Zagraniczni inwestorzy włożyli w ubiegłym roku w gospodarkę Białorusi 15 mld dol., czyli o 4,5 proc. więcej niż rok wcześniej. Liderem ponownie była Rosja - wynika z danych opublikowanych we wtorek przez główny urząd statystyczny Biełstat.
Na Rosję, ponownie jak rok wcześniej, przypadła prawie połowa wszystkich inwestycji zagranicznych - 48,6 proc. Kolejne miejsca w zestawieniu zajęły: Wielka Brytania (21 proc.), Cypr (7 proc.) oraz Holandia (5 proc.).
Zagraniczne podmioty najbardziej były zainteresowane inwestowaniem w handel, transport oraz przemysł.
W ubiegłym roku Białoruś zanotowała znaczny spadek (o 24 proc.) zagranicznych inwestycji w porównaniu z 2012 r. Zdaniem niezależnych ekspertów było to związane z niemal całkowitym zamrożeniem prywatyzacji.
Prywatyzacja na Białorusi rozpoczęła się w 1991 r. i objęła od tego czasu 5 tys. przedsiębiorstw. Praktycznie całkowicie zmieniły status własnościowy przedsiębiorstwa z branży usługowej, handlowej, żywnościowej, budowlanej czy przemysłu lekkiego. Obecnie w posiadaniu państwa znajduje się około 12 tys. podmiotów prawnych. Państwo jest udziałowcem prawie 2 tys. spółek akcyjnych, przy czym w 75 proc. z nich ma pakiet kontrolny.
Kiedy Fundusz Antykryzysowy Euroazjatyckiej Wspólnoty Gospodarczej (EaWG), tworzonej przez Rosję, Kazachstan i Białoruś przyznał Białorusi 3 mld dolarów kredytu do wypłacenia w latach 2011-2013, warunkiem była prywatyzacja w tym czasie firm na sumę co najmniej 7,5 mld dolarów.
W 2011 r. Mińsk zaczął spełniać ten wymóg, sprzedając rosyjskiemu Gazpromowi połowę akcji w przedsiębiorstwie przesyłu gazu Biełtransgaz za 2,5 mld dolarów. W 2012 r. prezydent Alaksandr Łukaszenka oznajmił jednak, że Białoruś zrezygnowała z opracowania listy przedsiębiorstw do prywatyzacji, gdyż ich pracownicy "bardzo nerwowo na to reagują". W rezultacie w 2012 r. Białoruś otrzymała ze sprzedaży akcji należących do państwa zaledwie 3,2 mln dol.
Rząd Białorusi planuje w 2014 r. przyciągnąć 4,5 mld dol. bezpośrednich inwestycji zagranicznych. W październiku Państwowa Komisja Majątkowa ogłosiła plany sprzedaży akcji 85 przedsiębiorstw drogą aukcji i przetargów. Na przetargach mają być sprzedane państwowe akcje 33 firm, w tym rafinerii w Mozyrzu (42,76 proc. akcji) oraz Borysowskich Zakładów Samochodowych i Traktorowych Urządzeń Elektrycznych (BATE, 25 proc. akcji).
Wicepremier Białorusi Piotr Prakapowicz powiedział w grudniu, że zaproponowano rosyjskiemu koncernowi Rosnieft udział w prywatyzacji rafinerii w Mozyrzu, pod warunkiem zwiększenia dostaw ropy do tych zakładów. Wspominał też o możliwej sprzedaży 51 proc. należących do państwa udziałów operatora telefonii komórkowej MTS. W lutym poinformowano jednak, że do transakcji sprzedaży MTS znów nie doszło z powodu braku chętnych - inwestorzy uznali cenę 863 mln dolarów za wygórowaną.
Z Mińska Małgorzata Wyrzykowska (PAP)
mw/ je/ mag/
