Dominujący nad Płowdiwem w Bułgarii pomnik żołnierza radzieckiego, zwany "Aloszą", przez całą sobotę pozostawał "ubrany" w czerwoną pelerynę i przewiązany czarną wstęgą na ustach. Policji udało się zdjąć "dekorację" dopiero w nocy z soboty na niedzielę.
"Przystrajanie" i malowanie pomników żołnierzy radzieckich stało się swoistą tradycją w Bułgarii w ostatnich dwóch dekadach. Sposób ten wybrano jako manifestację sprzeciwu w obliczu braku decyzji o ich losie.
"Aloszę" udekorowano w przededniu obchodzonego 22 września Dnia Niepodległości, święta wyzwolenia Bułgarii spod niewoli tureckiej w 1878 roku.
Ponad 10-metrowy pomnik w Płowdiwie, wznoszący się na wzgórzu, dominuje nad miastem tak samo, jak nad Sofią 38-metrowy monument wyobrażający żołnierza radzieckiego z pepeszą w ręku. Sofijski pomnik znajduje się w samym centrum miasta, naprzeciwko najstarszej bułgarskiej wyższej uczelni.
Część rzeźb w podstawie tego pomnika pomalowano miesiąc temu, w rocznicę interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji. Figury żołnierzy pomalowano na różowo, obok napisano po czesku: "Bułgaria przeprasza". Rok wcześniej żołnierzy przemalowano na bohaterów popularnych amerykańskich komiksów.
Zarówno w Sofii, jak i w Płowdiwie działają komitety, domagające się zniesienia lub przynajmniej przeniesienia pomników z centrum obu miast. O ile w Płowdiwie przeniesienie pomnika jest prawie niewykonalne, ponieważ żołnierz z granitu jest wyjątkowo ciężki, dla Sofii istnieje alternatywa - demontaż i przeniesienie monumentu do otwartego rok temu muzeum sztuki socjalistycznej. Znajduje się tam wiele pomników, zdobiących kiedyś centralne place bułgarskich miast: Lenina, komunistycznego przywódcy Bułgarii Georgi Dymitrowa, partyzantów.
Pomniki żołnierzy radzieckich chroni jednak porozumienie z Moskwą, podpisane w 1992 r. Sofijska rada miejska podjęła jeszcze w 1993 r. decyzję o usunięciu pomnika żołnierzy radzieckich, lecz nie może ona być zrealizowana.
Z Sofii Ewgenia Manołowa (PAP)
man/ kar/
