O wierszach Juliana Tuwima w języku esperanto czy o esperanckich dialogach w japońskich komiksach można posłuchać podczas cyklu spotkań o kulturze esperanto, który rozpoczął się we wtorek w Centrum im. Ludwika Zamenhofa w Białymstoku.
Cykliczne spotkania "Kultura sztucznego języka" mają przybliżyć zainteresowanym mało znane związki esperanto z kulturą i użyciem tego międzynarodowego języka stworzonego przez Zamenhofa w twórczości, np. literaturze czy filmach.
Jak powiedział PAP Przemysław Wierzbowski z Białostockiego Towarzystwa Esperantystów, jednego z organizatorów cyklu, mało kto zdaje sobie bowiem sprawę, że w tym sztucznym języku powstaje nie tylko literatura i prasa, ale także przedstawienia teatralne czy filmy.
Cztery comiesięczne spotkania będą poświęcone innej dziedzinie, w której powstają dzieła w esperanto.
Podczas jednego z nich będzie można dowiedzieć się o pisarzach tworzących lub wykorzystujących motyw sztucznego języka w swoich książkach. To m.in. Julian Tuwim i J.R.R. Tolkien.
Wierzbowski powiedział, że Tuwim był aktywnym esperantystą przez całe życie. W esperanto tworzył głównie na początku swojej kariery. Poeta przetłumaczył na esperanto wiersze Leopolda Staffa, a także wiele swoich utworów, np. debiutancki wiersz "Prośbę", "Kwiaty polskie" czy "Bal w operze".
Tolkien, jak podkreślił Wierzbowski, mimo że nie pisał w esperanto, był zafascynowany fenomenem sztucznego języka. Posłużył mu on do stworzenia języka mitycznego ludu Śródziemia we "Władcy pierścieni".
Język esperanto wykorzystany jest też w filmach znanych szerokiej publiczności. Jako przykład Wierzbowski podał: "Blade: Trinity" w reżyserii Davida Goyera, gdzie niektóre dialogi prowadzone są w języku esperanto, a tablice informacyjne w tym języku pojawiają się w "Dyktatorze" Charlie Chaplina.
Wierzbowski podkreślił, że esperanto w filmach wykorzystywane jest "jako coś egzotycznego, jako język, którego nikt nie rozpozna, który nie będzie się z niczym kojarzył, a będzie naśladował język obcej kultury".
Dodał, że w podobnym "duchu" esperanto bardzo często pojawia się w japońskich komiksach - manga. Dodatkowo, według Wierzbowskiego, chodzi też o podkreślenie europejskiego charakteru języka.
Esperanto to język międzynarodowy, stworzony na podstawie języków już istniejących. Twórcą był urodzony w Białymstoku Ludwik Zamenhof (1859-1917). Wychowany w wielokulturowym i wieloreligijnym mieście, marzył o integracji ludzi i w swoim mieście, i na całym świecie. Sądził, że brak jednego, wspólnego języka jest częstym źródłem nieporozumień między nimi.
Zamenhof esperanto stworzył, gdy miał 28 lat. W 1887 roku pod pseudonimem dr Esperanto ("mający nadzieję") wydał w Warszawie podręcznik do nauki międzynarodowego języka. Pierwszy podręcznik ukazał się najpierw w języku rosyjskim, a następnie po polsku, niemiecku, francusku i angielsku.
W Białymstoku od tego roku działa biblioteka esperancka "Esperanto-Libro", której księgozbiór liczy ponad 2 tys. książek i czasopism. To m.in. podręczniki do nauki esperanto, słowniki, książki dla dzieci i młodzieży czy komiksy. W katalogu biblioteki znajduje się przetłumaczona na esperanto przez Ludwika Zamenhofa "Marta" Elizy Orzeszkowej.(PAP)
swi/ rof/ abe/ jbr/
