O swojej książce "Anatomia buntu" poświęconej działalności Jacka Kuronia, Karola Modzelewskiego i komandosów mówił w czwartek w KUL prof. Andrzej Friszke. Spotkanie z historykiem odbyło się w ramach cyklu seminariów organizowanych wspólnie przez uczelnię i IPN.
"Środowisko Jacka Kuronia, Karola Modzelewskiego, potem młodszego od nich Adama Michnika, odegrało zasadniczą rolę w pobudzeniu buntu społecznego w 1968 r., a także w wypracowaniu metod działania, które potem były realizowane także w latach 70-tych" - powiedział PAP prof. Andrzej Friszke.
Zdaniem historyka to środowisko Kuronia i Modzelewskiego, odwołujące się do lewicowych, nawet komunistycznych tradycji, w latach 60. zainicjowało polityczny ruch oporu. Wcześniejsze kontestowanie systemu przez inteligencję - uważa historyk - nie miało bowiem przełożenia na działania realne, które mogły pobudzić szerszy ruch i prowadzić do zmian.
W 1964 r. Kuroń i Modzelewski usunięci zostali z PZPR i w odpowiedzi napisali "List otwarty do Partii", w którym krytykowali linię polityczną władz. "To, co robili Kuroń i Modzelewski w swoim liście otwartym, to była wizja pobudzenia szerszego ruchu" - powiedział Friszke.
"Ci ludzie od dzieciństwa byli wychowywani w klimacie, że naturalnym zachowaniem w życiu publicznym, w życiu ideowym jest bunt, za który się płaci. Rodzice czy dziadkowie Kuronia uczestniczyli w rewolucjach, w strajkach, buntach społecznych przed I wojną światową, w okresie międzywojennym" - dodał Friszke.
Friszke zauważa, że ten bunt "odbywa się w języku odwołującym się nawet do komunizmu, ale w formie sprzeciwu wobec narzucanych zachowań, wzorów czy uległości wobec aparatu przemocy".
Buntowi - ocenia historyk - towarzyszy wizja czerpana z lewicowej tradycji: budowania ruchu społecznego, przede wszystkim robotników, zmierzającego do ludowładztwa.
"To jest bardzo mocno obecne w latach 60-tych, zwłaszcza w liście otwartym Kuronia i Modzelewskiego. Potem w latach 70-tych jest formułowane w zupełnie innym języku" - podkreśla. "Ale - jak mówi Friszke - w końcu doszło do wywołania wielkiego ruchu społecznego, robotniczego w Polsce; robotnicy byli podmiotem tego ruchu - Solidarności" - podkreślił Friszke.
Książka Andrzeja Friszke "Anatomia buntu. Kuroń, Modzelewski i komandosi" ukazała się w ubiegłym roku nakładem wydawnictwa Znak. (PAP)
kop/ abe/
