Złożenie kwiatów na grobie błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki, wystawy fotografii, promocje okolicznościowych wydawnictw oraz rekonstrukcje historyczne zaplanowano w Białymstoku w ramach obchodów 30. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce.
Obchody po raz pierwszy od lat organizują wspólnie w mieście: zarząd regionu NSZZ "Solidarność", Instytut Pamięci Narodowej, Klub Więzionych Internowanych i Represjonowanych oraz Niezależne Zrzeszenie Studentów. Chodziło o zorganizowanie obchodów "ponad podziałami politycznymi" - poinformowano w środę na konferencji prasowej w zarządzie regionu "Solidarności" w Białymstoku.
Obchody w Białymstoku rozpoczną się w niedzielę 11 grudnia otwarciem plenerowej wystawy fotografii: "586 dni stanu wojennego". Wystawa fotografii Artura Radeckiego "Ostatnia droga" poświęcona jest uroczystości wyprowadzania z Białegostoku trumny z ciałem zamordowanego ks. Jerzego Popiełuszki. Na innej wystawie pokazane są "Druki i ulotki poza cenzurą".
W poniedziałek 12 grudnia odbędzie się promocja książki "Województwo białostockie w ocenie SB 1980-1985" wydanej przez IPN w Białymstoku. Jak mówił na konferencji prasowej dyrektor IPN w Białymstoku Cezary Kuklo, książka jest wyborem materiałów źródłowych z przejętych przez IPN akt SB, które miały klauzulę ściśle tajnych. Książka pokazuje działania SB wobec opozycjonistów, jak SB oceniała sytuację i jakie były na to reakcje.
Specjalnie na jubileusz białostocki oddział IPN wydał gazetę okolicznościową "Posłaniec historii". Znalazły się tam materiały dotyczące komendantów milicji w województwie białostockim w czasie wprowadzania stanu wojennego, można też przeczytać jak powstał Biuletyn Informacyjny NSZZ "Solidarność" regionu Białystok, będący początkiem niezależnej prasy w regionie. Jest też relacja świadka - mieszkanki Białegostoku Krystyny Strubel, działaczki "Solidarności" - zmuszonej przez SB do współpracy. Gazeta będzie rozdawana uczestnikom uroczystości rocznicowych.
13 grudnia wieczorem uczestnicy uroczystości - jak co roku - przejdą pod pomnik błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki, gdzie złożą kwiaty. Na Rynku Kościuszki studenci będą prezentować umundurowanie milicji, planowana jest rekonstrukcja pacyfikacji manifestacji. W pobliskim kinie Ton zaplanowano pokazy filmów dokumentalnych o stanie wojennym. Pokazy są kierowane głównie do młodych ludzi, których - również do dyskusji - zaprasza Klub Więzionych, Internowanych i Represjonowanych.
Pion śledczy IPN w Białymstoku prowadzi dziewięć śledztw związanych ze stanem wojennym. Większość z nich dotyczy bezprawnych zatrzymań, w tym na mocy decyzji o internowaniu, czy znęcania się nad zatrzymanymi. Jest też np. śledztwo w sprawie przekroczenia uprawnień przez funkcjonariuszy państwa komunistycznego, którzy w sierpniu 1982 roku w Białymstoku, użyli przemocy wobec uczestników pokojowej manifestacji, odbywającej się w drugą rocznicę podpisania porozumień sierpniowych.
Obchodom rocznicowym patronuje metropolita białostocki abp Edward Ozorowski. (PAP)
kow/ rof/
