Szpitale publiczne nie powinny zwlekać z przekształceniem w spółki kapitałowe, co umożliwia im uchwalona w tym roku ustawa - podkreślali eksperci na konferencji "Priorytety w ochronie zdrowia 2012", która w środę rozpoczęła się w Warszawie.
Łukasz Zalicki, z firmy doradczej Ernst&Young, przekonywał, że choć można poczekać z decyzją o przekształceniu szpitala w spółkę do końca 2013 r., to lepiej zabrać się do tego już teraz. Jego zdaniem, największy sukces mogą osiągnąć liderzy zmian, a nie maruderzy.
"Nie warto czekać aż minie kryzys gospodarczy, lepiej wyprzedzić innych niż być wyprzedzonym" - oceniła podczas debaty, zorganizowanej przez wydawnictwo medyczne Termedia, prezes Pleszewskiego Centrum Medycznego Agnieszka Pachciarz.
Podobnie wypowiadali się inni uczestniczący w debacie specjaliści, choć przyznawali, że szpitale nie wykazują za razie większego zainteresowania przekształceniami. Mimo to, jak mówili, oczekuje się, że w najbliższych 2-3 latach przekształci się od 40 do 60 proc. szpitali.
Ustawa stwarza możliwość przekształcenia w spółką kapitałową samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Przewidziano w niej m.in. przejmowanie zobowiązań SP ZOZ przez tzw. organ założycielski oraz przekształcenie jednego lub więcej SP ZOZ, mających różne podmioty tworzące, będące jednostkami samorządu terytorialnego, w jedną spółkę.
Nie będą mogły już powstawać nowe samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, z wyjątkiem tych, które powstaną z połączenia co najmniej dwóch innych. Nowe placówki będą musiały być spółkami. Samorządy przekształcające szpitale mogą liczyć na rządową pomoc finansową.
Według Zalickiego, głównym powodem do przekształceń będą długi szpitali publicznych. "W 2013 r. samorządy będą musiały podjąć decyzję, czy zadłużoną placówkę zlikwidować, czy zamienić w spółkę" - tłumaczył. Dodał też, że utworzenie spółki nie jest sposobem na likwidację długów, bo to nie jest panaceum na złe zarządzanie.
Zalicki odniósł się też do opublikowanego w środę raportu Najwyższej Izby Kontroli, z którego wynika, że szpitale zamienione przez samorządy w spółki w dalszym ciągu popadają w długi. "Ale to nie o to chodzi. Utworzenie spółki sprawia, iż szpital dzięki nowej sytuacji prawnej ma większą swobodę działania - może usprawnić zarządzanie, lepiej pozyskiwać i nadzorować kapitał" - podkreślił.
Agnieszka Pachciarz powiedziała, że najważniejsze jest to, jak szpital czy spółka są zarządzane. Są publiczne zakłady opieki zdrowotnej, które nie mają długów - argumentowała.
Dr hab. Marcin Matczak, partner kancelarii Domański Zakrzewski Palinka mówił, że pacjenci nie odczują, a przynamniej nie powinni odczuć, procesu zamiany szpitala w spółkę, bo odbywa się to w jednym akcie przekształcenia. Nie muszą się też obawiać, że nowa placówka zostanie opanowana przez prywatnych inwestorów.
"Spółka nie może robić, co chce; to samorząd określa, jaki ma być zakres jej działalności w opiece medycznej. Nie może też sprzedać jej prywatnemu inwestorowi z udziałem powyżej 50 proc. Dlatego nie ma obawy, że szpital zostanie przekształcony w spa albo będzie nastawiony głównie na tzw. turystykę medyczną, nie interesując się potrzebami pacjentów w danym rejonie" - podkreślił.
Przekształceniom szpitali w spółki sprzeciwiają się niektóre środowiska, argumentując, że długi nadal będą rosły a ponadto może zwiększyć się nierówność w dostępie do publicznej opieki zdrowotnej.
Według opublikowanego w środę raportu NIK, komercjalizacja większości skontrolowanych szpitali nie przynosi zamierzonego efektu. Kolejki pacjentów nie zmniejszają się, całkowite zadłużenie ochrony zdrowia nie maleje, a część z poddanych przekształceniom szpitali wpada w kolejne długi. W niektórych przypadkach (przy akceptacji samorządów) cały proces przemian (w zakresie funkcjonowania szpitala) ograniczył się do operacji księgowych, czyli oddłużenia placówki - uznała NIK. (PAP)
zbw/ agt/ ula/ jra/
