Msza św. odprawiona w poniedziałek w Bazylice Mariackiej w Krakowie będzie głównym akcentem polskich obchodów 100. rocznicy urodzin Ronalda Reagana. W Europie uroczystości odbędą się także w Pradze, Budapeszcie i Londynie.
Ronald Reagan był 40. prezydentem USA, zakończył zimną wojnę, przyczynił się do upadku Związku Radzieckiego i bloku wschodniego.
"W pierwszej połowie roku uroczystości rocznicowe odbywały się w USA, w nadchodzącym tygodniu zaplanowano je w Europie" - poinformowała w środę na konferencji prasowej w krakowskiej kurii Linda Bond, dyrektor waszyngtońskiego oddziału Fundacji Prezydenckiej Ronalda Reagana, która organizuje obchody.
Msza św., której przewodniczył będzie metropolita krakowski kard. Stanisław Dziwisz zostanie odprawiona w Bazylice Mariackiej w poniedziałek o godz. 18.30. Wezmą w niej udział m.in. amerykańscy kongresmani, ambasador USA w Polsce Lee Feinstein, władze Krakowa i Małopolski.
W przyszły wtorek i środę zaplanowano uroczystości w Budapeszcie, gdzie na placu Wolności odsłonięty zostanie pomnik prezydenta Reagana, a w budynku węgierskiego parlamentu odbędzie się uroczysta kolacja.
30 czerwca i 1 lipca 100. rocznica urodzin Reagana będzie obchodzona w Pradze. Czeski MSZ organizuje konferencję na temat możliwego podejścia prezydenta Reagana do współczesnych problemów Europy Środkowej.
W Londynie 4 lipca odsłonięty zostanie pomnik Ronalda Reagana na Grosvenor Square i odbędzie się wystawna gala w budynku Guildhall, gdzie w czerwcu 1988 r. premier Margaret Thatcher gościła prezydenta Reagana powracającego ze spotkania-szczytu z Michaiłem Gorbaczowem.
Nancy Reagan ma być reprezentowana na części z tych uroczystości przez byłą sekretarz stanu Condoleezzę Rice. W Budapeszcie przemawiał będzie prokurator generalny USA z czasów Reagana - Ed Meese.
Podczas obchodów w Krakowie akcentowana będzie relacja między Ronaldem Reaganem a Janem Pawłem II. Będzie to główny temat zamkniętego sympozjum organizowanego przez Fundację Prezydencką Ronalda Reagana.
"Bł. Jan Paweł II i Ronald Reagan byli i są nadal znakami nadziei dla świata, który walczy ze złem, obojętne czy jest to zło indywidualne czy strukturalne, które przybiera różne monstrualne formy" - mówił w środę prof. Jan Machniak z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Jak dodał, krakowskie uroczystości będą okazją do spotkania dla wszystkich, którzy pamiętają czasy zimnej wojny, ale są też adresowane do młodego pokolenia, które nie powinno zapomnieć o ludziach, którzy tworzyli historię.
Konsul generalny USA w Krakowie Allen S. Greenberg wspomniał w środę, że Ronald Reagan był jego pierwszym szefem, bo podczas jego prezydentury wstąpił do służby dyplomatycznej. "W latach 80. XX wieku bardzo uważnie obserwowaliśmy relacje między Waszyngtonem i Moskwą i ewentualne implikacje, jakie stosunki te mogły mieć dla Europy Środkowej. Ronald Reagan miał niewątpliwie instynkt i umiejętność nawiązania bezpośredniego kontaktu z ludźmi, miał zdolność wzniesienia się ponad różnice, co było bardzo ważne w kontaktach z Michaiłem Gorbaczowem" - mówił Greenberg.
Reagan jest honorowym obywatelem Krakowa, jego imieniem nazwano też plac Centralny w Nowej Hucie. 12 stycznia rezolucję w sprawie uczczenia setnej rocznicy urodzin Ronalda Reagana w Polsce przyjęła Rada Miasta Krakowa. O zasługach Reagana dla Polski przypomnieli w lutym organizatorzy akcji obywatelskiej "Ofensywa wolności", którzy m.in. zbierali wpisy do księgi pamiątkowej dedykowanej amerykańskiemu prezydentowi.
Ronald Reagan (1911-2004) był gubernatorem Kalifornii oraz dwukrotnie prezydentem Stanów Zjednoczonych. Po dojściu do władzy w ZSRR Michaiła Gorbaczowa, Reagan nawiązał dialog z architektem pierestrojki prowadzący do wzajemnej redukcji zbrojeń. W słynnym przemówieniu wygłoszonym w Berlinie Zachodnim w 1987 r. wezwał sowieckiego przywódcę, by zburzył Mur Berliński.
Jako prezydent wspierał dążenia Polaków do obalenia komunizmu. Za zgodą Reagana CIA przekazywała polskim opozycjonistom fundusze na walkę z władzami komunistycznymi. Reagan wspierał też akcję pomocy dla działaczy Solidarności po wprowadzeniu stanu wojennego i doprowadził do nałożenia na PRL sankcji gospodarczych. W 2007 r. przebywający w Kalifornii prezydent Lech Kaczyński wręczył wdowie po Ronaldzie Reaganie - Nancy przyznany pośmiertnie byłemu prezydentowi Order Orła Białego.(PAP)
wos/ la/ jra/
