Wspierany przez Komisję Europejską projekt rurociągu Nabucco, który miał dostarczać gaz azerski do państw UE i tym samym poprawić bezpieczeństwo energetyczne, zostanie okrojony - twierdzi azerska agencja Trend.
Jak wynika z informacji agencji, Gazociąg Nabucco, jeśli w ogóle powstanie, to będzie znacznie krótszy i transportować tylko połowę z zakładanych w pierwotnym planie 31 mld m sześc. gazu rocznie. Trend powołuje się na przedstawiciela konsorcjum Shah Deniz planującego wydobycie gazu z największego azerskiego złoża, który miał zasilić rurociąg Nabucco.
Według Trend konsorcjum Nabucco ma nową koncepcję gazociągu - tzw. Nabucco-West. Miałby on przebiegać od bułgarsko-tureckiej granicy do austriackiego hubu (węzła - PAP) gazowego Baumgarten.
Pierwotny projekt zakładał ułożenie rurociągu o długości 3,9 tys. km od granicy gruzińsko-tureckiej do Austrii (a zatem przez Turcję, Bułgarię, Rumunię, Węgry). Koszty inwestycji konsorcjum, powołane przez firmy ze wszystkich tych krajów, szacowało na 7,9 mld euro. Tymczasem eksperci oceniają je nawet na 12-15 mld euro.
Już w styczniu pojawił się pierwszy sygnał, że projekt Nabucco trzeba będzie zredukować. Wtedy przedstawiciel Ministerstwa Energetyki Turcji przyznał, że priorytetem tego kraju jest inwestycja w Trans Anatolian Gas Pipeline (TANAP) - rurociąg z Azerbejdżanu przez Turcję do jej granicy z Bułgarią i Grecją.
Jest on stosunkowo tani (koszt szacuje się na 5-7 mld dol.) i łatwy do zrealizowania, bo będzie wykorzystywał istniejącą infrastrukturę przesyłową w Turcji. Przygotowania inwestycji zakończą się jeszcze w tym roku, a budowa potrwa do 2017 r. Wówczas ruszy wydobycie ze złoża Shah Deniz. Na początek TANAP ma transportować 16 mld m sześc. gazu rocznie, z tego 10 mld m sześc. do Europy, a resztę wykorzysta Turcja. Docelowo, gazociągiem będzie można przesyłać 30 mld m sześc. rocznie. Nabucco-West byłby jego przedłużeniem.
W ubiegłym tygodniu na konferencji w Wiedniu szef austriackiej grupy OMV Gerhard Roiss przyznał, że "jest otwarty na ideę powiązania Nabucco z innymi projektami gazociągów, które mają transportować gaz azerski przez Turcję do zachodniej granicy tego kraju i dalej do Europy".
Jego wypowiedź pojawiła się w dwa dni po tym, jak konsorcjum Shah Deniz wybrało wstępnie projekt gazociągu TransAdriatyckiego (TAP) do transportu azerskiego surowca do Europy. TAP to gazociąg, który ma biec od granicy turecko-greckiej przez Grecję i Albanię do Włoch.
Szef węgierskiego koncernu MOL Jozsef Molnar przyznał, że "jak dotąd nie ma oczywistego źródła dostaw gazu do Nabucco i są wątpliwości co do wysokości koniecznych nakładów inwestycyjnych, a zatem nie można nawet zacząć dyskusji o stopniu zwrotu".
Spółka przesyłowa FGSZ, należąca do MOL-a, weszła do konsorcjum planującego budowę Nabucco. Według ekspertów Komisja Europejska nie zrezygnuje z poparcia tego projektu. Cytowany przez agencję Trend Friedemann Mueller, ekspert berlińskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych i Bezpieczeństwa (SWP), uważa, że "projekt Nabucco w ogóle stracił swoje strategiczne znaczenie, zmieniając oryginalną koncepcję i planując mniejszy gazociąg wobec pierwotnej idei". Ale jego zdaniem "nie do zaakceptowania dla Unii Europejskiej byłoby przyznanie się do porażki tego projektu, po latach rozmów, negocjacji, wysiłku włożonego przez ludzi zaangażowanych w niego".
KE zwiększyła zaangażowanie w przygotowania Nabucco tuż po kryzysie gazowym ze stycznia 2009 r., kiedy rosyjski Gazprom odciął dostawy surowca na Ukrainę i w efekcie skutki niedoboru gazu odczuło kilka krajów unijnych. W kilka miesięcy potem wszystkie zainteresowane państwa zawarły porozumienie na rzecz realizacji tej inwestycji. Ale termin rozpoczęcia prac stale przesuwano.
Agnieszka Łakoma (PAP)
ała/ drag/ bk/
