Polacy oczekują od państwa, że zapewni wysoki poziom służby zdrowia i edukacji (86 proc.) oraz będzie zwalczać bezrobocie (71 proc.). Większość badanych (71 proc.) opowiada się za stawkami podatkowymi zróżnicowanymi w zależności od wysokości dochodów i powolną prywatyzacją (70 proc.) - wynika z sondażu CBOS.
W porównaniu do poprzedniego badania na temat poglądów Polaków z jesieni 2007 roku liczba osób, które uważają, że obowiązkiem państwa jest zadbanie o służbę zdrowia i edukację wzrosła o 3 punkty procentowe. O tyle samo - z 8 proc. do 5 proc. - zmniejszył się odsetek osób przekonanych, że to obywatele powinni zadbać o zapewnienie sobie ochrony zdrowia i edukacji dla dzieci.
O 5 punktów procentowych zwiększyła się grupa badanych uznających, że bezrobocie należy bezwzględnie zwalczać. Obecnie 18 proc. respondentów jest zdania, że niewielkie bezrobocie jest pożyteczne dla gospodarki; przed dwoma laty było to 23 proc.
Przybyło zwolenników różnicowych stawek podatku dochodowego (z 67 proc. do 71 proc.). Podatek liniowy popiera 20 proc. badanych (w poprzednim badaniu - 21 proc.). Więcej jest osób, które sądzą, że prywatyzacja powinna przebiegać wolno i należy nią objąć tylko niektóre przedsiębiorstwa państwowe (wzrost z 67 proc. do 70 proc.). Za szybką i dotycząca wielu przedsiębiorstw prywatyzacją opowiada się 11 proc. (przed dwoma laty - 13 proc.).
W porównaniu do badania z 2007 roku więcej jest zwolenników lustracji (wzrost z 58 proc. do 65 proc.). 17 proc. ankietowanych jest zdania, że osoby publiczne nie powinny składać oświadczeń o współpracy ze służbami specjalnymi PRL (przed dwoma laty - 20 proc.).
Przybyło także osób, które uważają, że aborcja powinna być całkowicie zakazana (wzrost z 37 proc. do 44 proc.); 25 proc. respondentów jest zdania, że aborcja powinna być dostępna bez ograniczeń (dwa lata temu - 30 proc.).
Większość Polaków - 84 proc. - opowiada się za rozdzieleniem Kościoła od państwa (wzrost o 1 punkt procentowy). Dużego wpływu Kościoła na sprawy państwa oczekuje 8 proc. (spadek o 1 punkt procentowy).
54 proc. ankietowanych uważa, że z przestępczością należy walczyć twardo nawet, jeśli jest ryzyko ograniczenia swobód obywateli (wzrost o 13 punktów procentowych). Liczba osób, które są zdania, że walka z przestępczością nie powinna się odbywać kosztem swobód obywatelskich, zmalała z 47 proc. do 33 proc.
44 proc. ankietowanych uważa, że Polska powinna dążyć do jak najściślejszej integracji w ramach Unii Europejskiej (bez zmian); przeciwnego zdania jest 29 proc. (spadek o 1 punkt procentowy).
CBOS zbadał poglądy na poszczególne kwestie także wśród potencjalnych wyborców czterech największych partii politycznych: PO, PiS, SLD i PSL.
Oczekiwanie, że państwo zapewni wysoki poziom edukacji i usług w ochronie zdrowia wyrażają głównie wyborcy PSL (95 proc.) i SLD (91 proc.), w przypadku PiS jest to 88 proc., a PO - 78 proc. Opinię, że bezrobocie należy zwalczać bezwzględnie podziela 73 proc. zwolenników PSL, 68 proc. wyborców PiS, 65 proc. - SLD i 58 proc. - PO. Pogląd, że prywatyzacja powinna przebiegać wolno wyraża: 58 proc. wyborców PO, 73 proc. sympatyków PSL, 77 proc. - SLD i 84 proc. - PiS.
Podatek liniowy popiera 29 proc. zwolenników PO (62 proc. to zwolennicy podatku progresywnego), 24 proc. sympatyków PSL, 19 proc. elektoratu SLD i 18 proc. wyborców PiS. Za podatkiem progresywnym opowiada się zaś: 68 proc. zwolenników PSL, 75 proc. - PiS i 77 proc. - w przypadku SLD.
Lustrację popiera 79 proc. wyborców PiS, 70 proc. zwolenników PSL, 69 proc. sympatyków PO i 55 proc. - SLD.
Za całkowitym zakazem przerywania ciąży opowiada się 66 proc. zwolenników PiS, 44 proc. - w przypadku PSL, 33 proc. - PO i 25 proc. - SLD. Pogląd, że aborcja powinna być dozwolona bez ograniczeń podziela 48 proc. elektoratu SLD, 31 proc. zwolenników PO, 19 proc. - PSL i 15 proc. - w przypadku PiS.
Rozdział Kościoła od państwa postuluje 93 proc. wyborców SLD, 90 proc. sympatyków PO, 83 proc. - PSL i 70 proc. - PiS.
Ścisłą integrację z UE popiera: 61 proc. zwolenników PO, 51 proc. sympatyków SLD, 46 proc. wyborców PSL i 30 proc. elektoratu PiS.
Badanie opracowano na podstawie sondaży przeprowadzonych przez CBOS w dniach 6-12 sierpnia (reprezentatywna próba losowa dorosłych Polaków liczyła 1041 osób) oraz w dniach 3-9 września (reprezentatywna próba losowa dorosłych Polaków liczyła 1086 osób).(PAP)
ura/ mow/
