Polskie MSZ liczy na to, że władze litewskie będą gotowe do głębszego niż do tej pory dialogu z mniejszością polską w tym kraju - tak rzecznik MSZ Marcin Bosacki odniósł się do zapowiedzi strajku rodziców i uczniów w polskich szkołach na Litwie.
Strajk w polskich szkołach na Litwie przeciwko ustawie o oświacie rodzice i uczniowie zapowiedzieli od piątku. Żądają odwołania przyjętej w marcu ustawy, która - ich zdaniem - jest dyskryminująca i uderza w polską szkołę.
"Poczekamy co się będzie jutro na Litwie działo i wtedy będziemy to komentować" - powiedział na konferencji prasowej Bosacki. Przypomniał, że MSZ dwukrotnie po przyjęciu ustawy o oświacie oraz po podpisaniu jej przez prezydent Litwy Dalię Grybauskaite wyraziło krytyczne stanowisko. "Uważamy, że zabrakło w dużej mierze konsultacji społecznych z tymi, których to nowe prawo ma dotyczyć, czyli ze społecznością polską na Litwie" - podkreślił.
"Nadal uważamy, że w tym prawie powinny zostać zmienione dwie rzeczy. Po pierwsze decyzje o zamykaniu szkół powinny być tak jak w Polsce należne samorządom, wówczas to one będą decydować, czy dana szkoła jest użyteczna społecznie i czy koszty, które na nią idą, są uzasadnione. A nie, jak przewiduje prawo litewskie, odgórnie poprzez rząd - w tym wypadku wojewodów - ta sprawa ma być rozstrzygana" - zaznaczył rzecznik MSZ.
"Uważamy, że jest to zmniejszanie nabytych praw mniejszości" - podkreślił.
Przyjęta w marcu ustawa o oświacie przewiduje, iż w szkołach mniejszości narodowych na Litwie, w tym polskich, lekcje dotyczące historii Litwy, geografii Litwy, a także wiedzy o świecie w części dotyczącej Litwy będą prowadzone w języku litewskim. W całości po litewsku będzie wykładany przedmiot o nazwie "podstawy wychowania patriotycznego". Ustawa przewiduje, że od roku 2013 w szkołach litewskich i szkołach mniejszości narodowych egzamin maturalny z języka litewskiego zostanie ujednolicony.
Natomiast w ramach tzw. optymalizacji sieci szkół w małych miejscowościach będą zamykane szkoły mniejszości narodowych, w tym szkoły polskie, i pozostawiane będą jedynie szkoły litewskie.
"Liczymy na to, że władze litewskie będą gotowe do głębszego dialogu, niż do tej pory z przedstawicielami mniejszości polskiej" - powiedział Bosacki. Przypomniał, że protest jest organizowany oddolnie przez przedstawicieli mniejszości polskiej.
Zapowiedział, że polska strona będzie "w rozmowach na wysokich szczeblach" poruszała temat problemów mniejszości polskiej na Litwie, w tym problemów związanych z oświatą.
Bosacki poinformował również, że MSZ ma już przygotowany plan pomocy dla szkolnictwa polskiego na Litwie. Nie chciał jednak mówić o szczegółach.
Premier Donald Tusk ma spotkać się 16 września w Rydze z premierami państw bałtyckich, w tym z premierem Litwy Andriusem Kubiliusem. "Na pewno o tym również będzie rozmawiał" - powiedział Bosacki. (PAP)
joko/ par/ gma/
