Dr Evan Spruijt, który marzy o tym, by opracować sztuczną komórkę, zwyciężył we wtorek w Warszawie w finale międzynarodowego konkursu Dream Chemistry Award na najciekawsze marzenie badawcze. W nagrodę otrzymał m.in. 15 tys. euro.
Organizatorem konkursu Dream Chemistry Award jest Instytut Chemii Fizycznej PAN (IChF PAN). Konkurs ma na celu uhonorowanie najciekawszego, niezrealizowanego jeszcze naukowego projektu z zakresu chemii i jej pogranicza z fizyką, biologią, medycyną lub inżynierią materiałową.
"Dream Chemistrty Award to nagroda unikatowa w skali świata. Przyznawana jest nie za osiągnięcia naukowe, ale za marzenia naukowe. Bo to marzenia popychają świat do przodu" - skomentował w rozmowie z PAP dyrektor IChF PAN prof. Robert Hołyst.
Zwycięzca konkursu, dr Evan Spruijt jest Holendrem, ale badania prowadzi teraz na francuskiej Ecole Superieure de Physique et de Chimie Industrielles (ESPCI). W rozmowie z PAP nagrodzony stwierdził, że chce w swoich badaniach zrozumieć, jak działa komórka. "A zrozumienie komórki oznacza dla mnie to, że da się ją wytworzyć" - dodał chemik.
Zaznaczył, że jeśli chce się zrobić sztuczną komórkę, trzeba zacząć od czegoś, co wygląda jak komórka. Dr Spruijt bierze na warsztat kropelki wody z zawartymi w niej makromolekułami (np. DNA, polimerami czy proteinami). Naukowiec chce się dowiedzieć, jak sprawić, by komórka zaczęła rosnąć. Bo przecież w organizmach żywych po każdym podziale z jednej komórki tworzą się dwie, które muszą osiągnąć odpowiednio duży rozmiar. "Na razie nie udaje się jeszcze sprawić, by sztuczna komórka urosła. Ale ja zamierzam to zbadać" - powiedział.
Badacz przyznał, że z elementów, które nie są żywe, chce utworzyć coś, co będzie żywe. "Jeśli uda nam się to zrobić, myślę, że rzeczywiście zrozumiemy czym jest życie" - podkreślił.
Zdaniem prof. Hołysta ciekawe jest podejście dr Spruijta do zrozumienia działania komórki. "To, co się dzieje w naturze, to są procesy, a my mamy większą łatwość w opisywaniu stanów. Zrozumienie życia i układów, które nie są stanami, tylko procesami, wymaga zupełnie innego podejścia niż to, którym nauka teraz dysponuje" - zaznacza dyrektor IChF PAN.
W konkursie mogli wziąć udział naukowcy z całego świata, którzy nie ukończyli 36. roku życia i obronili doktorat w 2006 roku lub później. Warunkiem przyjęcia zgłoszenia było nominowanie kandydata przez naukowca z tytułem doktora lub wyższym i przynajmniej 20-letnim stażem w naukach ścisłych/przyrodniczych.
W Komitecie Honorowym konkursu Dream Chemistry Award znaleźli się wybitni chemicy: laureat Nagrody Nobla prof. Richard Schrock (MIT), prof. Krzysztof Matyjaszewski (Carnegie Mellon University) oraz prof. Bartosz Grzybowski (Northwestern University). Projekty nadsyłane na konkurs oceniał komitet naukowy składający się ze znanych polskich naukowców zajmujących się: chemią, fizyką, biologią, medycyną i inżynierią materiałową. (PAP)
lt/ ekr/ ula/
