Co najmniej 682 egzekucje wykonano w 2012 roku na całym świecie, o dwie więcej niż rok wcześniej - poinformowała Amnesty International w opublikowanym w środę dorocznym raporcie. Raport nie uwzględnia Chin, które nie udostępniają swych statystyk.
Oprócz 682 potwierdzonych egzekucji, co najmniej 1722 osoby zostały skazane na karę śmierci w 58 krajach - wynika z raportu AI.
W 2012 roku Japonia, Pakistan, Indie, Gambia i Botswana wznowiły egzekucje po latach przerwy, choć - zaznacza organizacja - państwa wymierzające najwyższy wymiar kary w skali świata wciąż stanowią mniejszość.
Na Białorusi i w Afganistanie wyroki śmierci zapadają na podstawie wymuszonych zeznań. W Gambii, Korei Północnej i na terytoriach palestyńskich sądy orzekają najwyższy wymiar kary za "zbrodnie przeciwko państwu". W kilku państwach śmiercią karze się cudzołóstwo i homoseksualizm (np. Iran), bluźnierstwo (Pakistan), rozbój z bronią w ręku (Kenia), wykroczenia natury religijnej (Iran), przestępstwa gospodarcze (Chiny) czy handel narkotykami.
Choć AI w swym raporcie nie uwzględniła Chin, to wychodzi z założenia, że w kraju tym przeprowadzono w 2012 roku tysiące egzekucji, czyli znacznie więcej niż we wszystkich innych państwach wykonujących tę karę razem wziętych.
"Amnesty International od 2009 roku nie publikuje dokładnych danych dotyczących Chin, ponieważ Chińska Republika Ludowa konsekwentnie je ukrywa. Bez wątpienia jednak kraj ten pozostaje +mistrzem świata+, jeśli chodzi o liczbę wykonanych egzekucji" - podkreślił szef AI na Austrię Heinz Patzelt.
Do krajów przodujących w statystykach orzekania i wykonywania kary śmierci należą: Chiny, Iran (314 egzekucji), Irak (129), Arabia Saudyjska (79), USA (43), Jemen (28), Sudan (28), Afganistan (14), Gambia (9), Japonia (7) i Korea Północna (6).
Z niepotwierdzonych informacji AI wynika, że rzeczywista liczba egzekucji przeprowadzonych w Iranie w ubiegłym roku jest o 75 proc. wyższa od tej podawanej przez władze.
"Szczególne zaniepokojenie" AI budzi sytuacja w Iraku, gdzie w 2012 roku wykonano 129 egzekucji, czyli blisko dwa razy więcej niż rok wcześniej (68). To najwyższa liczba wykonanych wyroków śmierci od 2005 roku. Oficjalnie w ub. roku władze w Bagdadzie orzekły karę śmierci wobec 81 osób, jednak "rzeczywista liczba sięga kilku setek". Wyroki zapadają po wymuszonych torturami zeznaniach, a egzekucje są często wykonywane seriami. Od początku 2013 roku Irak wykonał już 29 egzekucji.
Pierwszą dwudziestkę zestawienia AI zamykają: Somalia, Autonomia Palestyńska i Tajwan (po 6), Sudan Południowy (5), Białoruś (3), Botswana (2) oraz Bangladesz, Indie, Pakistan, Zjednoczone Emiraty Arabskie (po jednej egzekucji).
Białoruś jest jedynym krajem europejskim, którego prawodawstwo przewiduje karę śmierci. Najwyższy wymiar kary orzekany jest w przypadku 12 kategorii zbrodni w okresie pokoju i dwóch w okresie wojny. Liczba wydawanych tam wyroków śmierci maleje od lat 90.
Egzekucje przeprowadzane są od 2000 roku poprzez: ścięcie głowy (Arabia Saudyjska, Irak), porażenie prądem elektrycznym (USA), powieszenie (m.in. Egipt, Iran, Japonia, Jordania, Pakistan), śmiertelny zastrzyk (Chiny, Gwatemala, Tajlandia, USA), rozstrzelanie (Białoruś, Tajwan, Chiny, Wietnam), ukamienowanie (Afganistan, Iran) i zadźganie (Somalia).
Mimo nienapawających optymizmem statystyk AI wskazuje na niewielką poprawę w kwestii zniesienia kary śmierci na całym świecie. W 2012 roku karę śmierci zniósł stan Connecticut (jako 17. stan USA), w Singapurze w dalszym ciągu obowiązuje moratorium na wykonywanie egzekucji, nikogo nie stracono w Wietnamie, a Ghana chce zapis o zniesieniu kary śmierci zamieścić w swojej konstytucji. Ponadto w styczniu 2012 roku ze skazywania na śmierć zrezygnowała Łotwa, której prawo dopuszczało najwyższy wymiar kary za morderstwa popełnione w czasie wojny.
Obecnie 140 państw na świecie nie stosuje kary śmierci - o 17 więcej niż w 2003 roku.
10 kwietnia obchodzony jest jako Europejski i Światowy Dzień Walki z Karą Śmierci. (PAP)
akl/ ro/
13572665 13572667 arch.
