W poniedziałek 5 grudnia 95. urodziny obchodzi profesor Hilary Koprowski, twórca pierwszej na świecie szczepionki przeciwko wirusowi polio.
Profesor Hilary Koprowski urodził się w Warszawie 5. grudnia 1916 r. Jest lekarzem wirusologiem i immunologiem.
Studia medyczne ukończył, uzyskując dyplom na Uniwersytecie Warszawskim. Studiował też w konserwatorium muzycznym w Warszawie oraz w Akademii Św. Cecylii w Rzymie. Od 1939 r. przebywa poza Polską, od 1944 r. - w USA. Tam opracował pierwszą w świecie szczepionkę przeciwko wirusowi polio, wywołującemu chorobę Heinego-Medina.
W trakcie badań nad wirusem, po wielu próbach, znalazł gospodarza, który w warunkach naturalnych nie ulega zakażeniu, z którego wirus wychodzi osłabiony (był to szczur bawełniany). Koprowski wraz z asystentami pobierał od zakażonych szczurów fragmenty mózgu i wstrzykiwał je następnemu szczurowi. Po kilkunastu takich zabiegach otrzymywano żywego, lecz osłabionego wirusa. Po raz pierwszy szczepionka Koprowskiego została podana 27 lutego 1950 r., zaś pierwsze masowe szczepienie miało miejsce w roku 1958 r. w Kongo. Dzięki wygodnej, doustnej formie podawania, w ciągu zaledwie sześciu tygodni zaszczepiono ponad 250 tysięcy dzieci i niemowląt.
W 1959 r. prof. Koprowski zorganizował akcję przekazania Polsce 9 milionów dawek tej szczepionki, dzięki czemu liczba zachorowań zmniejszyła się z ponad tysiąca w 1959 r. do 30 w 1963 r. Opublikował ponad 880 prac naukowych, jest członkiem licznych prestiżowych stowarzyszeń naukowych, przez wiele lat kierował Instytutem Wistar w Filadelfii.
Obecnie prof. Koprowski jest dyrektorem Instytutu Biotechnologii i Zaawansowanej Medycyny Molekularnej oraz Centrum Neurowirusologii na Uniwersytecie Thomasa Jeffersona w Filadelfii. Założył Fundację Koprowskich, której zadaniem jest wspieranie polsko-amerykańskiej współpracy naukowej. Jest również autorem utworów muzycznych.
W roku 1998 został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Doktorat honoris causa przyznały mu m.in. Akademia Medyczna w Poznaniu (1998) i Warszawie (2000). Rada Miasta Stołecznego Warszawy w dniu 24 maja 2007 r. przyznała mu tytuł Honorowego Obywatela. Jest też kawalerem Orderu Uśmiechu. 28 listopada 2008 r. został doktorem honoris causa Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego.
Choć profesor mieszka i pracuje na stałe w Stanach Zjednoczonych, uważa się za Polaka, który jedynie pracuje za granicą. Wspierał i wspiera polską naukę, ufundował stypendium na pobyty dla młodych naukowców z Polski w czołowych instytutach badawczych w USA. 4 września 2008 roku odbyła się uroczystość nadania imienia Profesora Hilarego Koprowskiego Gdańskiemu Parkowi Naukowo-Technologicznemu. Głównym gościem honorowym był sam Patron.
Prof. Koprowski jest członkiem zagranicznym PAN, profesorem nadzwyczajnym Thomas Jefferson University. Jest żonaty z Ireną Koprowską - cytologiem i lekarką.(PAP)
pmw/ ula/
