Najnowszy plan zakończenia kryzysu w Syrii, przedstawiony na początku stycznia przez prezydenta Baszara el-Asada, niczym nie różni się od jego poprzednich inicjatyw - ocenił w środę specjalny wysłannik ONZ i Ligi Arabskiej do Syrii Lakhdar Brahimi.
Wystąpienie Asada z 6 stycznia, w którym przedstawił swój plan rozwiązania kryzysu, "to powtórzenie poprzednich inicjatyw, które się nie powiodły"; nawet w większym stopniu niż one może prowadzić do konfliktów na tle wyznaniowym - powiedział Brahimi w rozmowie z BBC. Z syryjskim prezydentem spotkał się ostatnio 24 grudnia.
Podkreślił, że Syryjczycy chcą mieć prawo współdecydowania o rządach w ich kraju i o własnej przyszłości. "Czas reform wspaniałomyślnie wprowadzanych odgórnie minął, Syryjczycy domagają się rzeczywistych zmian" - dodał.
Brahimi kontynuuje działania dyplomatyczne na rzecz zażegnania syryjskiego konfliktu. W ostatnich dniach rozmawiał z przewodniczącym syryjskiej koalicji opozycyjnej Moazem al-Chatibem, z premierem Kataru i ministrem spraw zagranicznych tego kraju oraz z szefem irańskiej dyplomacji. W piątek Brahimi po raz kolejny spotka się w sprawie Syrii z przedstawicielami Rosji i USA.
Powołując się na źródła dyplomatyczne w ONZ, Reuters pisał we wtorek, że Brahimi obecnie stara się doprowadzić do zbliżenia stanowisk popierającej syryjski reżim Rosji oraz USA. Oba te państwa mają prawo weta w Radzie Bezpieczeństwa ONZ, a rozłam między nimi dotychczas blokował wszelkie decyzje tego gremium w sprawie Syrii. Jedna z kwestii spornych dotyczy prezydenta Asada; syryjscy powstańcy i Zachód chcą, by zrzekł się władzy już teraz, a Rosja - by nastąpiło to po okresie przejściowym i ustanowieniu tymczasowych władz, w których skład weszliby także członkowie jego rządu.
W pierwszym od miesięcy przemówieniu Baszar el-Asad przedstawił w niedzielę "inicjatywę pokojową". Jak mówił, w jej ramach regionalne mocarstwa przestałyby finansować i zbroić opozycję oraz zakończyłyby "operacje terrorystyczne". Plan zakłada też zorganizowanie konferencji pojednawczej "z udziałem tych, którzy nie zdradzili kraju", oraz utworzenie nowego rządu, który zająłby się organizacją wyborów, pracami nad konstytucją oraz wprowadzaniem amnestii. Prezydent podkreślił jednak, że jego oferta dialogu nie dotyczy ekstremistów ani osób, które jego zdaniem są pod wpływem obcych mocarstw.
Plan ten skrytykowały m.in. USA, Unia Europejska i ONZ. Odrzuciła go też syryjska opozycja.
Według szacunków ONZ trwający od marca 2011 roku konflikt w Syrii spowodował śmierć ponad 60 tysięcy osób. (PAP)
akl/ mc/
12963484 arch.
