Muzeum Protestantyzmu dokumentujące historię regionu, w którym żyje najwięcej luteran w Polsce, otwarto w niedzielę w ewangelicko-augsburgskim kościele Jezusowym w Cieszynie.
Przed dwoma laty proboszcz tej parafii, ks. Janusz Sikora, starając się o środki na muzeum przystąpił do koordynowanego przez Książnicę Cieszyńską programu "Ochrona i konserwacja cieszyńskiego dziedzictwa piśmienniczego". Dofinansowanie ze środków Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (tzw. Funduszu Norweskiego) wyniosło ok. 1,6 mln zł.
Dzięki temu turyści mogą od niedzieli oglądać zabytkowe eksponaty - do tej pory składowane w różnych miejscach świątyni i budynków parafii. Są tam m.in. zdobiony orzełkiem szpic laski, zatkniętej w 1709 r. przez wysłannika cesarskiego hr. Ludwika Zinzendorfa, jako znak łaski na budowę kościoła oraz fotel, na którym wizytując Cieszyn, zasiadał cesarz Franciszek Józef.
Do muzeum trafiły też kielichy mszalne z XVII i XVIII wieku, równie stare nakrycia ołtarza i ambony, zabytkowa fisharmonia czy zamek z drzwi kościelnych z 1714 r. Dumą ks. Sikory jest liczące ok. 22 tys. woluminów, w tym ok. 5 tys. starych druków, archiwum kościoła Jezusowego, którym opiekują się podlegające parafii Biblioteka i Archiwum im. Tschammera.
To najstarsza nieprzerwanie działająca, a zarazem największa i najcenniejsza zabytkowa biblioteka luterańska na ziemiach polskich. Równie wartościowe jest archiwum, będące najcenniejszą bazą źródłową dla badań nad dziejami największej w Polsce społeczności ewangelickiej, skupionej wokół Cieszyna.
Muzeum Protestantyzmu powstało na niewykorzystanym dotąd balkonie świątyni, oddzielonym od reszty kościoła i wyremontowanym. Prócz eksponatów związanych ściśle z parafią i kościołem Jezusowym, trafiły tam też archiwalia działających przy parafii szkół, m.in. zeszyty uczniowskie i nauczycielskie prowadzone od 1725 r.
W niedzielę - po porannym nabożeństwie podczas którego okolicznościowy wykład wygłosił historyk Maciej Oczkowski - w muzeum odbył się wernisaż pierwszej stałej wystawy zatytułowanej "Z dziejów luteranizmu na Śląsku Cieszyńskim".
Górujący nad Cieszynem późnobarokowy kościół Jezusowy powstał jako tzw. kościół łaski - zgodę na jego wzniesienie wydał cesarz na początku okresu tolerancji religijnej na Górnym i Dolnym Śląsku. Do wydania w 1781 r. przez cesarza Józefa II patentu tolerancyjnego była to jedyna świątynia ewangelicka na Śląsku Cieszyńskim.
Otwarcie muzeum - drugiego takiego w Polsce po Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach - rozpoczęło w niedzielę obchody 300-lecia cieszyńskiego kościoła Jezusowego. 15 maja otwarta tam zostanie rocznicowa wystawa. 21 i 22 maja na miejscowym wydziale Uniwersytetu Śląskiego odbędzie się sesja naukowa: "300 lat tolerancji na Śląsku Cieszyńskim".
23 maja na Wzgórzu Zamkowym wystawione zostanie widowisko historyczne odtwarzające przybycie do Cieszyna wysłannika cesarskiego Ludwika Zinzendorfa i jego spotkanie z polską szlachtą. Dzień później w uroczystym rocznicowym nabożeństwie w kościele Jezusowym wezmą udział biskupi z Austrii, Czech, Polski, Słowacji, Szwecji i Węgier. (PAP)
mtb/ tot/
