*Równowaga między tradycyjnymi celami NATO a stojącymi przed nim nowymi wyzwaniami, kwestia podejmowania decyzji na zasadzie konsensu i nacisk na współpracę z Rosją to zdaniem eksperta Brookings Institution najważniejsze wątki "raportu mędrców" o NATO. *
"Raport stara się zachować równowagę między tym, jak upewnić sojuszników, że NATO jest w stanie wypełniać swoją tradycyjną rolę zbiorowej obrony swego terytorium, a tym, jak odpowiadać na nowe wyzwania, które pojawiają się poza granicami sojuszu. W ostatnich latach, szczególnie po zbrojnym konflikcie Rosji z Gruzją, niektóre kraje Europy Środkowej i Wschodniej wyrażały obawy co do zdolności NATO do tej zbiorowej samoobrony. Nowa koncepcja strategiczna musi więc znaleźć równowagę między tym dwoma celami" - powiedział PAP Steven Pifer, długoletni wysoki urzędnik Departamentu Stanu, obecnie ekspert Brookings Institution.
Raport zwrócił też uwagę - przypomniał Pifer - na potrzebę dyskusji o kontrowersyjnej zasadzie jednomyślnego podejmowania decyzji w NATO.
"Jeśli sojusz ma być bardziej operatywny w swych działaniach i szybko odpowiadać na pewne wyzwania, nie wszystkie decyzje powinny w nim zapadać na zasadzie consensusu. Z drugiej strony, tu także trzeba zachować pewną równowagę, ponieważ siłą NATO było dotychczas właśnie to, że dzięki zasadzie consensusu podejmowane decyzje miały dostatecznie szerokie poparcie" - powiedział ekspert Brookings Institution.
Podkreślił, że "mędrcy" postulują zwiększenie wiarygodności artykułu 5. NATO przez zapewnienie, iż sojusz będzie miał przygotowane plany na wypadek potencjalnej agresji przeciw krajom członkowskim i jego siły zbrojne będą zachowywały właściwą gotowość bojową.
Zapytany o nacisk położony w raporcie na partnerstwo NATO z Rosją, Pifer odpowiedział, że mimo rozbieżności w niektórych sprawach współpraca jest jak najbardziej możliwa, m.in. w dziedzinie budowy wspólnej obrony antyrakietowej w Europie.
"Wszędzie tam, gdzie NATO i Rosja są w stanie przezwyciężyć bagaż przeszłości po obu stronach, kooperacja ma sens. NATO i Rosja są zainteresowane zapobieganiem proliferacji broni nuklearnej, walką z terroryzmem na obszarze atlantyckim i budową systemu obrony rakietowej, który chroniłby Europę przed rakietami średniego zasięgu" - powiedział.
Tomasz Zalewski (PAP)
tzal/ az/ mc/