Senacki projekt ustawy o pomocy dla działaczy opozycji i represjonowanych w PRL wymaga poprawek - uważają przedstawiciele stowarzyszeń zrzeszających dawnych opozycjonistów. Chodzi o bezpłatną opiekę medyczną i kwestię kryterium dochodowego.
Projekt ustawy o pomocy dla opozycjonistów i represjonowanych z powodów politycznych latach 1956-1989 przyjął przed kilkoma dniami Senat. Teraz dalsze prace nad ustawą będą prowadzone w Sejmie. O wprowadzenie zmian do projektu działacze opozycji z czasów PRL zaapelowali w oświadczeniu wystosowanym do prezydenta, premiera i parlamentu.
W ocenie Andrzeja Rozpłochowskiego, przedstawiciela Grupy Roboczej stowarzyszeń dawnych opozycjonistów z całego kraju, przyjęty przez Senat projekt jest ważnym krokiem na drodze do objęcia przez państwo polskie właściwą opieką wszystkich dawnych opozycjonistów.
"Cieszymy się, że po 25 latach od odzyskania wolności wreszcie coś się w tej sprawie ruszyło. Wreszcie obok tradycyjnego statusu kombatanta walki zbrojnej ma szansę zostać ustanowiony podobny status dla tych żołnierzy bez broni, którzy środkami politycznymi walczyli z komunistyczną dyktaturą" - powiedział Rozpłochowski, przywódca strajku w Hucie Katowice w 1980 r.
Podkreślił zarazem, że projekt wymaga jednak wprowadzenia kilku bardzo istotnych poprawek. Według dawnych opozycjonistów głównym mankamentem jest ustanowienie w nim kryterium dochodowego. Spowoduje to, że wiele osób nie uzyska statusu i uprawnień weterana opozycji antykomunistycznej niezależnie od skali doznanych represji, poniesionej ofiary oraz zasług - wskazali o oświadczeniu.
"Kryterium to obecnie po naszych interwencjach podniesiono, ale w dalszym ciągu jest ono za niskie. Jesteśmy przeciwni w ogóle takiej regulacji, ale jeżeli już, to musi ona być podobna nie minimalnej płacy, ale na poziomie średniej krajowej. Dopiero wówczas jest gwarancja, że z uprawnienia finansowego ustawy będą mogli korzystać w zasadzie wszyscy ci uprawnieni, którzy nie należą do gospodarczych, finansowych i politycznych elit III RP" - powiedział Rozpłochowski.
Autorzy oświadczenia są też zdania, że przyznawane świadczenie nie może mieć charakteru doraźnej pomocy socjalnej, ale musi być dożywotnie - niezależnie od tego, która instytucja będzie je wypłacała.
Dawni opozycjoniści domagają się też zmiany zapisów dotyczących opieki lekarskiej. Ich zdaniem ustawa powinna przyznać weteranom bezpłatną i dożywotnią opiekę medyczną. Proponowane w ustawie pierwszeństwo w kolejce do lekarzy uważają za rozwiązanie niewystarczające.
Chcą też wprowadzenia uregulowań wspierających osoby starające się uzyskać odszkodowania i zadośćuczynienia nie tylko za sam czas pobytu w ośrodkach internowania i w więzieniach, ale także za represje, jakim byli poddawani poza okresem uwięzienia czy internowania.
Projekt ustawy o wsparciu finansowym dla działaczy opozycji PRL przyjął w czwartek jednogłośnie Senat. Miesięczna pomoc może objąć - jak podał senator PO Jan Rulewski - ok. 10 tys. osób.
Projekt przewiduje pomoc finansową dla działaczy opozycji antykomunistycznej i dla osób represjonowanych z powodów politycznych w latach 1956-1989. Ma być ona świadczona tylko dla osób, które znajdują się w szczególnie trudnej sytuacji materialnej. Warunkiem przyznania pomocy będzie uzyskanie statusu działacza opozycji lub osoby represjonowanej oraz spełnienie kryterium dochodowego.
Świadczenie specjalne ma być przyznawane co miesiąc w wysokości najniższej emerytury. Dostaną je osoby, których dochód nie przekracza kwoty odpowiadającej 220 proc. najniższej emerytury (jeśli gospodarują samotnie) lub osoby, których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 150 proc. najniższej emerytury.
Projekt ustawy przewiduje również jednorazową pomoc finansową, która przyznawana byłaby w związku ze zdarzeniem losowym na pokrycie kosztów np. zakupu wózka inwalidzkiego, sprzętu rehabilitacyjnego czy opłacenia pomocy pielęgnacyjnej.
Decyzje w sprawie udzielenia pomocy będzie podejmował Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych w porozumieniu z IPN. Ponadto, osoby z opozycji oraz prześladowani będą mieli prawo do legitymacji i odznaki honorowej, a jeśli już nie żyją, rodziny będą mogły otrzymać odznakę pamiątkową. (PAP)
kon/ nno/ abe/ jbr/
