Zbiory Koszalińskiej Biblioteki Publicznej im Joachima Lelewela wzbogaciły się we wtorek o oryginalne XIX-wieczne wydanie 28-tomowej Encyklopedii Samuela Orgelbranda.
Dzieło, do którego hasła pisało 181 autorów, m.in. Józef Ignacy Kraszewski, Oskar Kolberg i Joachim Lelewel, ukazywało się w latach 1859 - 1868.
Podobno prace nad encyklopedią pochłonęły zawrotną w wieku XIX sumę 120 tys. rubli. Dzięki wydaniu 28-tomowego dzieła Orgelbrand - jak głosi inskrypcja na jego grobie - przeszedł do historii jako "księgarz wydawca pierwszej encyklopedii polskiej".
Encyklopedię sprzedawano tylko w subskrypcji. Do Powstania Styczniowego w 1863 r. wydawnictwo Orgelbranda miało 3 tys. subskrybentów. Po powstaniu liczba ta zmniejszyła się do tysiąca osób.
Według dyrektora Koszalińskiej Biblioteki Publicznej, Andrzeja Ziemińskiego, Encyklopedia Orgelbranda to perełka polskiej literatury. "Na wolnym rynku nie sposób znaleźć pełnego wydania 28-tomowej encyklopedii. Na internetowych aukcjach wystawiane są tylko poszczególne tomy. Dlatego dotychczas dysponowaliśmy jedynie reprintem dzieła z 1984 roku. Mamy oryginał późniejszej edycji encyklopedii, ale jest to wydanie mniejsze, 16-tomowe" - powiedział PAP Ziemiński.
Dzieło, które we wtorek Koszalińskiej Bibliotece Publicznej przekazali wicestarosta koszaliński Andrzej Leśniewicz i zastępca prezydenta miasta Piotr Jedliński, od 1990 r. znajdowało się zbiorach wojewody - najpierw koszalińskiego, potem zachodniopomorskiego.
Encyklopedia trafiła tam po likwidacji biblioteki Koszalińskiego Ośrodka Naukowo- Badawczego. Wcześniej dzieło przechowywało Koszalińskie Towarzystwo Społeczno - Kulturalne oraz Koszalińskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
W żadnej z tych instytucji - jak powiedział we wtorek Andrzej Ziemiński - encyklopedia nie była powszechnie dostępna. Teraz każdy będzie mógł ją przeglądać w czytelni biblioteki.
Andrzej Ziemiński po pierwszym numerze inwentarzowym umieszczonym na księgach przypuszcza, że w koszalińskich zasobach bibliotecznych Encyklopedia Orgelbranda jest od roku 1962. Czyją własnością była wcześniej i jak trafiła do Koszalińskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nie wiadomo. (PAP)
sibi/ ls/
