Białoruska telewizja wróciła w niedzielę wieczorem do tematu Karty Polaka, atakując zwłaszcza możliwość otrzymania jej z rekomendacji organizacji społecznej i wymieniając w tym kontekście nieuznawany przez oficjalne władze Związek Polaków na Białorusi (ZBP).
W programie publicystycznym "W centrum uwagi" TV przypomniała, że deputowani Izby Reprezentantów (niższej izby parlamentu) zwrócili się do białoruskiego Sądu Konstytucyjnego o rozpatrzenie zgodności polskiej ustawy o Karcie Polaka z prawem międzynarodowym. Według TV decyzja sądu "może się stać argumentem w dialogu z sąsiadami lub powodem do zwrócenia się do struktur międzynarodowych".
Szef parlamentarnej komisji ds. międzynarodowych Ihar Karpienka w studiu wyjaśnił, że apel do Sądu Konstytucyjnego pisał na podstawie otrzymanych dziesiątków "listów od organizacji społecznych i zwykłych obywateli". Ich autorzy "uważają, że procedura wydawania Karty Polaka dzieli obywateli Białorusi na wygodnych i niewygodnych Polaków" - mówił Karpienka. "Faktycznie na terytorium naszego kraju delegowane są pełnomocnictwa jakimś strukturom, które będą określać, komu można dać rekomendację, a komu nie dawać" - mówił Karpienka. Powołując się na listy, wskazał: "w szczególności dotyczy to tzw. niezarejestrowanego Związku Polaków".
Powołał się również na preambułę dokumentu, mówiącą o "moralnych zobowiązaniach wobec Polaków na Wschodzie". Według niego "mowa jest o nierównych prawach, bo "na całym świecie mieszkają miliony Polaków (...), ale działanie ustawy o Karcie Polaka z jakiegoś powodu jest skierowane tylko na wschód".
Nie wyjaśnił przy tym powodów uznania przez Polskę moralnego zobowiązania wobec Polaków w Europie Wschodniej, w tym - odbierania im czasach ZSRR obywatelstwa polskiego.
"Ten dokument jakoby daje ulgi etnicznym Polakom mieszkającym na Białorusi. Na papierze - pięknie, ale w praktyce wyszło zupełnie inaczej. Białoruskich Polaków starają się teraz podzielić na dobrych i złych według zasady lojalności wobec oficjalnej Warszawy" - oznajmiono w programie. Według białoruskiej telewizji "karta stała się jockerem w narodowych grach".
"Niektórzy Polacy, przedstawiający rzekomo zagrożenie dla Polski, nie otrzymują tej karty" - mówiła w programie deputowana Marija Birjukowa. Telewizja podała jako przykład Leonardę Rewkowską ze słonimskiego oddziału Związku Polaków na Białorusi uznawanego przez władze w Mińsku.
Niedzielny materiał jest trzecim w białoruskiej telewizji państwowej w ostatnich tygodniach, w którym w negatywnym świetle prezentowano Kartę Polaka. Wcześniej, pod koniec 2009 roku podobne opinie pojawiły się w prawie państwowej. Wówczas również atakowano nieuznawany przez władze ZPB i jego ówczesną szefową Andżelikę Borys.
W 2008 roku, kiedy ustawa o Karcie Polaka była już uchwalona przez Sejm, prezydent Białorusi Alaksandr Łukaszenka oceniał, że nie może ona wyrządzić Białorusi dotkliwej krzywdy.
Z Mińska Anna Wróbel (PAP)
awl/ fit/
awl/
