Wyemitowany w tym tygodniu trzyczęściowy film publicznej telewizji niemieckiej ZDF _ Nasze matki, nasi ojcowie _ pokazuje II wojnę światową oczami pięciorga młodych przyjaciół z Berlina. Polskich partyzantów z AK przedstawia jako zdeklarowanych antysemitów.
Poprzedzony niezwykle intensywną kampanią reklamową film, zapowiadany przez prasę jako _ wydarzenie telewizyjne roku _ (_ Der Spiegel _), obejrzało łącznie 21 milionów telewidzów.
O _ projekcie, który wywarł na widzach największe wrażenie w najnowszej historii telewizji _, pisał tygodnik _ Die Zeit _. Gazeta _ Welt am Sonntag _ uznała film za _ pomnik postawiony matkom i ojcom _. Wydawca _ Frankfurter Allgemeine Zeitung _ (FAZ) apelował do niemieckim rodzin, by razem - najlepiej wszystkie pokolenia - gromadziły się przed telewizorami, wykorzystując ostatnią szansę na wysłuchanie opowiadań pokolenia dziadków. _ Wreszcie _ możliwa jest rozmowa na ten temat - podkreślają komentatorzy. W recenzjach porównuje się film z amerykańskim serialem _ Holocaust _ z 1979 roku.
Film opowiada o wojennych losach pięciorga dwudziestoparoletnich mieszkańców Berlina w przeddzień ataku na Związek Radziecki w czerwcu 1941 roku. Oficerowi Wehrmachtu Wilhelmowi marzy się wojenna kariera, jego brat Friedhelm, miłośnik książek, traktuje powołanie do wojska jak dopust boży. Zakochana w Wilhelmie Charlotte chce służyć ojczyźnie i zgłasza się na ochotniczkę do służby medycznej. Jej najlepsza koleżanka Greta marzy o karierze piosenkarki, a jej chłopak Viktor jest Żydem i nie może założyć munduru.
Służba na froncie wschodnim zmienia bohaterów. Friedhelm staje się bezduszną maszyną do zabijania, bez wahania dobijając z bliskiej odległości kobietę, która przeżyła egzekucję. Wzorowy oficer Wilhelm dezerteruje z armii. Charlotte denuncjuje w szpitalu na terenie ZSRR pielęgniarkę Żydówkę, wydając ją w ręce SS. Greta romansuje z oficerem SS, licząc na jego poparcie w karierze na scenie.
Jak pisze _ Der Spiegel _, główne postaci filmu są ambiwalentne - każda z nich dokonuje czynów bohaterskich, a równocześnie staje się winna zbrodni. _ To mój główny temat _ - przyznaje producent filmu Nico Hofmann.
Z filmu wynika, że nazistami byli _ ci inni _ - krytykuje berliński dziennik _ Der Tagesspiegel _. Po obejrzeniu serialu mamy wrażenie, że typowy Niemiec w III Rzeszy Niemieckiej był _ naiwny i moralnie nienaganny _ i dopiero wojna pozbawiła go niewinności i zmusiła go do uczestnictwa w okrucieństwach hitlerowskiego reżimu. Autor komentarza zaznacza, że byli też ludzie, którzy decydowali się na opór, ukrywali Żydów i nie szli z nazistami do łóżka.
Losy ostatniego z bohaterów, Żyda Viktora, posłużyły autorom filmu do przestawienia polskich partyzantów z Armii Krajowej jako zdeklarowanych antysemitów. Podczas transportu do niemieckiego obozu Auschwitz Viktor ucieka i znajduje schronienie w oddziale partyzanckim. Bierze udział w licznych akcjach zbrojnych, imponując innym członkom oddziału odwagą. Jednak gdy wychodzi na jaw, że jest Żydem, musi opuścić oddział, w którym antysemickie poglądy są na porządku dziennym. Wcześniej AK-owcy zatrzymują niemiecki pociąg, ale gdy okazuje się, że w środku są Żydzi, pozostawiają wagony zamknięte.
_ Byłeś dobrym żołnierzem, ale gdy okazało się, że jesteś Żydem, nic dla ciebie nie mogę zrobić _ - mówi dowódca oddziału. W odruchu solidarności AK-owiec daje jednak niemieckiemu Żydowi nabity pistolet, życząc mu, by przetrwał wojnę.
Niemiecki tabloid _ Bild _, pisząc o tym epizodzie, określił Armię Krajową mianem _ polskich nacjonalistów _. _ Antysemityzm był w ich szeregach ekstremalnie rozpowszechniony _ - czytamy w gazecie. _ W Europie Wschodniej antysemityzm był bardzo powszechny, co ułatwiło nazistom wymordowanie Żydów _ - pisze _ Bild _.
Ambasada RP w Berlinie skierowała do redakcji _ Bild _ list protestacyjny - poinformował w piątek rzecznik placówki.
