UE nie może akceptować prób ograniczania prawa jej wschodnich sąsiadów do suwerennego wyboru - powiedział w środę szef Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso, nawiązując do rosyjskich prób zniechęcenia krajów Partnerstwa Wschodniego do zbliżenia z Unią.
"Dziś kraje takie jak Ukraina dążą do bliższych więzi z UE, zachęcane przez jej model gospodarczy i społeczny. Nie możemy odwrócić się do nich plecami. Nie możemy zaakceptować jakichkolwiek prób ograniczenia prawa tych krajów do dokonania suwerennego wyboru" - powiedział Barroso, wygłaszając w Parlamencie Europejskim w Strasburgu doroczne przemówienie o stanie Unii.
"To jedna z zasad, na których opiera się program Partnerstwa Wschodniego UE, który chcemy posunąć naprzód na szczycie w Wilnie (w listopadzie)" - dodał.
Barroso nie wymienił z nazwy Rosji, ale ten fragment jego wystąpienia odczytano jako krytykę podejmowanych przez Moskwę prób zniechęcenia krajów Partnerstwa Wschodniego do zawarcia z UE umów o stowarzyszeniu i wolnym handlu oraz nakłonienia ich do przystąpienia do tworzonej przez Rosję, Białoruś i Kazachstan Unii Celnej.
Rosja zagroziła Ukrainie podjęciem "protekcjonistycznych kroków" w handlu. We wtorek Rosja ogłosiła też embargo na import mołdawskich win. Z kolei Armenia ogłosiła w zeszłym tygodniu, że zamierza przystąpić do Unii Celnej, zamiast do porozumienia o wolnym handlu z UE.
W swoim przemówieniu w PE Barroso odniósł się również do aktualnego konfliktu w Syrii. Jak powiedział, sytuacja w tym kraju jest od wielu miesięcy "trudną próbą dla sumienia świata". Podkreślił, że użycie broni chemicznej w tym kraju to "przerażający akt, który zasługuje na wyraźne potępienie i mocną odpowiedź".
"Wspólnota międzynarodowa, skupiona wokół ONZ, jest wspólnie odpowiedzialna za ukaranie winnych i zakończenie konfliktu" - dodał.
Zdaniem Barroso rosyjska propozycja, aby objąć syryjski arsenał broni chemicznej międzynarodową kontrolą oraz uniemożliwić jej użycie, "jest potencjalnie czymś pozytywnym". "Syryjski reżim musi udowodnić, że jest gotów zrealizować tę propozycję bez zbędnej zwłoki" - powiedział Barroso. "W UE wierzymy, że ostatecznie tylko polityczne rozwiązanie da szansę na pokój, na który zasługuje syryjski naród" - dodał szef KE.
Anna Widzyk (PAP)
awi/ akl/ ap/
