XIX-wieczny pałac wraz z parkiem i uzdrowisko w Krzeszowicach oraz ruiny zamku Tenczyn w pobliskim Rudnie powinny wrócić do rodziny Potockich. Minister rolnictwa podtrzymał wcześniejszą decyzję wojewody małopolskiego w tej sprawie - poinformowała we wtorek rzeczniczka wojewody Małgorzata Woźniak.
Pod koniec września zeszłego roku ówczesny wojewoda małopolski Jerzy Miller wydał decyzję stwierdzającą, że krzeszowicki majątek Potockich nie powinien podlegać dekretowi o reformie rolnej z 1944 r. W związku z tym nieruchomości powinny być zwrócone spadkobiercom Potockich. Od tej decyzji odwołania złożyli: gmina Krzeszowice, Zarząd Województwa Małopolskiego, powiat krakowski oraz Państwowe Gospodarstwo Leśne Nadleśnictwo Krzeszowice. Odwołanie złożył również jeden ze spadkobierców Potockich, prosząc ministra o uzupełnienie kwestii formalnych.
"Minister rolnictwa, po rozpatrzeniu odwołań, podtrzymał decyzję wojewody. Decyzja ministra jest ostateczna, można na nią złożyć skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ale nie wstrzymuje to jej wykonania, co oznacza, że spadkobiercy właścicieli mogą już podjąć starania o przejęcie nieruchomości" - wyjaśniła Woźniak.
Według prawa, jeśli mienie zostało skomunalizowane i obecnie należy do gminy, to spadkobiercy mogą wystąpić do ministra spraw wewnętrznych i administracji o unieważnienie decyzji komunalizacyjnej. W sytuacji, gdy nieruchomości zostały skomunalizowane i należą do województwa bądź powiatu - wtedy o stwierdzenie nieważności decyzji komunalizacyjnej należy wystąpić do ministra skarbu.
W budynkach, o odzyskanie których zabiegali Potoccy znajduje się obecnie kilka instytucji. Zdaniem wicemarszałka województwa małopolskiego, Romana Ciepieli ewentualne wydanie nieruchomości spadkobiercom nie będzie proste, bo prowadzona jest tam działalność publiczna, na którą ponoszone były wydatki, np. w budynku zdrojowym "Zofia" mieści się Ośrodek Rehabilitacji Narządu Ruchu.
Ciepiela powiedział dziennikarzom, że władze samorządowe Małopolski "wyczerpią całą drogę formalno-prawną", która przysługuje w takim przypadku. "Jeżeli nasi prawnicy uznają, iż jest jeszcze możliwa droga sądowa, to złożymy w tej sprawie odwołanie" - zapowiedział. "Musimy być w stu procentach pewni, że prawa byłych właścicieli są niekwestionowane. Jeżeli sąd je potwierdzi, będziemy się zastanawiali, co dalej zrobić" - dodał.
Pełnomocnik Jana Potockiego dr Joanna Lemańska powiedziała PAP, że rodzina Potockich prowadzi rozmowy, by wydanie majątku odbyło się z jak najmniejszą szkodą dla instytucji obecnie użytkujących budynki.
"W znacznej części budynków, których dotyczy ta decyzja są wykonywane funkcje publiczne. Jest tam urząd gminy, jest szkoła. Państwo Potoccy spodziewając się takiego wyniku, już przystąpili do rozmów z poszczególnymi urzędami o takimi wykonaniu tej decyzji, aby odbyło się to z jak najmniejszą szkodą dla tych funkcji publicznych. Państwo Potoccy patrzą na Krzeszowice jak na swoją kolebkę, zależy im na rozwoju Krzeszowic" - zapewniła Lemańska.
Krzeszowicki majątek Potockich przeszedł na rzecz Skarbu Państwa w 1945 r. na mocy wydanego rok wcześniej dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego o reformie rolnej. Zgodnie z tym przepisem, na rzecz państwa przechodziły wszystkie nieruchomości ziemskie przekraczające 50 ha użytków rolnych bądź 100 ha powierzchni całkowitej.
Potoccy starają się o odzyskanie majątku od 2001 r. Argumentują, że zasadnicza część nieruchomości, z wyjątkiem folwarku, nie powinna podlegać reformie rolnej, ponieważ nigdy nie prowadzono tam działalności rolnej. W 2004 r. ówczesny wojewoda małopolski stwierdził, że majątek podlega dekretowi PKWN. Rodzina Potockich odwołała się do ministra rolnictwa. Ten uchylił decyzję i przekazał sprawę wojewodzie do ponownego rozpatrzenia, co nastąpiło w 2008 r.
W skład krzeszowickiego majątku wchodzą: XIX-wieczny pałac Potockich z parkiem, w którym w czasie II wojny światowej mieściła się letnia rezydencja gubernatora Hansa Franka oraz zabudowania, w których obecnie znajdują się: Urząd Miasta i Gminy Krzeszowice, Urząd Stanu Cywilnego i Starostwo Powiatowe. Do Potockich należało też uzdrowisko, w tym budynek zdrojowy "Zofia", w którym obecnie jest Ośrodek Rehabilitacji Narządu Ruchu oraz pałac Vauxhall, mieszczący dziś Krzeszowicki Ośrodek Kultury. Spadkobiercom powinny być zwrócone także ruiny XIV-wiecznego Zamku Teczyn w Rudnie. (PAP)
wos/ bos/ jra/
