1 stycznia to Dzień Domeny Publicznej. Co roku w tym dniu uwalniane od praw autorskich są dzieła autorów, którzy zmarli 70 lat temu. W tym roku będzie to m.in. twórczość Bronisława Malinowskiego, Roberta Musila, Lucy Maud Montgomery i Brunona Schulza.
Przejście twórczości danego autora do domeny publicznej oznacza, że od tej chwili twórczość tę przestaje chronić prawo autorskie - staje się ona "własnością publiczną" i jest dostępna dla każdego, do wykorzystania w dowolnym celu. Oznacza to m.in., że utwory tych autorów można udostępniać w internecie (jak czyni to np. platforma Wolne Lektury), swobodnie wydawać (bez licencji i tantiem) i wykorzystywać we własnych produkcjach. Zgodnie ze współczesnym polskim prawem autorskim oryginalne prace literackie, dzieła sztuki, utwory muzyczne itp. są chronione prawem od momentu ich stworzenia aż do 70 lat od śmierci autora/współtwórców. Po tym czasie wygasa prawo autorskie, a utwór wchodzi do domeny publicznej.
W tym roku do publicznej domeny na świecie przejdzie twórczość autorów, którzy zmarli bądź zginęli w 1942 roku, są to m.in. Wojciech Kossak, Bronisław Malinowski, Lucy Maud Montgomery, Robert Musil, Bruno Schulz, Debora Vogel, Stefan Zweig.
Nie wszyscy jednak autorzy zmarli w 1942 roku przejdą automatycznie do publicznej domeny. Na skutek trudności z ustaleniem dokładnej dziennej daty śmierci Janusza Korczaka twórczość tego pisarza objęta jest obecnie ochroną prawną do 1 stycznia 2017 roku. Równocześnie toczy się spór prawny między Fundacją Nowoczesna Polska prowadzącą portal Wolne Lektury a Instytutem Książki będącym dysponentem praw do twórczości Korczaka. Toczący się w Lublinie proces sądowy ma ustalić najbardziej prawdopodobną datę śmierci - pozwoliłoby to uwolnić twórczość Korczaka wcześniej. Na początku grudnia 2012 Instytut Książki razem z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłosił częściowo uwolnienie twórczości Korczaka na zasadach specjalnie stworzonej Otwartej Licencji Edukacyjnej. Obecnie wiele dzieł tego pisarza zostało udostępnionych na zasadach OLE na stronie Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona.
Dzień Domeny Publicznej obchodzony będzie przez Koalicję Otwartej Edukacji 4 stycznia 2013 o godz. 18 w lokalu państwomiasto w Warszawie. W programie: prezentacja twórców, których dzieła przechodzą do domeny oraz dyskusja o korzystaniu z domeny publicznej w wirtualnych projektach. (PAP)
aszw/ bk/
