa państwa polskiego, których do tej pory nie oddała, ani nie udostępniła.
Sekretarz Rady Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Przewoźnik uważa, że właśnie z Westerplatte w 70. rocznice wybuchu II wojny światowej, powinno popłynąć jednoznaczne przesłanie dla całej Europy. Chodzi o przypomnienie, że Polska jako pierwsza musiała stoczyć walkę z totalitaryzmem, narzuconym przez system nazistowski i komunistyczny i zapłaciła za to najwyższą cenę - powiedział Przewoźnik. Dodał, że należy zwrócić uwagę społeczeństwom europejskim, że to w dużej mierze dzięki naszemu krajowi kontynent jest dziś wolny od totalitaryzmu.
Do dziś żyje czterech żołnierzy, którzy bronili Westerplatte. W obchodach udział weźmie 94-letni Ignacy Skowron, który walczył w wartowni numer 2.