"Studencka Solidarność. Niezależne Zrzeszenie Studentów w Bydgoszczy (1980-1990)" to tytuł wystawy, którą otwarto w poniedziałek na Uniwersytecie Technologiczno-Przyrodniczym. Ekspozycję przygotował Instytut Pamięci Narodowej w 33 rocznicę rejestracji NZS.
"Pracownicy mieli Solidarność, rolnicy tworzyli Solidarność wiejską, chłopską, rolniczą - różnie się ona nazywała, to my tworzyliśmy studencką Solidarność, czyli Niezależne Zrzeszenie Studentów. Ściśle współpracowaliśmy z Zarządem Regionu Solidarności w Bydgoszczy, wówczas z Jankiem Rulewskim i Antonim Tokarczukiem, podejmowaliśmy akcje ulotkowe, wydawaliśmy gazetę studencką +Indeks+, angażowaliśmy się w życie uczelni" - przypomniał w poniedziałek poseł Jan Krzysztof Ardanowski (PiS), w 1981 roku szef komisji uczelnianej NZS ówczesnej Akademii Techniczno-Rolniczej (obecnie UTP).
Jak podkreślił w poniedziałek, podczas otwarcia wystawy, dr Krzysztof Osiński z delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Bydgoszczy, NZS był jedną z organizacji, które miały duży udział w walce o demokrację w kraju. Wpisanie niezależności w nazwę stowarzyszenia miało podkreślać odrębność wobec istniejących wówczas, oficjalnych organizacji studenckich oraz wolę samodzielnego decydowania o swoich losach.
Historyk z IPN przypomniał, że młoda organizacja podejmowała działania na wielu polach. "Poprzez walkę o poprawę socjalnego bytu studentów, przez odkłamywanie historii Polski i mówienie prawdy o takich wydarzeniach, jak np. Katyń po domaganie się uwolnienia więźniów politycznych" - zaznaczył dr Osiński.
NZS działał legalnie niespełna rok: po wprowadzeniu stanu wojennego organizację zawieszono, a 5 stycznia 1982 roku władze PRL zdecydowały o jej rozwiązaniu.
"Działaczy NZS dotknęły represje stanu wojennego, wielu - podobnie jak ich starsi koledzy z NSZZ +S+ było internowanych. Organizacja wznowiła działalność w 1989 roku, ale władze wówczas utrudniały reaktywację i bydgoski zarząd został zarejestrowany dopiero w 1990 roku, bo władze bały się NZS, wiedziały że to kuźnia kadr młodzieży niezależnej, która ma wciąż młodym wiele do zaoferowania" - dodał dr Osiński.
Rocznicowa wystawa składa się z plansz ilustrujących najważniejsze epizody z dziejów bydgoskiego NZS-u oraz reprodukcje dokumentów, ulotek, przepustek i zdjęć z 1981 roku. Ekspozycję przygotował Instytut Pamięci Narodowej oraz Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy i można ją oglądać w Audytorium Novum UTP w Bydgoszczy do 28 lutego. (PAP)
olz/ abe/
