W Dniu Wszystkich Świętych francuska Polonia odwiedza groby znanych Polaków na cmentarzach w Paryżu i okolicach. Na liczne groby wybitnych polskich emigrantów natrafić można na kilku cmentarzach w stolicy Francji i jej okolicach.
W tym roku z okazji święta 1 listopada przedstawiciele konsulatu RP w Paryżu złożyli kwiaty na polskich mogiłach na paryskich nekropoliach: Pere Lachaise, Montmartre i Montmorency. Na cmentarzu w podparyskim Le Mesnil-le-Roi, w sąsiedztwie Maison-Laffitte hołd oddano także założycielom paryskiej "Kultury": Jerzemu Giedroyciowi i jego bratu Henrykowi (zmarłemu w marcu br.), Józefowi Czapskiemu oraz Zofii i Zygmuntowi Hertzom.
Jak powiedział PAP szef wydziału konsularnego ambasady RP w Paryżu Mikołaj Kwiatkowski, w tym roku po raz pierwszy polskie władze z okazji 1 listopada składają kwiaty w Lailly-en-Val koło Orleanu. W ubiegłym roku postawiono tam dwa polskie pomniki, ufundowane przez Radę Ochrony Pamięci Walki i Męczeństwa.
Pierwszy z pomników upamiętnia pięciu polskich lotników z dywizjonu 300 RAF, których samolot, lecąc na Niemcy, rozbił się w Lailly-en-Val w lipcu 1944 r. Drugi monument dedykowany jest polskim emigrantom politycznym, którzy po drugiej wojnie światowej mieszkali w miejscowym domu spokojnej starości.
Miejscowa Polonia i turyści z całego świata gromadzą się tłumnie przez cały rok przy grobie Fryderyka Chopina na największym paryskim cmentarzu Pere-Lachaise. Nagrobek składa się z cokołu z marmurową figurą płaczącej muzy Euterpe pochylonej nad złamaną lirą. Na przedniej ścianie cokołu znajduje się medalion z podobizną Chopina. Autorem nagrobka jest Auguste Clesinger, zięć wielkiej miłości kompozytora - George Sand.
Oprócz obleganego zawsze grobowca Chopina, na Pere Lachaise znajdują się rzadziej odwiedzane groby znanych Polaków. Pochowani zostali tam m.in. dowódcy Komuny Paryskiej - Walery Wróblewski i Jarosław Dąbrowski, pisarka Klementyna Hoffmanowa i spoczywająca przy mężu żona Honoriusza Balzaka - Ewelina Hańska.
Na tej samej nekropolii w Alei Kombatantów Zagranicznych Pere-Lachaise zobaczyć można odsłonięty w 2006 roku pomnik w hołdzie "Polakom poległym za Francję".
Na położonym w północnej części Paryża cmentarzu Montmartre miejscowa Polonia i turyści gromadzą się najczęściej przy miejscu pochówku Juliusza Słowackiego. Grób jest pusty, gdyż szczątki poety w roku 1927 przeniesiono na Wawel.
Przy znajdującej się na tej samej nekropolii Alei Polaków, w pobliżu tonącego zwykle w kwiatach grobu francuskiej piosenkarki Dalidy, spoczywa wielu polskich emigrantów, którzy wyjechali po powstaniu listopadowym, w tym działacze Towarzystwa Demokratycznego Polskiego.
Polską nekropolią nazywany jest cmentarz w Montmorency na północ od Paryża. Pochowano tam od XIX wieku setki Polaków, w tym Adama Mickiewicza i Cypriana Kamila Norwida (prochy obu poetów przeniesiono potem na Wawel), pisarza Juliana Ursyna Niemcewicza, generała Karola Kniaziewicza, malarzy Olgę Boznańską i Tadeusza Makowskiego. Znajdują się tam także tablice upamiętniające udział polskich żołnierzy w walkach II wojny światowej oraz ofiary stanu wojennego.
Mniej znane groby bojowników powstania listopadowego i poświęcona im tablica znajdują się na położonym na południu stolicy Francji cmentarzu Montparnasse.
Miejsca pochówku znanych Polaków są rozsiane po różnych obiektach turystycznych w stolicy Francji. W słynnym paryskim Panteonie spoczywa dziś polska noblistka Maria Curie-Skłodowska u boku męża Piotra. Decyzją francuskich władz szczątki obojga wybitnych uczonych przeniesiono tam w 1995 roku z rodzinnego grobowca w podparyskim Sceaux.
Do słabiej znanych pamiątek po Polakach w Paryżu należy grobowiec króla Jana Kazimierza, który po abdykacji z polskiego tronu wyjechał do Francji i został honorowym opatem kościoła Saint-Germain-des-Pres. Zmarł w 1672 roku - w cztery lata po abdykacji. Ostatecznie król spoczął na Wawelu, ale w Paryżu pozostała urna z jego sercem. Do dziś można w kościele podziwiać imponujący nagrobek polskiego władcy.
Z Paryża Szymon Łucyk (PAP)
szl/ az/ kar/
