Historię sukcesu i rozpadu Miłości, jednego z najważniejszych polskich zespołów jazzowych, opowiada film dokumentalny "Miłość". Obraz w reżyserii Filipa Dzierżawskiego wystartuje w konkursie dokumentów muzycznych DocFilmMusic w warszawskim kinie Kultura.
"Nie mieliśmy pojęcia, co stanie się za chwilę - tak narodziła się Miłość" - mówi saksofonista Mikołaj Trzaska o narodzinach najważniejszej polskiej formacji yassowych, grupie Miłość.
Film Filipa Dzierżawskiego opowiada historię powstania, działalności, rozpadu i próby reaktywacji zespołu. Muzycy z oryginalnego składu spotykają się po 10 latach, by spróbować przygotować się do "wielkiego powrotu" podczas mysłowickiego Off Festivalu w 2009 r. Od ich ostatniego spotkania minęło jednak 10 lat i dawni przyjaciele nie potrafią porozumieć się ze sobą. Część z nich nie jest przekonana co do słuszności reaktywacji.
Zespół Miłość powstał na początku lat 90. w Gdańsku, założony przez basistę Tymona Tymańskiego. Muzyk współpracował wówczas z saksofonistą Mikołajem Trzaską. W 1991 r. dołączył pianista Leszek Możdżer. Skład formacji uzupełnił perkusista Jacek Olter. W 1992 r. do sklepów płytowych trafił debiutancki album grupy, nazwany po prostu "Miłość".
Różnice osobowościowe między muzykami były drastyczne: pedantyczny Możdżer, klasycznie wykształcony pianista, nie mógł porozumieć się z Trzaską, za nic mającym formalny rygor i teorię muzyki. "Gra Mikołaja była pełna znaczenia, którego wówczas nie potrafiłem zrozumieć, odczytać" - zwierza się Możdżer w filmie. Konflikt charakterów doprowadził do wyrzucenia Trzaski z grupy. Jego miejsce zajął Sikała.
"Kiedy gram, chodzi mi o to, żebym nie wiedział nigdy, co będzie za chwilę, jak w życiu" - żali się Trzaska, po kolejnych nieudanych "reaktywacyjnych" próbach.
W 1993 r. grupa Miłość wystąpiła na festiwalu Jazz Jamboree w Warszawie, między koncertami Tomasza Stańki i Ornette'a Colemana. Na scenie zespół zagrał w kwintecie: do Możdżera, Oltera, Tymańskiego i Sikały dołączył Trzaska.
Rok później zespół podjął współpracę z wybitnym amerykańskich trębaczy, Lesterem Bowie, jednym z liderów grupy Art Ensemble Of Chicago. W efekcie powstały dwie płyty Miłości z Bowiem - koncertowa "Not Two" (1995) a także studyjna "Talkin' About Life And Death" (2000).
Twórczość Miłości często stawiano w opozycji do "tradycyjnego" jazzu. Rodzaj muzyki, wykonywanej przez formację był niejednorodny stylistycznie, nawiązując do jazzu, punka, rocka i muzyki improwizowanej. Na określenie brzmienia Miłości, a także "sceny Trójmiasta", przyjęto nazwę "yass". Tymański podkreślał także niezależność od polskiej sceny jazzowej: "Mój zespół miał być elektryzujący, nie chciałem grać dżeziku" - mówi Tymański w jednej ze scen.
Koniec lat 90. przyniósł koniec Miłości w jej oryginalnym składzie. Po kilku zmianach kadrowych, grupa dalej koncertowała; funkcję basisty przejął Tomasz Hesse, Tymański zamienił bas na gitarę elektryczną.
W 2002 r., cierpiący na psychozę maniakalno-depresyjną, Olter popełnia samobójstwo w wieku 29 lat, kończąc ostatecznie działalność Miłości. Pewnego rodzaju kontynuacją projektu jest grupa Tymański Yass Ensemble. Dwa lata później powstał film dokumentalny "Olter", opowiadający o życiu perkusisty.
Film Filipa Dzierżawskiego ukazał się w ramach Krakowskiego Festiwalu Filmowego. Filmy biorące udział w konkursie DocFilmMusic oglądać będzie można w warszawskim kinie Kultura w dniach 27 maja - 2 czerwca. (PAP)
pj/ abe/
